Boer die aan de grond zit vinden vóór het drama, dat is de kunst

In Gelderland kwamen vorig jaar twee jonge boeren in het nieuws die de financiële en persoonlijke problemen zo boven het hoofd waren gegroeid, dat hun vee crepeerde. In Ruurlo werden bijna vierhonderd dode varkens aangetroffen bij een verwarde varkensboer en in Ewijk vijftig kadavers van koeien en kalveren bij een melkveehouder.

De gemeente Oost-Gelre gaat nu  een breder gesprek aan met de boeren over hoe zij de toekomst zien, waarbij hun persoonlijke situatie één van de onderwerpen zal zijn. Burgemeester en wethouders van Aalten zouden deze week een besluit nemen over de aanpak van stil leed bij boeren, maar dit besluit is uitgesteld. Er is meer voorbereidingstijd nodig, omdat het college ook wil kijken naar andere agrarische problemen als leegstand en het opruimen van asbest. 

Veel boeren maken moeilijke tijden door. De opbrengsten zijn bij periodes laag, ze moeten veel investeren en voldoen aan allerlei regels. Ook twijfelen velen of er wel een opvolger of goede overname-kandidaat is voor het bedrijf. Boeren werken vaak alleen en hebben de neiging hun problemen binnenskamers te houden.

Aalten en Oost-Gelre zijn niet de eerste gemeenten in de Achterhoek die op zoek gaan naar verborgen leed bij boeren. Bronckhorst hielp eerder 31 varkenshouders, waarvan er 11 intensieve begeleiding kregen van een professionele coach. Het kostte de gemeente 30.000 euro. ,,Voor ons is er een verschil tussen boeren en andere ondernemers omdat bij boeren het dierenwelzijn een grote rol speelt’’, aldus een woordvoerster van de gemeente Bronckhorst.

Ook Berkelland heeft varkenshouders in nood begeleid. Met 62 boeren zijn 'keukentafelgesprekken' gevoerd. Van hen kregen er 15 intensieve begeleiding. De coach werd door de boeren en gemeente (27.500 euro) samen betaald.

Berkelland wil ook nog in gesprek met vijfhonderd melkveehouders in de gemeente, maar alleen als de provincie mee betaalt.

Het Netwerk Boerenkans Achterhoek vindt het goed dat verschillende Achterhoekse gemeenten iets willen doen aan de psychische problemen bij boeren. Het zou ideaal zijn als er een Achterhoek-brede aanpak komt, zegt woordvoerder Jan Tiggelhoven. ,,Het is mooi dat gemeenten boeren benaderen, maar zo'n varkenshouder als in Ruurlo krijg je er waarschijnlijk niet mee in beeld. De boer moet dan al ergens op reageren en een afspraak maken. Daarom is het zo belangrijk dat ook de mensen die op het erf komen hun ogen en oren openhouden.’’