Helena en haar dochter Elene bij een pagina van vertellingen over Indië van Marion Bloem in herinneringspark Sawah Belanda nabij Bronbeek in Arnhem. © Rolf Hensel

Helena (87) uit Arnhem overleefde bloedbad in Indië na de 'bevrijding’: ‘Ik kan niet meer slapen in het donker’

ARNHEM Het einde van de Tweede Wereldoorlog bracht geen vrede in Nederlands Indië. De afslachting van de Nederlanders en Indische Nederlanders door losgeslagen moordbendes in de beruchte periode van de Bersiap staat Helena (87) voor altijd op het netvlies gegrift. ,,Ik kan nog altijd niet slapen in het donker. Dan zie ik de wreedheden en de beelden van de lijken weer voor me.”

Harry van der Ploeg 14-08-20, 12:01 Laatste update: 12:10

Helena heeft haar ogen gesloten op de bank in haar huiskamer in Arnhem terwijl ze terugdenkt aan de verschrikkingen van toen. Twaalf jaar oud was ze toen de Japanners zich overgaven. Uit een rijke familie komt ze, geboren in het dorp Lahat bij Palembang op Zuid Sumatra. ,,Mijn moeder is voor de oorlog overleden. Ik ben blij dat ze niet heeft hoeven mee te maken wat ons allemaal overkomen is.”

Mijn moeder is voor de oorlog overleden. Ik ben blij dat ze niet heeft hoeven mee te maken wat ons allemaal overkomen is

Ze denkt aan haar vader die vergat een Japanse schildwacht te groeten en voor haar ogen werd afgeranseld. ,,Ik zat maar te huilen.” Haar tranen maakten dat het slaan ophield, denkt ze. ,,De Japanners hielden van kinderen.”

Fragment uit Het Dagblad uit 1947 na afloop van de Bersiap in Nederlands Indië. © Het Dagblad

Razernij van opgezweepte hordes

Dan denkt ze terug aan de Bersiap. de bloedige en chaotische maanden na de Japanse overgave van 15 augustus 1945. De nationalistische leiders Soekarno en Hatta riepen twee dagen later de onafhankelijkheid van Indonesië uit.