Introdans sorteert voor op beleving met ‘verpletterende productie’ rond ‘Carmen’

De eigentijdse Carmen, Carmen.maquia, van de Spaanse choreograaf Gustavo Ramírez Sansano is de eerste theatrale interactieve productie waarmee het gezelschap grote theaters in Nederland aandoet. De première overmorgen is thuisbasis Arnhem gegund.

Zeg je Carmen dan kun je het bijna invullen: dit is hartstocht, flamenco, de paso doble (het verhaal speelt in Sevilla, red.), vuur en vlam. Ingrediënten die zich bij uitstek lenen voor interactief danstheater voor breed publiek, vinden ze bij Introdans.

„Na 33 jaar stoppen we met onze jeugdvoorstellingen om een nieuwe weg in te slaan”, zegt artistiek directeur Roel Voorintholt. „We voegen onze gezelschappen samen om jaarlijks één verpletterende productie voor jong én oud te kunnen maken die uitblinkt in toegankelijkheid. Iedereen moet zich kunnen identificeren met dansers, met sterke mensen en karakters op het podium. Een voorstelling waar je een dag later nog ondersteboven van bent.”

Artistiek manager en choreograaf Adriaan Luteijn sorteert al jaren voor op meer interactie. Hij opende voor Introdans deuren en ramen voor meer inclusiviteit en verbindt werelden via dans. Adriaan is een ideeënmachine, volgens Voorintholt. Hij bedacht de Ontmoetingen tussen professionele dansers en amateurs en ook de HubClub waarbij dansers van zeer divers pluimage samen aan producties werken. De aanpak die Introdans nu kiest voor families is qua uitvoering uniek, maar ook de meest logische volgende stap in wat het gezelschap beoogt: méér mensen betrekken bij dans.

Luteijn legt uit dat de Carmen experience publiek meeneemt achter de schermen van een grote productie. „Je ziet niet alleen choreografieën en dansers van internationale klasse, ook de randprogrammering zal verrassen”, belooft hij. “Dat begint al in de foyer waar publiek bij binnenkomst door een host wordt meegenomen in het verhaal over Carmen. Het is goed om de verhaallijn en het personage al een beetje te kennen. Kinderachtig? Wij vinden van niet! Kennis levert verdieping op. Omdat je weet welke karakters een rol spelen straks, waardeer je het verhaal daardoor anders.”

Niet alleen de voorbeschouwing biedt houvast. De makers trekken alle registers open om belevenis te laden. „Er wordt een korte film vertoond, dansers worden geïntroduceerd en we laten zien wat het van hen vraagt om een voorstelling als deze te maken. Je hoort zelfs de commando’s waarmee ze dagelijks moeten dealen”, zegt Luteijn.

,,In de pauze dansen ze TikTok met het publiek samen. Publiek proeft, ruikt en voelt waar een productie op drijft, bijvoorbeeld aan de stoffen die voor danskostuums geschikt zijn. Die zie je nooit van dichtbij, eraan zitten mag al helemaal niet. Nu kan het wel. Na afloop van de voorstelling mengt een aantal dansers zich met de gasten; een meet & greet dus met de mensen die je die avond hebt gezien.”

Voorintholt zag honderden dansvoorstellingen en weet hoe gelukkig hem die soms maakten. „Vooral wanneer je je ervoor openstelt, écht kunt focussen. Focus is voor veel mensen moeilijk, omdat er zoveel prikkels zijn die aandacht vragen. Met deze nieuwe aanpak voor, tijdens en na de voorstelling, zoveel dansers en decors spreken we publiek anders aan. Misschien ooit met livemuziek, een orkest? Die wens heb ik met potlood genoteerd. Het zou geweldig en eigenlijk normaal moeten zijn.”

Dat juist Carmen die nieuwe weg voor Introdans plaveit is geen verrassing. Voorintholt zag deze aanstekelijke bewerking een paar jaar geleden en was diep onder de indruk. Destijds kon het gezelschap zich zo’n grote en kostbare productie niet veroorloven. „Nu Introdans voor de Jeugd en ons ensemble samengaan kan ‘t wel”, zegt hij. „We maken minder voorstellingen en dat levert ruimte op die we in nog meer kwaliteit en grootschalige producties kunnen steken. Daarmee hopen we nog meer harten open te breken.” De spectaculaire decors en kostuums wist Introdans overigens tweedehands op de kop te tikken, bij een groot operahuis in Zwitserland. „We hechten nogal aan hergebruik, dus dit kwam heel goed uit.”

Carmen, het verhaal over de uitdagende, eigenzinnige Roma-vrouw, werd al in 1875 door Georges Bizet geschreven. Carmen wil zich door niets en niemand laten binden maar sterft uiteindelijk toch aan de liefde. „Als slachtoffer of heldin? Dat is de vraag”, zegt Luteijn. „Wij trekken haar naar deze tijd, ze staat voor de sterke vrouw die haar zaakjes voor elkaar heeft. Gustavo plaatste het verhaal terug naar de plek waar het vandaan komt: Sevilla en mengt het met een flinke dosis flamenco. Hij koos Picasso’s werk als inspiratiebron, met zwart-witte decors, kostuums en muziek van Georges Bizet.”

Volgend jaar werkt Introdans Het Zwanenmeer op vergelijkbare wijze tot een grote experience uit, een jaar later is het de beurt aan De Notenkraker.

‘Carmen.maquia’, première op zaterdag 10 december. Reguliere voorstelling op 11 december en van 26 t/m 28 december is de voorstelling opnieuw te beleven in Stadstheater Arnhem. Info en tickets op introdans.nl.