Verkoop dure benzine explodeert: ‘vaak zonde van je geld’

Benzinemotoren die vastlopen, een brandstofverbruik dat ineens hoger is en auto’s die beginnen te stotteren tijdens het rijden; wie op de verhalen op social media, internetfora en in televisieprogramma’s af gaat, loopt al snel met een grote boog om de nieuwe brandstof E10 heen.

Deze benzine vervangt sinds 1 oktober 2019 de bekende Euro 95. Omdat E10 voor 10 procent uit bio-ethanol (alcohol gemaakt van plantaardige resten) bestaat, moet de brandstof onze gezamenlijke CO2-uitstoot naar beneden halen. De gebruikte planten zoals mais en graan hebben immers CO2 uit de lucht gehaald om te groeien en door het benutten van bio-ethanol hoeven we minder aardolie te verbruiken. Tot zover vooral goed nieuws.

Toch veroorzaakt E10 zorgen en vraagtekens bij autobezitters. Omdat bio-ethanol stoffen bevat die onderdelen in de motor en het brandstofsysteem kunnen beschadigen, wijken Nederlanders uit naar de duurdere ‘premium’ brandstoffen zoals Shell V-Power, Total Excellium en BP Ultimate. In die brandstoffen, ook wel Super of 98 genoemd, zit minder bio-ethanol (gemiddeld 5 procent, vandaar de aanduiding E5) waardoor de kans op schade minder groot is.

De meest recente verkoopcijfers laten een flinke stijging zien: in oktober 2019 is er ruim tien miljoen liter aan deze duurdere benzine getankt, terwijl dat in de maanden ervoor nog zo’n 6 à 7 miljoen liter per maand was. Een liter ‘premium’ (E5 dus) is al snel zo’n 8 tot 15 eurocent duurder dan de standaard benzine, dus het wisselen van brandstof kan tot een flink hogere rekening leiden. De vraag is dan ook: hoe noodzakelijk is het om E10 links te laten liggen?

,,Voor de meeste mensen is die overstap helemaal niet nodig. Voor het overgrote deel van moderne automotoren, laten we zeggen vanaf bouwjaar 2000, levert E10 geen risico’s op”, aldus Erwin den Hoed. Als adjunct-hoofdredacteur van AMT, een vooraanstaand vakblad voor autotechnici, is hij goed op de hoogte van de technische voor- en nadelen van E10. ,,De problemen doen zich vooral voor bij oudere modellen. Die hebben bijvoorbeeld kunststof onderdelen die niet goed tegen de bijtende eigenschappen van ethanol kunnen. Het is agressief en kan ervoor zorgen dat je problemen krijgt met je brandstofleidingen of dat sommige materialen gaan roesten. Maar dat is bij moderne auto’s vrijwel nooit aan de hand.”

Het loont volgens Den Hoed wel om goed te controleren of je voertuig tegen E10 kan. Die informatie kun je vinden op de website e10check.nl, dat de gegevens van autofabrikanten maar ook van scootermerken heeft verzameld. ,,De informatie op die site blijkt niet altijd even volledig; mocht je toch twijfelen of jouw auto er gevoelig voor is, kan je het instructieboekje erop na slaan of advies aan je garagebedrijf of dealer vragen.”

,,Voor bezitters van scooters, brommers, motorfietsen en klassieke auto’s is mijn advies wel: tank de brandstof met zo min mogelijk ethanol. De rubbercomponenten en gebruikte metalen in brommermotoren zijn vaak minder bestand tegen de alcohol, terwijl klassiekers en motoren vaak langer stil staan en dan is de kans op problemen met E10 ook groter.”

Het feit dat veel garagebedrijven hun klanten adviseren géén E10 te tanken, schaart Den Hoed onder ‘bijgeloof’. ,,Daarmee nemen ze uit goede bedoelingen het zekere voor het onzekere, maar het is niet nodig. Wel kan ik me voorstellen dat veel technici de problemen met bio-bestanddelen in diesel nog helder voor de geest hebben. Dat gaf enkele jaren terug namelijk wél grote issues: ethanol trekt water aan en in dieselolie is dat lastig door de slechte mengselvorming. Daardoor gingen inspuitsystemen stuk, ontstond aanslag op verstuivers en het kan zijn dat mensen daardoor meer argwaan hebben gekregen. Maar bij de E10-benzine spelen die nadelen veel minder.”

Navraag bij diverse technische bedrijven leert ook dat E10 in de praktijk nauwelijks problemen geeft. Guido van der Spek van revisiebedrijf Carrec Technocenter: ,,We zien een hoop lawaai in de media maar in de werkplaats zien we niet méér probleemgevallen. Dat kan zijn omdat mensen nog niet zo heel lang met E10 rijden, maar vooralsnog zijn er geen zorgwekkende signalen. De hele discussie doet mij denken aan de opkomst van lpg: toen hoorde je ook overal dat het slecht was voor motoren, terwijl vooral sommige auto’s er niet mee overweg konden.”

Ook brancheorganisatie Bovag ziet weinig klachten, verklaart woordvoerder Tom Huyskens: ,,Wij hebben ons erin verdiept en er zijn vrijwel geen klachten bekend. Bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is één probleemgeval geregistreerd en de ANWB Wegenwacht spreekt van twee meldingen, waarbij het niet eens zeker is of de motorschade is ontstaan door het tanken van E10. Ook in België, waar de brandstof al langer gebruikt wordt, leidt het vrijwel niet tot schades.”

Dat auto’s door E10 slechtere verbruikscijfers scoren, is wel te bewijzen. Erwin den Hoed: ,,Dat komt omdat een liter ethanol minder energie bevat dat een liter benzine, dus per saldo gaat je auto meer verbruiken als hij op E10 rijdt. Alleen de verhalen dat mensen 100 kilometer minder ver komen op een tank geloof ik niet, dat komt dan eerder door de manier waarop de bestuurder heeft gereden. Ik geloof het pas als je mij na een paar maanden rijden een spreadsheet met het praktijkverbruik kunt laten zien.”

Bovag-man Huyskens beaamt die analyse: ,,Ten opzichte van Euro 95 neemt het verbruik hooguit met een paar procent toe. Niet met 10 procent. Dat voelt wellicht onrechtvaardig omdat je per liter brandstof niet minder betaalt sinds E10 is ingevoerd, maar de verschillen zijn niet schokkend.” Ook Guido van der Spek wijt de onrust rondom de nieuwe brandstof aan ‘een soort maatschappelijke weerstand’. ,,Volgens mij is er een steeds duidelijkere afkeer tegen dit soort maatregelen. De overheid bepaalt dat E10 wordt ingevoerd en hoewel het goed is voor het milieu, moeten ‘de gewone consument’ en zijn portemonnee daarvoor bloeden. Dan is het niet vreemd dat mensen naar alternatieven gaan zoeken.”