500 ongevallen op snelwegen in spekgladde nacht, code oranje voor ijzel vanochtend opgeheven

met videoIn heel Nederland heeft de gladheid gisteravond en vannacht tot problemen geleid. De ijzel leidde tot een kleine 500 ongelukken op de snelwegen, drukte bij de meldkamers van hulpdiensten en een gesloten landingsbaan op Schiphol. Er is overwogen om code rood in te stellen, maar na overleg heeft het KNMI het gehouden bij een ‘stevige code oranje’. Was code rood niet logischer geweest? Dat wordt zeker geëvalueerd (zie kader).

Binnenlandredactie 19 dec. 2022 Laatste update: 19-12-22, 10:53

Vanmorgen om 06.00 uur zijn de laatste provincies afgeschaald naar code geel. Eerder in de nacht werden de zuidwestelijke provincies al teruggezet naar code geel of groen. Alleen in de provincies Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel en Gelderland gold tot vroeg in de morgen een extra waarschuwing. Inmiddels zou de ergste gladheid moeten zijn verdwenen en moet alleen lokaal nog worden uitgekeken voor een glad stuk weg.

‘Ga niet de weg op’

Rijkswaterstaat waarschuwde al in de avond om niet de weg op te gaan, aangezien er toen al ongeveer 150 incidenten werden geteld. ,,We raden iedereen die toch de weg op moet aan om afstand te houden en heel goed uit te kijken op verbindingswegen en afritten”, zei woordvoerder Debby van Slegtenhorst.

Hulpdiensten aan het werk op de A58. © ANP

Op veel snelwegen werd de maximumsnelheid op matrixborden verlaagd naar 70 of 50 kilometer per uur. Daarmee kon niet voorkomen worden dat er in totaal tot maandagochtend iets meer dan 500 meldingen van ongelukken binnenkwamen. Ter vergelijking: op een normale zondagnacht gebeuren er tien tot vijftien ongevallen. Het gaat deze nacht vooral om blikschade: kop-staartbotsingen en auto's die van de weg gleden. Over aantallen slachtoffers is bij Rijkswaterstaat maandagmorgen nog niets bekend.

De hulpdiensten hadden de handen vol, aldus een politiewoordvoerder in Brabant. Zo was de meldkamer zondagavond druk met tientallen telefoontjes over aanrijdingen. ,,We kunnen niet overal naartoe rijden”, zei hij. ,,Incidenten met letsel krijgen voorrang.”

Baan dicht op Schiphol

De Polderbaan op Schiphol werd tijdelijk gesloten wegens de gladheid en besproeid met een antivriesvloeistof, zo vertelde Schiphol-zegsman Stefan Donker. ,,We bekijken nu of dit sproeien het gewenste effect heeft. Wij kunnen namelijk geen zout op de landingsbaan strooien, dat is slecht voor de vliegtuigen.” Aankomende vluchten moesten uitwijken naar de Zwanenburglaan.

_{Tekst gaat verder onder tweet en kader}

Waarom code oranje en geen code rood?

Weerbureau KNMI heeft zondag met onder andere ProRail en Veiligheidsregio's overlegd over de weercode. Daarbij is ook overwogen om code rood in te stellen, zegt woordvoerder Ricus Winnubst. Het bleef uiteindelijk bij code oranje, met daarbij een oproep niet de weg op te gaan. Of dat een juiste keuze was, wordt nog geëvalueerd.

Code rood wordt maar één of twee keer per jaar afgegeven, en alleen als er sprake is van 'maatschappij-ontwrichtend’ weer. Dat kan hetzelfde weer zijn als tijdens code oranje, maar op een moment dat het erg druk is op de weg of op een evenement. Dit keer was het zondagavond, normaal gezien een erg rustig moment. ,,Het is niet out of the question geweest, maar de partijen zijn daarom overeengekomen niet op te schalen naar code rood, maar het te houden bij een stevige code oranje", zegt Winnubst.

Of dat een goede keuze is geweest moet blijken uit een evaluatie. Rijkswaterstaat riep zondagavond iedereen op om niet de weg op te gaan, omdat hulpdiensten het aantal ongelukken niet meer aankonden. Meldkamers van de politie en ambulance waren overbelast. ,,Wij maken onze eigen afwegingen", zegt woordvoerder Debby van Slegtenhorst van Rijkswaterstaat. ,,Natuurlijk hebben we daarvoor contact met het KNMI, maar we kijken ook naar de meldingen van de weginspecteurs en hulpdiensten.”

De laatste keer dat code rood werd afgegeven vanwege gladheid was in de nacht van zondag 14 op maandag 15 januari 2021. De gladheid, ook toen door een regenbui na een periode van vrieskou, hield toen aan tijdens de ochtendspits. Er werd sterk afgeraden de weg op te gaan, maar de impact was groter: onder meer scholen bleven dicht.

In Zeeland, Zuid-Holland en Brabant gingen vanaf 18.00 uur meerdere wegen dicht door ongelukken. Onder andere de A4, de A15, de A20 en A58 werden afgesloten. Later moesten ook andere provincies eraan geloven. Utrecht bijvoorbeeld. ‘We zijn druk met tientallen meldingen over aanrijdingen met materiële schade en/of letsel op snelwegen A27, A28, A2 en A12 in de provincie door gladheid. Mensen ga niet de weg op!’, schreef de politie op Twitter.

Rijkswaterstaat heeft de hele nacht door zout gestrooid. Dat gaat in grote hoeveelheden: er is zondag tot maandagochtend in totaal meer dan 13 miljoen kilo zout verspreid. Veel wegen zijn meerdere keren behandeld. ,,We hebben in totaal 140.000 kilometer gereden met de strooiwagens. We begonnen daarmee voor de eerste buien Zeeland binnenkwamen en je moet dat voortdurend blijven doen, want het is zo weer glad”, aldus Van Slegtenhorst. Ze voegt eraan toe dat er weliswaar een grote hoeveelheid zout nodig is geweest, maar dat er meer dan voldoende voorraad is om meer van dit soort strenge dagen door te komen.

Op de A12 bij Bleiswijk schoot een vrachtwagen van de weg de sloot in. De chauffeur moest door hulpdiensten bevrijd worden. Hij was aanspreekbaar en kon zelf naar de ambulance lopen om nagekeken te worden.

Bij een eenzijdig ernstig verkeersongeval op de N35 bij het Overijsselse Nijverdal kwam een 26-jarige vrouw uit die plaats om het leven. Het is niet duidelijk of het ongeval kwam door de gladheid. ,,Over de toedracht valt nog niets te zeggen’’, aldus de politie, die een onderzoek heeft ingesteld. Ook in België is een verkeersdode gemeld.

Geen code rood

Weerinstituut KNMI zag zondagavond ondanks de gevaarlijke situatie op de wegen geen aanleiding om de waarschuwing van code oranje op te schalen naar code rood. Het aantal incidenten op snelwegen schatte Rijkswaterstaat zondag tegen middernacht op ongeveer 150. De dienst kon nog niet direct zeggen of ambulances en brandweer ook problemen hadden om de ongevallen te bereiken.

Komende week krijgt Nederland heel zacht weer. Het zal voelen als herfst met temperaturen rond de 9 graden en vrijdag mogelijk 13 graden. Ook vriest het dan 's nachts niet meer.

Praat mee,

reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.

12 reacties

Plaats hier je reactie

Resterende karakters 500

Japie Lamers

5 maanden geleden

Als ik de verzekeringmaatschappijen was zou ik de schaden die door die gladheid ontstaan is niet vergoeden. Er is zoveel en zolang van te voren gewaarschuwd voor gladheid. Je bent tocht wel erg dom als je met zulk weer de weg op gaat, "eigen schuld dikke bult" zou ik zeggen.
Rob van Kampen

5 maanden geleden

Een hoop domme aannames lees ik in de reacties…wellicht moest iemand mantelzorg verlenen, van zijn werk komen of er naar toe gaan, bijvoorbeeld om te werken in een ziekenhuis (o.a. gewonden te helpen of anders.) Heb het idee dat enkele vaste reaguurders reageren en klagen om het klagen, pffff.
mano winters

5 maanden geleden

Om op tijd thuis te zijn moet je wel doorrijden. Maar als je niet weet wanneer t begint rijd je uit voorzorg al langzamer en voorzichtiger, waardoor je waarschijnlijk niet op tijd binnen kan zijn. Wel prettig voor de mensen die wel op tijd binnen waren. Lekker binnen op de bank, snel wat te eten bestellen en klagen over iedereen die nog buiten is.
Louis Jansen

5 maanden geleden

Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Uitzonderingen daargelaten zoals zij die wel moeten rijden zijn er altijd individuen die niet willen luisteren en wie niet wil luisteren moet het voelen
Martin Reekers

5 maanden geleden

Even voor de duidelijkheid, een weer waarschuwing is er om u te waarschuwen voor eventuele verstoringen van normale situaties. Het kan zijn dat het in jouw geval meevalt, maar dan heb je mazzel.