Dit Nederlandse echtpaar is al twee maanden ingesneeuwd in Zweden
ReportageEen winter met zo veel sneeuw hebben ze in dit deel van Zweden in geen 20 jaar meegemaakt. Nies (78) en Hyls (78) Heeringa uit Enschede zitten al twee maanden ingesneeuwd, met hun veertien honden. Van een sledetocht is nog niets gekomen. Een Twents bericht uit Granberget.
Een vriendin zegt altijd dat de meeste hartinfarcten in Zweden ontstaan door sneeuwruimen
,,Een vriendin zegt altijd dat de meeste hartinfarcten in Zweden ontstaan door sneeuwruimen en die boodschap zit nu alle dagen in ons achterhoofd. We zullen het zien. Misschien loopt dit verhaal uiteindelijk slecht af. Je weet van tevoren nooit wat je boven het hoofd hangt.''
Het is een alarmerend bericht dat Nies en Hyls Heeringa de wereld insturen vanuit Granberget, een gehucht in het grote witte niets van Zweden, op de grens met Lapland. Al ruim tien jaar pakken zij in Enschede half december hun bus in, laten hun veertien Siberische husky’s instappen en gaan op avontuur.
Sledehonden
Sinds 1970 draait hun leven om deze honden. Hyls was voorzitter van de Europese wedstrijdorganisatie voor sledehonden, Nies schreef er een indrukwekkend boek over en hield voor dit verhaal hun belevenissen bij. Over kou, sneeuwruimen en een zoektocht naar Jessica en Tanoa, die zelf op pad waren gegaan. ,,Husky's zijn jagers, dat mag je nooit vergeten.''
Het is half december als we richting Zweden rijden. Vrij laat, maar we zien tegen de reis op omdat we horen dat er veel sneeuw ligt en omdat een vriendin vertelt dat het min 20 is. Hoe slaapt het bij zo'n temperatuur in een bus die niet is geïsoleerd? Hoe houden onze handen zich als we de honden uitlaten en halsbanden vast moeten klikken? Hoe zijn de wegen? Maar de honden hebben er zin in. Ze waren al een paar dagen onrustig. Die dieren voelen dat er iets staat te gebeuren.
Lees verder onder de foto
Niet meer geschikt
Eigenlijk zijn wij niet meer geschikt voor de winter die we nu hebben
Nies en Hyls Heeringa lopen tegen de 80. ,,En eigenlijk zijn wij niet meer geschikt voor de winter die we nu hebben'', zegt Nies. Op 2.000 kilometer van Enschede hebben ze een vaste verblijfplaats gevonden: een houten huis met speelweide en kennels in Granberget, 10 kilometer van het dichtstbijzijnde dorp, Tasjo Krk. Met alleen een kleine supermarkt. ,,En overstekende rollators'', zegt Nies. De jongeren zijn weggetrokken. Het deert hen niet: de leegte, de afstanden. Het draait daar in het noorden om het samenzijn met hun honden, het trainen en africhten. Met het lopen van wedstrijden zijn ze inmiddels gestopt.
Het is donker om een uur of 4 in de middag. Onze tweede overnachting is bij Brahehus in Zuid-Zweden. We voeren de honden en laten ze uit. Het is hier vreselijk koud en onze handen doen zo zeer dat we er misselijk van worden. We kruipen in de slaapzak met sokken en handschoenen, morgenvroeg zijn ze warm en droog en kunnen ze de eerste kou opvangen. Achterin de bus krijst Ace moord en brand, onze pup, hij heeft dit nog niet eerder meegemaakt. We ruilen de hokjes om, Ace komt naast mij. Die nacht slaapt hij rustig.
Lees verder onder de foto
Slee op wielen
Ze wonen in het buitengebied van Enschede. Als ze met hun slee op wielen eropuit gaan, zijn ze een bezienswaardigheid. De pups die de Heeringa’s fokken, komen meestal terecht bij buitenlandse teams, die er wedstrijden mee willen lopen. Hun honden behalen goede resultaten, testen hoog op 'workability'. Zelf deden ze vaak wedstrijden in het zuiden: Frankrijk, Italië, Oostenrijk. Maar sinds de grens met Scandinavië open is voor de honden - vroeger was een langdurige quarantaine verplicht - is het reisdoel Zweden.
De laatste 10 kilometer gaan over een kronkelige weg naar boven. Daar zien we dat er veel sneeuw ligt, veel te veel sneeuw. Rondom het huis is er hard gewerkt door iemand uit het dorp, er is volop geruimd. Maar bij de kennels en de speelweide ligt het vol. Meer dan een meter sneeuw. En dat betekent dat de honden nog niet los kunnen. Over het 2 meter hoge gaas kunnen ze nu moeiteloos heen. En de jachtpassie is groot van deze honden, met rendieren in de buurt zijn ze zo vertrokken. We moeten eerst aan het werk voor zij de bus uit kunnen. We beginnen meteen met het graven van sloten langs de hekken. Er moet heel veel gebeuren.
Bevroren
Deuren die klemmen onder de sneeuwlast, een pomp die bevroren is. En zonder internet is de bewoonde wereld ver weg. Overwinteren in Zweden is niet altijd een feestje. ,,Gelukkig is er nog stroom'', zegt Hyls, die zorgeloos klinkt. ,,Die valt wel eens uit, maar nooit voor lang.'' In al die jaren dat ze hier nu komen, is het nooit gelukt om een bedrijf zo ver te krijgen een internetverbinding mogelijk te maken. Er zijn altijd nog vele wachtenden voor hen. Gelukkig werken op veel plekken hun mobiele telefoons wel.
De honden kunnen in de speelwei! Wat een feest om ze te zien racen door de geulen. Soms zie je alleen een wapperende staart langskomen. Ze trekken hun eerste sporen door de sneeuw. Maar wij zijn nog niet klaar. Het blijft sneeuwen, we moeten elke dag graven. Er moet nieuw stro in de hokken, er zijn steeds nieuwe reparatieklusjes. De eerste honden hebben we noodgedwongen alweer in huis genomen. Pourga klimt als een aap over het gaas, Vaika heeft al als pup ontdekt dat ze op sommige plekken door de mazen kan. Binnen brandt het fornuis, soms zou je even een winterslaap willen houden. Het heeft geen zin buiten iets te ondernemen.
Onbegaanbaar
De trails, waar ze zo graag met de honden en slee overheen zouden trekken, zijn zo goed als onbegaanbaar. ,,We kunnen niets doen'', zegt Hyls. ,,Als je maar iets naast het pad komt, kieper je om met het hele zooitje.'' Zelf was hij op verkenning uitgegaan en kwam tot zijn middel vast te zitten. Slechts met de grootst mogelijke moeite kon hij zich bevrijden uit de sneeuwmassa. ,,Beangstigend, je komt bijna niet los. Ik heb een sneeuwschoen achter moeten laten, ging op een sok naar huis. Zo’n jaar hebben we nog nooit gehad. We zijn hier al zeven weken en hebben nog steeds geen honden voor de slee gehad.''
Als we de gordijnen opendoen, zien we een omgeploegd sneeuwlandschap met diepe sporen. Heb jij...? Opeens gaat er een lampje branden. We haasten ons naar de honden. Jessica is weg, ze heeft bij een paal het gaas eraf getrokken. Tanoa is haar gevolgd. We waarschuwen mensen in de buurt en gaan op pad met de bus. Jessica is gezien in Viken, 15 kilometer verderop. We rijden heen en weer, krijgen van alle kanten tips. Opeens steekt een hond pijlsnel de weg over. We roepen haar: JESSICAAAA! Ze stopt meteen en komt dolblij naar ons toe. Wat een toeval. Aan het eind van de middag gaat voor de zoveelste keer mijn telefoon. Aan de overkant van het meer hebben mensen met veel geduld en tact Tanoa weten te vangen. Ze wordt naar het dorp gebracht. De man wil geen vergoeding, we ruilen haar voor een pak stroopwafels. Het is hartverwarmend hoe mensen helpen om onze vermiste honden terug te vinden. Thuis kijk ik welke route Tanoa heeft afgelegd. Ze was ver van huis.
Kommer en kwel
Het is een poolwinter waar zelfs de Zweden schrik voor hebben. Kommer en kwel. En nu zijn de teefjes ook nog loops geworden. Alleen de vier reuen dollen en draven buiten, de anderen lopen in huis of moeten buiten aan de ketting. ,,Dat is wel beroerd voor de honden'', zegt Hyls. ,,Maar als dit over een paar weken achter de rug is, gaan we proberen er nog een keer op uit te gaan. Als het niet over de trails kan, dan eventueel over de grote weg. Al is het oppassen voor de grote trucks die hier rijden, vaak met hout.''
Het gaat niet goed met Lyra, ze knijpt met haar ogen. De dichtstbijzijnde dierenarts - 80 kilometer rijden - verwijst ons naar een oogspecialist. De volgende dag ondernemen we de tocht van ruim 3 uur heen en 3 uur terug. Het is weer wennen aan de drukte in de stad. We moeten Lyra achterlaten, er is geen hoop meer voor haar. Dat is zo triest. Ze was 10 jaar bij ons, we kochten haar destijds in Zweden. Een goed leidershondje. Elke hond die gaat neemt een stukje van onszelf mee. Het geeft zo’n treurig gevoel.
Nuchter
De mensen in Zweden zijn nuchter, zegt Nies. De dierenartsen ook. Een hond die op latere leeftijd blind wordt, kan zich niet meer redden in de roedel. Die moet je een mooi afscheid gunnen. Zelf is ze ook nuchter. Deze winter verpest haar humeur niet. Dat ze net een nieuwe heup heeft en moet oppassen, deert haar evenmin. ,,De honden reageren er wel op als ik val, die vinden het maar vreemd gedrag. Het is niet de winter waar we op hadden gehoopt. Maar tegelijkertijd is het prachtig hier, en de houtkachel brandt.''
Hoe vaak hebben we de sloten al niet uitgegraven? ’s Nachts bij volle maan verandert de wereld in een verstild sprookjesachtig decor. Overdag wacht ons deprimerend monnikenwerk. De sneeuw kan nergens meer heen, overal liggen hoge wallen. Steeds als ik een schep sneeuw over het gaas kieper, glijdt een deel terug. Dikke klodders. De hondentrail is onbegaanbaar. Elke dag valt er sneeuw bij. Onze werkdagen worden korter, we zijn moe.
In april pakken Nies en Hyls Heeringa de bus weer in om terug te gaan naar Twente. Tot die tijd is er voldoende hout om het fornuis te stoken. En hebben ze elkaar. Ze weten wat er nodig is om zo’n winter te doorstaan. En de kou deert de honden niet, ze hebben hier meer ruimte dan thuis in Enschede. ,,We houden het wel vol'', zegt Hyls. ,,Echt... En het weerbericht wordt steeds beter.'' Als het nu maar eens zou stoppen met sneeuwen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Goedkoop tanken? Volgende week loont het om zelfs 200 kilometer om te rijden
De brandstofprijzen gaan volgende week in Duitsland zó hard omlaag, dat het prijsverschil met wat je bij een Nederlands tankstation betaalt gigantisch wordt. Vanaf woensdag geldt in Duitsland een adviesprijs van 1,72 euro, wat vergeleken met de Nederlandse prijzen nu minimaal 40 cent per liter lager is. Loont het om daarom ver om te rijden om te tanken? De Gelderlander zocht het uit. -
Zo zet je gezichtsherkenning en vingerafdrukscanner van je telefoon snel uit
Je smartphone ontgrendelen met je gezicht of vingerafdruk klinkt veilig, maar in geval van nood kan het juist een beveiligingsrisico zijn. Iemand kan onder dwang je gezicht scannen of onopgemerkt je vingerafdruk bemachtigen. Gelukkig kun je dit voorkomen. -
TikTokvideo voor doodgestoken Tim al duizenden keren bekeken: ‘Zo wordt hij niet vergeten’
Gevoelig nummer, pakkende tekst. De Middelburgse Esmee van der Steen (18) is blij met de TikTokvideo, die ze speciaal voor haar doodgestoken broertje Tim (15) liet maken. De clip is al ruim 44.000 keer afgespeeld. ,,Zo wordt Tim niet vergeten.’’ -
update
Vrouw (19) 40 minuten lang aangerand in trein, politie zoekt man met tatoeage in gezicht
Een vrouw van 19 jaar is gisteren veertig minuten lang aangerand in de trein van Amsterdam naar Alkmaar. Dat meldt de politie. -
nederlander opgepakt
Drama bij volle Spaanse pub: 'vaste gast' Cees (50) voor de deur doodgestoken na finale Feyenoord
Een Nederlander is woensdag overleden na een steekpartij voor de deur van een café in de Spaanse badplaats Torremolinos, vlakbij Malaga. Dat gebeurde na de verloren Conference League-finale van Feyenoord.
-
Werk jij liever thuis omdat je daar productiever bent? ‘Gaat om meer dan je to-dolijst afstrepen’
Een goede verstandhouding met collega’s, leidinggevenden of klanten maakt je werkdag niet alleen plezieriger, maar zorgt er ook voor dat je meer gedaan krijgt. Mirjam Wiersma, auteur van twee boeken over zakelijk flirten, vertelt hoe je jezelf op de kaart zet en mooie relaties opbouwt met anderen. Deze keer: een intern netwerk. -
PREMIUMschietpartij texas3
Tieners VS radicaliseren makkelijker: ‘Weinig feedback op hun gedrag’
Wederom heeft een tiener op een Amerikaanse school een bloedbad aangericht. Wat bezielt deze jongeren in de VS? Ze zijn van nature niet radicaler dan Nederlandse adolescenten, maar krijgen veel meer de gelegenheid om uit de bocht te vliegen, aldus expert Jelle Jolles. -
PREMIUM
Schrappen vakantievluchten op Schiphol komt snel dichterbij: ‘Oplossing vinden lukt ze niet’
Het moment dat op Schiphol massaal vluchten worden geschrapt om enorme drukte te voorkomen, komt snel dichterbij. Het lukt de luchthaven maar niet om de personeelsproblemen, lange wachtrijen en chaos op te lossen.