De stevigste reactie op de ‘versoepeling’ komt van het bedrijfsleven. VNO-NCW en MKB Nederland zeggen ‘dat de frustraties bij hun achterban groeien’: ,,Er is onvoldoende erkenning voor de schrijnende economische problemen waarin ondernemers verzeild zijn geraakt. 20 mei voelt als lichtjaren ver weg.’’

Eén branche die gisteren tot 1 september volledig van de kaart werd geveegd, is de evenementenbranche (geen Pinkpop, Parkpop, Lowlands, Gay Pride, Nijmeegse Vierdaagse, Zwarte Cross, North Sea Jazz, Tilburgse kermis en noem maar op). Willem Westermann van VVEM (Vereniging van Evenementenmakers) is ‘niet verrast, wel heel teleurgesteld’. ,,Het is een enorme klap. Wij hopen ook op steun van de overheid, want het is duidelijk dat wij achteraan staan bij het weer opstarten van de samenleving.”  

In de podcast Achter het Verhaal praten Peter Winterman en Frank Poorthuis over de reacties op de persconferentie van Mark Rutte:

Vanwege een directe dreiging voor 48.000 banen en een geschat omzetverlies van 3,5 miljard euro is het maar sterk de vraag of de ondernemers 2021 kunnen halen om weer festivals en concerten te organiseren, waarschuwt de Vereniging. 

Het enige ‘positieve’ van nu is dat er duidelijkheid is. ,,Zolang je evenement niet verboden wordt, moet je wel doorgaan met je organisatie, anders kun je geen beroep doen op je verzekering”, aldus Westermann. ,,Die duidelijkheid is er nu wel, maar het blijft een enorme klap. Het staat op instorten.”

Tal van festivalorganisatoren reageerden gisteravond met teksten als ‘balen, ‘onvoorstelbaar teleurgesteld’ en ‘triest’ en kijken naar mogelijkheden om het festival op een ander tijdstip te houden. 

Concert- en festivalorganisator Mojo noemt afblazen van de festivalzomer ‘een regelrechte ramp’ voor de popsector. Binnen de branche ontstaat een schadepost van zeker 1,5 miljard euro, stelt Mojo in een eerste voorzichtige schatting.

Niet verrassend pleit ook de horecabranche – de sector die sowieso weinig heil ziet in de 1,5 metereconomie – na gisteravond opnieuw voor extra steunmaatregelen. Hotels mogen open voor gasten (dat was al zo, maar veel zijn gesloten) en afhalen bij restaurants mag ook nog steeds, maar verder voorlopig niks. ,,Horecaondernemers snakken naar verlichting en wij denken dat Nederland snakt naar ontspanning die de horeca kan bieden’’, reageert Koninklijke Horeca Nederland (KHN).   

Volgens KHN ligt er een concreet protocol bij het ministerie van Economische Zaken, waarmee horecaondernemers toch uit de voeten kunnen in de 1,5 metereconomie. ,,We wachten op antwoord en gaan keihard door met de voorbereiding voor de dag waarop er een versoepeling van de maatregelen komt.” 

Volgens KHN zijn extra steunmaatregelen nóg harder nodig. Uit recent onderzoek van KHN blijkt dat 10 procent van de horecaondernemers geen buffers meer heeft. Een kwart zegt het nog maximaal een maand uit te kunnen houden en een derde denkt het nog maximaal twee tot drie maanden uit te kunnen zingen. 

De speech van Rutte kwam gisteren ook hard aan bij de kappers. Zo hadden de 27.000 ondernemers in de kappersbranche écht gedacht volgende week weer veilig te kunnen knippen, met plexiglazen wanden, handschoentjes en mondkapjes. 

,,We begrijpen dat er geen consensus is bij de experts in het Outbreak Management Team over de veiligheidsmiddelen die wij moeten gebruiken”, zegt Gonny Eussen van kappersbond Anko. ,,Dat is raar, want tandartsen mogen wel met mondkapjes en handschoenen aan de gang, omdat ‘zij daar toch al mee werken’. Is daar dan meer vertrouwen in? De druk wordt ook hoog, vanuit klanten die willen dat we weer gaan knippen en omdat er anders steeds meer kappers stiekem thuis gaan werken. We hadden gehoopt op 28 april. Geef ons desnoods een datum in mei, maar geef ons in elk geval een datum!”

Teleurstelling is er ook bij de dierentuinen. Even ging het gerucht dat dierentuinen en musea onder strikte voorwaarden weer open zouden mogen. Nog niet dus. ,,Het enige wat wij kunnen doen is het signaal afgeven dat we er klaar voor zijn,” zegt Lisette de Ruigh van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen. ,,Er was laatst een enquête met de vraag ‘welk uitje mist u het meest?’ In de top tien stonden zeven dierentuinen. En bij ons kan het ook, de 1,5 metersamenleving. Het zal neerkomen op online ticketverkoop, bepaalde presentaties verspreiden over de dag, bezoekers wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid en ongeveer de helft van het aantal bezoekers ontvangen. Maar dat is beter dan nu, nu hebben we niks en onze kosten lopen wel gewoon door.” 

Ook de sportscholen balen na gisteren. Net als de kappers denken zij er klaar voor te zijn. ,,We hadden anders verwacht”, zegt Ronald Wouters van NL Actief over de branche van 2200 zaken waar 3,2 miljoen mensen gebruik van maken. ,,Je moet mensen perspectief bieden, zowel ondernemers als gebruikers. Het was mooi geweest als we geleidelijk open hadden gekund.”

De kinderopvang is blij dat de dagverblijven op 11 mei weer open mogen. De Brancheorganisatie Kinderopvang heeft alleen zorgen over de verschillen die tussen scholen ontstaan, doordat kinderen maar de helft van de tijd leskrijgen en scholen zelf mogen kiezen hoe ze dat regelen, bijvoorbeeld om en om een dag of juist halve dagen. Dat betekent dat het voor de kinderopvang lastig is om alle leerlingen op de juiste dagen op te vangen. De kinderopvang pleit voor één landelijke regeling. Bovendien vindt de brancheorganisatie dat de compensatieregeling verlengd moet worden, omdat de opvang niet per se volgens contract zal verlopen. 

Voor de opvang van kinderen tot vier jaar voorziet de brancheorganisatie geen grote moeilijkheden. Dat ligt anders bij de buitenschoolse opvang (BSO). Die zal zich moeten aanpassen aan het nieuwe tijdelijke schoolritme. ,,Stel dat mijn kinderen normaal op maandag en dinsdag naar de BSO gaan, maar straks op donderdag en vrijdag naar school moeten. Dan moet ik dagen gaan wisselen. En voor iedere school is het weer anders”, zegt directeur Emmeline Bijlsma van de Brancheorganisatie Kinderopvang. ,,Ouders moeten dit vervolgens ook nog gaan regelen met de Belastingdienst. Dat wordt echt chaos.”