Eerste corona-supersneltests goedgekeurd: doorbraak voor vastgelopen testketen

Onderzoekers van het UMC en het Amphia-ziekenhuis in Breda draaiden wekenlang ‘schaduwtesten’ in de lokale teststraat met materiaal van fabrikanten BD en Abbott. Mensen met klachten kregen de reguliere PCR-test (de ‘gouden standaard’) én de nieuwe supersneltest. De sneltest viste niet alle besmette gevallen eruit, maar toch is arts-microbioloog Marije Hofstra van het UMC enthousiast: ,,We konden 1257 keer de testen vergelijken. Daarvan testten 90 personen positief met de sneltest en 123 met de PCR-test.” 

De snelle eiwittest lijkt minder gevoelig dan de PCR-variant. Hofstra: ,,Dit komt voor wanneer de hoeveelheid virus die aanwezig is erg laag is. Dat zien we bijvoorbeeld bij mensen die al wat langer klachten hebben. Dat hoeft niet erg te zijn, omdat mensen met een lagere hoeveelheid virus waarschijnlijk minder bijdragen aan nieuwe besmettingen.” 

De supersneltests - klaar in een kwartier - betekenen een potentiële doorbraak voor het vastgelopen testbeleid. De eiwittest kan ingezet worden om direct grote groepen en te controleren - bijvoorbeeld personeel in zorg en onderwijs - zodat teststraten en labs niet overbelast raken. 

De supersneltest rukt wereldwijd op. In de VS zijn er de afgelopen maanden vier goedgekeurd door de autoriteiten, Europa volgt snel. De Zwitserse farmareus Roche denkt maandelijks 40 miljoen corona-sneltests te kunnen leveren, oplopend tot 80 miljoen richting het einde van het jaar, meldt een woordvoerder.

Viroloog Ab Osterhaus was onlangs optimistisch over de sneltest: ,,Als je ziet hoe lastig het nu is om dagelijks zoveel PCR-tests uit te voeren, de GGD’s kunnen het niet aan, labs hebben tekorten. Dan kan zo’n sneltest wel helpen. Je verliest iets aan betrouwbaarheid, maar als je daarmee het systeem kunt ontlasten…” 

Deskundigen verwachten dat de eiwit- en PCR-test naast elkaar gebruikt blijven worden. Hofstra: ,,De PCR-test blijven we bijvoorbeeld gebruiken bij patiënten die in het ziekenhuis komen. Bij hen wil je zeker weten of ze besmet zijn, ook als ze maar een kleine hoeveelheid virus bij zich hebben. Maar voor mensen met milde klachten buiten de ziekenhuiszorg lijkt de sneltest een heel mooi alternatief.”

Op termijn is deze test misschien ook door mensen thuis te gebruiken, zoals een zwangerschapstest. ,,Daar is echter nog meer onderzoek voor nodig. Je wilt dan bijvoorbeeld ook zien of de zelftester het stokje diep genoeg in zijn neus heeft gestoken. Want we moeten voorkomen dat Covid-19-positieve mensen na een niet goed afgenomen test het idee hebben dat ze niemand kunnen besmetten.” Bij de eiwittest is het risico groter dat besmettingen gemist worden, dus bij twijfels zal er altijd een nieuwe test volgen. 

Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid (VWS) zegt dat er hard gewerkt wordt om de sneltesten op grote schaal in te zetten. Wel moet eerst duidelijk zijn hoe de tests het beste in de praktijk gebruikt kunnen worden. Wanneer daar meer duidelijkheid over komt, kon het ministerie nog niet zeggen.

VWS onderzoekt onder meer hoe de corona-sneltesten het beste in de teststrategie passen. Mogelijk worden ze op bepaalde locaties zoals verzorgingstehuizen ingezet, of voor bepaalde doelgroepen. ,,Maar dat wordt nog onderzocht.”

Het ministerie heeft een optie genomen op in totaal 2,4 miljoen sneltesten. Er worden nog drie andere tests onderzocht op betrouwbaarheid. Het is nog niet bekend wanneer er meer duidelijkheid is voor die drie.

Bekijk al onze video's over het coronavirus in onderstaande playlist: