Matrozen willen ook naar defilé
Onderzeebootmatrozen die tijdens de Koude Oorlog de Sovjetvloot bespioneerden, zijn niet welkom bij het defilé op Veteranendag morgen. Reden: er was geen sprake van een 'echte' oorlog.
,,Ga er maar aanstaan'', zei de Commandant der Strijdkrachten Rob Bauer afgelopen mei nog toen hij tweehonderd huidige medewerkers van de onderzeedienst in het zonnetje zette en de 'Gesp voor Speciale Operaties' opspeldde. ,,Met zo'n zestig man maandenlang, weken of in het beste geval dagen achtereen in die grote zwarte sigaar zonder ramen. Waarin je privacy gereduceerd wordt tot een gordijntje voor je torpedobed.''
Het waren mooie woorden van de hoogste generaal, vonden ook veel matrozen die in de Koude Oorlog bij de onderzeedienst hebben gewerkt. Maar tegelijkertijd kwamen ze ook keihard binnen. Want de matrozen die nu varen, krijgen wél de waardering waar zíj al meer dan 25 jaar op moeten wachten.
Frustratie
We hebben allemaal hetzelfde werk gedaan. Alleen wordt er bij onze operaties net gedaan alsof ze niet hebben bestaan
,,We hebben allemaal hetzelfde werk gedaan'', zegt Joop Kaspers, een van de oud-matrozen die in 1974 en 1975 maandenlang onder de zeespiegel verbleef. ,,Alleen wordt er bij onze operaties net gedaan alsof ze niet hebben bestaan.''
De frustratie zit al langer heel diep, maar de 'Koude Oorlogveteranen' maakten er nooit werk van, omdat ze niet mochten praten over de nog altijd strikt geheime missies.
Maar nadat vorig jaar een boek was verschenen waarin een aantal operaties uit de Koude Oorlog tot in details is beschreven, kloppen ze opnieuw aan bij het ministerie van Defensie. Uit deze reconstructies blijkt dat ze meer deden dan oefenen en wacht houden. De Nederlandse onderzeeboten achtervolgden en bespioneerden 23 jaar lang in het diepste geheim de marine van de Sovjet-Unie. Ze hadden de opdracht om te fotograferen en communicatie af te luisteren. Daarvoor doken ze soms zelfs onder de vijand door.
Zo spannend
Zeker niet alle tochten onder water waren zo spannend. Maar Johan Kragten, die opvarende was van 1969 tot 1994, kan zich toch zeker een stuk of twaalf missies herinneren waarbij ze er echt op uit zijn gestuurd om de Russen in de gaten te houden.
Zelf is hij wel een veteraan, omdat hij na de Koude Oorlog nog heeft meegedaan aan missies die wel worden erkend. ,,Wij hebben allemaal onze stinkende best gedaan en ik vind ook zeker dat die mensen die in de Koude Oorlog hebben gediend daarvoor erkend moeten worden.''
Het is niet voor het eerst dat Koude Oorlogveteranen om erkenning vragen. Zeven jaar geleden stond er ook een groep op die dat wilde, vooral afkomstig uit de landmacht. Zij kregen van toenmalig minister Hans Hillen nul op het rekest. Toch gaat de Stichting Onderzeedienst Veteranen er opnieuw werk van maken. ,,Ik heb voor 1991 en erna gevaren. De missies verschilden niet. Alleen is er door de politiek de keuze gemaakt om deze scheidslijn te trekken. Dat is jammer'', zegt voorzitter Eelco Tromp van de stichting, die overigens met een groep van zo'n vijftig onderzeebootveteranen wel meeloopt tijdens het defilé. Maar zij hebben hun status allemaal gekregen voor missies na de Koude Oorlog.
Begrip
Hoezeer we de inzet ook waarderen, er moet ergens een grens worden getrokken
Het ministerie van Defensie zegt begrip te hebben voor de gevoelens van de matrozen. ,,Wij zijn hen ook zeer erkentelijk voor wat zij destijds hebben gedaan'', zegt woordvoerder Klaas Meijer. Maar toch komen de bemanningen niet in aanmerking voor de veteranenstatus. Die wordt alleen verleend aan personeel dat heeft gediend onder daadwerkelijke oorlogsomstandigheden of daarmee overeenkomende situaties, zoals vredesmissies in internationaal verband. En de Koude Oorlog is nooit een echte oorlog geworden.
Het ministerie heeft zelf deze definitie opgesteld en zou voor deze groep dus ook een uitzondering kunnen maken, maar volgens Meijer is dat niet aan de orde. ,,Hoezeer we de inzet ook waarderen, er moet ergens een grens worden getrokken.''
Matroos Joop Kaspers hoopt toch dat er een uitzondering gemaakt gaat worden. In zijn ogen deed de onderzeedienst veel meer dan al die militairen die op de wal het vaderland dienden in de Koude Oorlog. ,,Zij hadden vaak een bewakende functie. Maar wij verzamelden met gevaar voor ons eigen leven weken achtereen informatie. Dan doe je echt meer dan rondjes lopen rond de kazerne.''
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Tweede Kamer roept Schiphol-topman Benschop op het matje, vakbond pleit voor opstappen
Schiphol-topman Dick Benschop komt dinsdag naar de Tweede Kamer om te praten over de enorme drukte op de luchthaven. Hij is daarvoor uitgenodigd door VVD en PvdA. Kamerleden willen weten hoe het zo mis kon gaan, en vooral: of het nog wel lukt het tij te keren. Ondertussen noemt vakbond De Unie zijn positie ‘onhoudbaar’. -
PREMIUM
Grote brand in magazijn van bedrijfspand in Nijkerk
Dinsdagnacht is de brandweer rond 1:00 uur uitgerukt voor een brand in een bedrijfspand aan de Havenstraat in Nijkerk. -
Energierekening
Ad: ‘Ik heb zelf ventilatoren onder de radiator geklikt voor optimale verwarming’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Ad Voermans (66) uit Rijen, bij Breda. -
‘Gokkers slecht beschermd op Nederlandse goksites’
Gokwebsites als Toto, Kansino en Betcity schieten ernstig tekort met hun wettelijke gokbescherming. Nederlanders kunnen moeiteloos tienduizenden euro’s per maand verliezen, ook op overheidsgoksites, meldt het journalistieke onderzoeksplatform Pointer (KRO-NCRV). -
Schiphol: ‘Druk maar behapbaar, kom ook niet té vroeg’
Op Schiphol is het ook zaterdagmorgen druk, maar de drukte lijkt vooralsnog behapbaar. Dat zegt een woordvoerder van de luchthaven desgevraagd. Door de problemen van de laatste tijd komen reizigers steeds vroeger naar Schiphol, merkt de luchthaven. Daardoor kan het zijn dat ze extra moeten wachten omdat balies van maatschappijen nog niet open zijn.
-
PREMIUMDiversiteit/met video3
Kenners schrikken: nu al 46 colleges met alleen mannelijke wethouders
Van de 154 gemeenten waarin wethouders zijn voorgesteld aan de raad of reeds zijn benoemd, zijn er 46 met alleen mannelijke wethouders, zo toont een analyse van deze site aan. Van de in totaal 601 wethouders zijn er 164 vrouw. Dat komt neer op zo’n 27 procent. -
PREMIUM
Goedkoop tanken? Volgende week loont het om zelfs 200 kilometer om te rijden
De brandstofprijzen gaan volgende week in Duitsland zó hard omlaag, dat het prijsverschil met wat je bij een Nederlands tankstation betaalt gigantisch wordt. Vanaf woensdag geldt in Duitsland een adviesprijs van 1,72 euro, wat vergeleken met de Nederlandse prijzen nu minimaal 40 cent per liter lager is. Loont het om daarom ver om te rijden om te tanken? De Gelderlander zocht het uit. -
Werk jij liever thuis omdat je daar productiever bent? ‘Gaat om meer dan je to-dolijst afstrepen’
Een goede verstandhouding met collega’s, leidinggevenden of klanten maakt je werkdag niet alleen plezieriger, maar zorgt er ook voor dat je meer gedaan krijgt. Mirjam Wiersma, auteur van twee boeken over zakelijk flirten, vertelt hoe je jezelf op de kaart zet en mooie relaties opbouwt met anderen. Deze keer: een intern netwerk.