Met dit monster krijgen we binnenkort te maken

In Frankrijk, Groot-Brittannië en België slaan biologen en imkers alarm over de opmars van de Aziatische hoornaar. Deze monsterwesp belandde in 2004 voor het eerst in Europa, via potten aardewerk uit China die in Bordeaux aan land kwamen. Sindsdien heeft de wesp zich verspreid over Frankrijk en Spanje. De laatste maanden is hij ook gezien in Groot-Brittannië en België.

,,Het is een kwestie van tijd voordat deze wesp in Nederland opduikt”, waarschuwt onderzoeker Tjeerd Blacquière van de Wageningen Universiteit. ,,In Vlaanderen is hij op ongeveer 40 kilometer van de Nederlandse grens gesignaleerd. Dat toont aan dat hij ook in ons Nederlandse klimaat waarschijnlijk prima kan overleven.”

'Ecosysteem kan gaan wankelen'
De Aziatische hoornaar staat sinds augustus 2016 op de lijst van ‘invasieve exoten’ van de Europese Unie. Dat betekent dat landen in de EU verplicht zijn om het beestje op te sporen en te vernietigen. ,,Deze wesp eet honingbijen en andere kleinere insecten, zoals vliegen, vlinders en rupsen”, zegt Blacquière. ,,De zorg bestaat dat de populatie honingbijen in Europa afneemt, waardoor sommige planten minder worden bevrucht en ons hele ecosysteem gaat wankelen. Als de bestuiving van landbouwgewassen afneemt, neemt de kans op mislukte oogsten en op een lagere voedselproductie toe.”

Of dat ook echt gebeurt, valt volgens de onderzoeker niet te voorspellen. ,,Over de omvang van de schade weten we nog niets zeker. In Frankrijk lijkt het tot nu toe mee te vallen. Maar imkers doen er dan ook alles aan om deze beestjes uit te roeien.”

Veel agressiever dan Europese soortgenoot
De monsterwesp geeft ook overlast voor mensen. ,,Van dichtbij is het een behoorlijk angstaanjagend beestje”, stelt Blacquière. ,,Ze komen ook af op zoetigheid, zoals wijn of limonade. Net als gewone wespen kan deze hoornaar steken. Maar omdat het een groter exemplaar is, zal een steek veel vervelender aanvoelen.”

De nesten van de Aziatische hoornaar zijn aanzienlijk groter dan die van zijn soortgenoot, de Europese hoornaar. Ook zijn ze veel agressiever: ze kunnen wel vijftig honingbijen per dag verschalken. Dat doen ze door in groepjes een bijennest aan te vallen. De monsterwespen omsingelen een nest en dringen naar binnen. Voor honingbijen is het bijna onmogelijk om zo’n aanval af te slaan.