Oplichters maken misbruik van coronavirus
slinkse trucs / video‘Antibacteriële’ bankpassen, afpersingsmails waarin wordt gedreigd met een coronabesmetting of mondkapjes die nooit aankomen. Met slinkse trucs proberen cybercriminelen een slaatje te slaan uit de coronacrisis.
Delen per e-mail
Het Landelijke Meldpunt Internetoplichting van de politie heeft de afgelopen weken al tien malafide webshops offline gehaald. De webshops boden tegen betaling mondkapjes, zelftesten en andere preventieve artikelen tegen de coronacrisis aan, maar leverden die niet. Sommige leken sprekend op bestaande webwinkels. Er gaan zelfs afpersingsmails rond waarin wordt gedreigd de familie van de ontvanger te infecteren met corona als er niet betaald wordt.
Zo zijn er talloze nieuwe vormen van oplichting die inspelen op angstgevoelens tijdens de coronacrisis, blijkt uit inventarisaties van de politie en de Fraudehelpdesk. Neem een mail namens het RIVM waarin kwaadaardige software zit ingebouwd. En via Whatsapp wordt zogenaamd een uitkering aangeboden aan mensen die als gevolg van corona zonder werk zitten. In werkelijkheid proberen criminelen zo bankgegevens te ontfutselen.
Hoewel het aantal aangiften van cybercrime nog niet toeneemt, signaleert de politie dat de coronacrisis veelvuldig wordt misbruikt om mensen op te lichten. ,,In deze periode zijn mensen kwetsbaarder. Ze trappen sneller in dit soort trucs dan normaal”, waarschuwt Theo van der Plas, Programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime van de politie.
Antibacteriële bankpas
Zo gaat er een mail van de bank rond waarin mensen wordt gevraagd hun bankpas op te sturen, zodat die omgeruild kan worden voor een zogenaamde antibacteriële pas. ,,Het is schandalig dat criminelen tijdens deze crisis nog extra slachtoffers maken”, zegt hij. ,,We zijn daarom extra gemotiveerd om deze mensen aan te pakken.” Het Landelijk Meldpunt Internetoplichting, de tien cybercrimeteams en het team High Tech Crime van de politie zijn daarom extra actief om coronafraude te dwarsbomen en op te sporen.
In deze periode zijn mensen kwetsbaarder. Ze trappen sneller in dit soort trucs
Ook de Fraudehelpdesk ontvangt meldingen van oplichting en gegevensdiefstal die verband houden met het virus. ,,We zien dat oplichters inspringen op gevoelens van angst, maar ook op de behoefte de medemens te helpen”, zegt directeur Marloes Kolthof. ,,Fans van André Rieu worden opgeroepen geld te doneren zodat kinderen in Turkije niet met het coronavirus besmet worden.” Het management van André Rieu heeft laten weten niets met die berichten te maken te hebben.
Lees verder onder de foto
15.000 euro kwijt
In tijden van corona moet je elkaar steunen, dacht Frank ruim een week geleden. Dus toen een buitenlandse toeriste voor het Rotterdam Centraal Station niet met de bus kon, omdat daar geen contant geld wordt aangenomen, wilde hij graag helpen. Hij wist niet dat hij via een uiterst gewiekste truc een kleine 15.000 euro zou kwijtraken.
Frank nam een briefje van 5 euro aan, die hij elektronisch zou overboeken. Een derde persoon, die de toeriste leek te helpen, wist daar ‘een nieuwe manier’ voor. ,,Hij pakte mijn telefoon en scande een QR-code. Ik vond het wel vreemd, maar zag dat er inderdaad vijf euro was afgeboekt, dus het leek te kloppen.”
In werkelijkheid had de persoon bij het station zijn mobiele telefoon razendsnel via de QR-code gekoppeld aan Franks ING-rekening. Een dag later bleek zijn daglimiet verhoogd, was al zijn spaargeld naar zijn betaalrekening overgezet en overgeboekt naar een vreemd rekeningnummer. ,,Ik ben nog in gesprek, maar vooralsnog wil de bank de schade niet vergoeden”, zegt Frank. ,,Het is een flinke tegenvaller. Ik was aan het sparen om op termijn een huis te kunnen kopen. Dat is weer verder uit zicht nu.”
Het stomste vindt hij nog dat hij normaal gesproken juist scherp is op oplichterspraktijken. ,,Maar door alle oproepen om elkaar te helpen tijdens de coronacrisis, ben je toch een beetje minder alert. Je denkt goed te doen, maar daar wordt heel hard misbruik van gemaakt.”
Internetvandalisme
Om die reden springen oplichters maar al te graag in op de actualiteit, concludeert de Fraudehelpdesk, die de afgelopen tijd al meer dan 300 mails met betrekking tot het coronavirus ontving. Mensen ontvangen bijvoorbeeld belletjes over energiecontracten, die speciaal tijdens de crisis goedkoper zouden zijn. Of ze worden verleid in cryptovaluta te investeren, omdat die zogenaamd veel in waarde zullen stijgen.
De politie signaleert is alert op nog een ander fenomeen: de aan huis gebonden tiener die uit verveling aan internetvandalisme gaat doen. ,,Het begint misschien onschuldig met een poging om iemands wachtwoord te achterhalen”, zegt Programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime Theo van der Plas van de politie. ,,Maar in werkelijkheid zijn jongeren nog maar één klik verwijderd van strafbaar handelen.”
Om jongeren te ontmoedigen om strafbaar gedrag op het internet te vertonen, plaatst de politie waarschuwingen op sociale media als Instagram. ,,Het lijkt klein leed, maar digitaal vandalisme kan leiden tot grote problemen. Niet alleen door de schade die het veroorzaakt, maar ook in de vorm van een strafblad voor de jongere”, aldus Van der Plas.
Malafide partijen
De politie raadt burgers aan om extra waakzaam te zijn op aanbiedingen of betaalverzoeken via de mail of op het internet. Bij twijfel kunnen mensen nagaan of de naam van de website voorkomt op deze lijst van malafide partijen.
Daarnaast ziet de politie dat mensen vaker oude laptops afstoffen zodat iedereen in huis op het internet kan. ,,Zorg in elk geval dat van die apparaten de beveiliging op orde is. Zorg dat de systemen en de virusscanner up to date zijn bijvoorbeeld”, geeft Van der Plas als tip. ,,En kijk of de wachtwoorden aan vernieuwing toe zijn. Dat kan een hoop ellende schelen.”
* De naam van Frank is op verzoek gefingeerd. Zijn echte naam is bij de redactie bekend.
Bekijk hieronder onze video's over het coronavirus.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMamsterdam
Ongeloof bij brandweer die baby uit container redde: ‘Het was onvoorstelbaar’
De pasgeboren baby die twee weken geleden in een ondergrondse vuilcontainer in Amsterdam was achtergelaten, is gered door de brandweermannen van kazerne Anton in Amsterdam-Zuidoost. Het heeft grote impact op hen. -
PREMIUMJoost mag 't weten
Moet ik weer iets zeggen van de spelfouten van de juf van mijn dochter?
Wijsheid komt met de jaren. Omdat acteur Joost Prinsen (78) een eind op weg is, beantwoordt hij uw vragen. -
video
5-jarig jongetje op step overleden door aanrijding
Een 5-jarig jongetje is vanavond om het leven gekomen bij een ongeluk aan het Geerligsland in Staphorst. Het kind werd op zijn step aangereden door een personenauto. Dit bevestigt een woordvoerder van de politie. -
PREMIUMJoost mag 't weten
Mijn man vindt dat ik beter geen wijntje kan drinken met de juf van mijn zoon
Wijsheid komt met de jaren. Omdat acteur Joost Prinsen (78) een eind op weg is, beantwoordt hij uw vragen. -
PREMIUM
En toen kreeg de viroloog zelf corona
Viroloog en OMT-lid Menno de Jong (58) kreeg zo’n ernstige covid dat hij thuis extra zuurstof nodig had. De wetenschapper was ineens patiënt. ‘Ik ben er nog nieuwsgieriger door geworden.’
-
PREMIUM
Omstreden huisarts Elens blijft pas vaccineren na verplichte handtekening
Nog steeds laat de omstreden Meijelse huisarts Rob Elens patiënten die zich tegen corona willen laten vaccineren een verklaring ondertekenen. Hij heeft na de ophef van eind februari een extra brief bij hun vaccinatieoproep gevoegd, waarin hij uitlegt dat het gaat om het tekenen voor informatie. Wie niet wil tekenen, mag naar een andere huisarts voor een prik. De Inspectie is het er opnieuw niet mee eens. -
Medewerker van verpakkingsbedrijf raakt bekneld onder rol van 300 kilo: ‘Bleke koppies hier’
Bij het verpakkingsbedrijf ITS aan de Nagelpoelweg in Apeldoorn is aan het einde van de ochtend een ernstig ongeval gebeurd. Een medewerker raakte bekneld onder een papieren rol van zo'n 300 kilo. Het slachtoffer is gewond naar het ziekenhuis afgevoerd. De schrik bij zijn collega's zit er flink in. -
PREMIUMVIDEO
Drugslabs draaien op volle toeren: ‘We hebben in Nederland de beste labs van de wereld’
Zelfs in het festivalloze coronajaar is de productie van synthetische drugs onverminderd doorgegaan. Tot die verrassende conclusie komt de politie, die in 2020 meer drugslabs ontmantelde dan het jaar ervoor.