RIVM: ‘Stof’ op huizen en speeltuinen rond Tata Steel zit vol lood en beïnvloedt zelfs IQ kinderen
VIDEODe hoeveelheden schadelijke stoffen die neerdalen in de omgeving van Tata Steel zijn vele tientallen malen hoger dan in gebieden verder weg van de grote staalfabriek in Wijk aan Zee. Zó erg zelfs, dat bij langdurige blootstelling het IQ van kinderen tot 12 jaar negatief wordt beïnvloed. Dat blijkt uit een tweede gezondheidsonderzoek van het RIVM waarbij op 420 plekken neergedaalde stof is opgeveegd en onderzocht. Buiten én binnen.
Het gaat dus om honderden veegmonsters van het spul dat in het IJmondgebied rond dwarrelt en op straten en in speeltuinen en achtertuinen terechtkomt. Dit RIVM-onderzoek is een vervolg op een eerder onderzoek van het RIVM onder huisartsen, waaruit al bleek dat er in de regio rond Tata veel meer gezondheidsklachten en zware ziektes voorkomen dan elders.
Dit tweede onderzoek maakt duidelijk door welke schadelijke stoffen dat (mede) lijkt te komen. De vraag wáár die schadelijke stoffen vandaan komen, wordt niet héél direct beantwoord maar het RIVM wijst wel duidelijk in de richting van Tata door te concluderen dat de hoeveelheden het hoogst liggen dicht bij de staalfabriek. Bijvoorbeeld bij de plek waar vorig jaar een foto genomen werd van zwarte sneeuw op de duinen. Hoe dichter bij Tata, hoe hoger de hoeveelheid schadelijke stoffen die met name door verschillende fabrieken op het Tata-terrein worden verspreid.
150 keer zoveel
Het RIVM constateerde bijvoorbeeld dat er gemiddeld veertig tot vijftig keer meer ijzer in de veegmonsters zit in Wijk aan Zee dan elders. Lood kwam in Wijk aan Zee vijf tot tien keer meer voor (tot op sommige plekken wel dertig keer meer) en de kankerverwekkende PAK's (zeg maar datzelfde zwarte spul als op verbrand eten of barbecues zit) twintig tot veertig keer meer, maar op sommige plekken vlak bij Tata zelfs 150 keer zoveel. Binnenshuis zijn de gemeten hoeveelheden PAK's en metalen ook hoger dan in andere gebieden, maar wel veel minder hoog dan buiten.
Tekst gaat verder onder de foto
Het RIVM heeft in het rapport ook een conclusie getrokken over de nadelige gevolgen voor de volksgezondheid. Een van de opvallendste daarvan is dat ‘langdurige (lage) blootstelling aan lood kan leiden tot negatieve effecten op het IQ van kinderen'. Ook de kans op kanker in de regio is groter. Conclusies die overigens enkele jaren geleden ook al werden getrokken. Nu blijkt echter dat de genomen maatregelen van Tata Steel niet hebben geholpen en dat de hoeveelheden PAK's zelfs zijn toegenomen. Zorgwekkend is volgens omwonenden en het RIVM dat kinderen niet beschermd kunnen worden tegen het stof. Kinderen spelen veel buiten en zitten overal aan.
‘Ik wil maar één dingen weten’
De resultaten van het rapport worden door ondernemer én actievoerder Jan de Jong uiterst cynisch ontvangen. De steenrijke baas van investeringsmaatschappij Nedamco maakte onlangs bekend dat hij en enkele andere gefortuneerde ondernemers uit de regio één miljoen euro neerleggen om te onderzoeken wáár die schadelijke stoffen vandaan komen. ,,Kijk, ik wil maar één ding weten: komt deze vervuiling van Tata? Ja? Mooi, dan kan de tent dicht en is het probleem opgelost.”
De Jong is daarom teleurgesteld in het rapport. ,,Iedereen wéét dat Tata de oorzaak is, maar wéér houdt het RIVM in dit rapport een slag om de arm, halen ze de scheepvaart erbij, open haardjes van bewoners... Zeventig jaar geleden stond al in de krant dat er hier méér mensen doodgaan aan kanker en nu wordt er nog steeds gezegd dat er ‘meer onderzoek’ moet komen. Het RIVM zegt dat ze dat gaat doen. Maar wanneer is dat eindelijk klaar dan? Wat is de onderzoeksvraag? Ze zullen altijd een slag om de arm houden, want dat doen ze al zeventig jaar. Er is dus gewoon meer aan de hand. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dat de invloed van Tata Steel is.”
Lange lijst zorgwekkende resultaten
De resultaten van het RIVM-onderzoek komen - opnieuw - hard aan bij de organisaties die zich tegen Tata verzetten.’ De lijst zorgwekkende resultaten wordt steeds langer', schrijft de stichting Frisse Wind.nu (dat ook aangifte tegen Tata heeft gedaan). ‘Mensen in de IJmond lopen 27 procent méér kans op longkanker, de lucht in de IJmond is bij wind vanaf Tata Steel ongezond en er is sprake van veel ultrafijnstof. Omwonenden hebben meer last van gezondheidsklachten en nu staat vast dat ook het stof dat altijd in onze omgeving aanwezig is, potentieel gevaarlijk is.’
Volgens de stichting is het ‘verbijsterend’ dat, ondanks alle door Tata genomen maatregelen en aangekondigde investeringen, de concentraties PAK’s zelfs zijn toegenomen en dat deze in de hele regio en ook binnenshuis gevonden worden.
Frisse Wind.nu doet daarom een oproep aan de regering: ‘Op 9 september wordt in Den Haag gedebatteerd over de toekomst van Tata Steel en zullen waarschijnlijk miljarden euro’s subsidies worden verstrekt voor het beperken van de uitstoot van CO2. Wij roepen onze volksvertegenwoordigers op om verder te kijken dan CO2 alleen. De impact op de gezondheid van bewoners rondom de industrie zou een absolute voorwaarde moeten zijn bij het toekennen van iedere subsidie.’
Staatssecretaris: ‘Dit kan zo niet langer’
Demissionair staatssecretaris Steven van Weyenberg (Infrastructuur) vindt het ‘zeer zorgelijk’ dat bewoners rondom de staalfabriek van Tata Steel bij IJmuiden veel meer schadelijke stoffen binnenkrijgen dan mensen die ergens anders wonen. ‘Dit kan zo niet en moet echt anders’, schrijft hij in een verklaring.
Volgens Van Weyenberg blijkt uit het onderzoek de noodzaak om ‘scherper aan de wind te varen’ wat betreft de uitstoot van Tata Steel. Hierover wordt volgens hem ‘op korte termijn’ gesproken met het bedrijf en de provincie Noord-Holland. Ook wil hij dat de vergunningen voor staalproductie in Nederland scherper en strenger worden. Verder zijn strengere regels op Europees niveau nodig, zegt hij.
SP-Kamerlid Renske Leijten vindt het tijd voor een ‘stevig debat’ volgende week. ,,Dit is wat je krijgt als de overheid decennia lang wegkijkt en geen goede normen stelt.” Volgens haar zet Tata alleen stappen na boetes en ‘enorme imagoschade’.
Joris Thijssen, Kamerlid voor de PvdA, noemt het RIVM-rapport ‘snoeihard’. Hij vindt dat er jarenlang te weinig aandacht is geweest voor de gezondheid voor de omwonenden en hun kinderen.
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Luister voor het laatste nieuws naar de AD Nieuws Update:
Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Mensenrechtencollege kritisch op OM na klimaatarrestaties: ‘Demonstratierecht onder druk’
Het demonstratierecht staat ‘ernstig onder druk‘ door het aanhouden van klimaatactivisten die opriepen tot de blokkade van de A12, oordeelt het College voor de Rechten van de Mens dinsdag. ,,De overheid moet demonstraties faciliteren”, benadrukt het mensenrechtencollege. ,,Inzet van strafrechtelijke instrumenten om de organisatie van een demonstratie te verhinderen is een extreem zwaar middel dat niet makkelijk te rechtvaardigen valt.” -
PREMIUM
Buikvet ontstaat door te veel en te slechte voeding: zo kom je ervanaf
Aan het begin van het jaar gaan we massaal op de gezonde toer. Ook dat buikje moet weg, zodat ons lichaam weer ‘strandklaar’ is. Maar dat blijft een lastige. Wat kun je doen? -
Zorgen over antisemitisme bij Holocaustherdenking: ‘Jodenhaat steekt kop weer op’
Na twee jaar afwezigheid - vanwege corona - vond zondag de Holocaustherdenking in Amsterdam weer plaats voor publiek. Daar waren zorgen over opkomende antisemitisme. ,,Jonge kinderen worden niet meer goed op de hoogte gebracht.” -
PREMIUM
Oeps, paaltje geraakt: is het goedkoper om schade te claimen of zelf te betalen?
Rijd je jarenlang schadevrij, dan krijg je een forse no-claimkorting op je autoverzekering. Die kan oplopen tot wel 85 procent. Maar hoe werkt die korting precies? En wat is nou wijsheid als je per ongeluk een paaltje hebt geraakt? -
Wetenschappers willen in strijd rond Tata Steel doorbraak forceren: ‘Overleden mensen onderzoeken’
Diverse wetenschappers bieden zich aan in de strijd van omwonenden tegen staalfabriek Tata Steel. Patholoog Frank van de Goot wil overledenen onderzoeken en ook KWF Kankerbestrijding biedt haar ‘expertise’ aan. ,,Er is veel onrust. Er moet duidelijkheid komen.”
-
PREMIUMReconstructie
Waar is de schutter van aanslag in Zwijndrecht? De klopjacht op ‘Lucky’ van dag tot dag
Precies een week geleden werden Michel (66) en haar dochter Anneke (38) voor het oog van winkelend publiek neergeschoten op een druk parkeerterrein bij winkelcentrum Walburg in Zwijndrecht. De getroffen familie blijft achter met immens verdriet, terwijl de van moord verdachte schutter Minh Nghia Vuong (49) nog altijd voortvluchtig is. Een dramatische week in vogelvlucht. -
-
-
PREMIUM1
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen. -
PREMIUM
Geen muntje meer nodig, dus slingeren er steeds meer karretjes: ‘Zijn jullie de winkelwagenpolitie ofzo?’
Vorig jaar zomer stopte Albert Heijn met muntjes in winkelwagens. Klanten zouden de karretjes toch wel terugbrengen. Maar de bezoeker van een gemiddeld parkeerterrein van de supermarktketen wordt sindsdien geconfronteerd met een grote bron van ergernis: rondslingerende karretjes. ,,Het is asociaal gedrag van luie mensen.”
1 reactie
Resterende karakters 500
Log in en reageerGert Mans