Spoorchaos Randstad door werkzaamheden Leiden, treinreizigers vallen flauw

Doordat het spoor bij Leiden CS door zijn levensduur heen is, vervangt ProRail er twee kilometer aan rails, bovenleiding en wissels. Zwaartepunt van de hele operatie is maandag gestart en duurt tot medio april. Gedurende die drie weken is slechts de helft van de sporen en perrons beschikbaar. Reizigers tussen Amsterdam-Leiden CS-Rotterdam moeten daardoor overdag overstappen op Den Haag CS. 's Nachts is er helemaal geen treinverkeer mogelijk en zet NS bussen in.

Afgelopen dagen zorgde de operatie bij Leiden, één van Nederlands drukste stations, voor chaos en overvolle treinen. Reizigers klagen steen en been over veel te volle treinen. ,,Al drie dagen is het kommer en kwel voor reizigers uit Den Haag doordat mensen niet meekunnen,” twittert Chris van der Helm. Lia Totté ziet sinds afgelopen dagen ,,veel vertragingen en te volle treinen, vandaag een ramp. Dit zal toch niet tot half april zo doorgaan? Wat kunnen jullie doen?”

Jeugdarts Ingrid van Dillen uit Oegstgeest reisde dinsdagmiddag in de overvolle Intercity van 17:19 uur van Amsterdam Zuid naar Leiden. Ter hoogte van Sassenheim riep de conducteur om of er ook een arts was. ,,Een vrouw van een jaar of 35 was flauw gevallen,” vertelt Van Dillen die zich door de menigte (‘zowel gangpaden als balkon waren bomvol’) naar het slachtoffer spoedde. Meteen vroeg ze de passagiers zo goed en kwaad als het kon ruimte te maken. ,,Zo kreeg de vrouw zuurstof.” Op vrijwel hetzelfde moment werd leek verder op een man onwel te worden. ,,Toen hij door de knieën ging, ging het snel beter.”

Eenmaal bij Leiden aangekomen was de spoorwegpolitie paraat om de slachtoffers op te vangen, één van hen kreeg water. Van Dillen hoopt dat de NS lering trekt uit het gebeuren. ,,Door de werkzaamheden gaan er per uur nog maar twee treinen naar Leiden in plaats van normaal vier. Die treinen zijn bovendien veel korter. Dit moet niet nóg drie weken zo gaan.”

Verder lezen na de tweets

Reizigersvereniging Rover is bezorgd. ,,We zijn blij dat NS zijn best doet om zoveel mogelijk treinen toch te laten rijden (in plaats van het hele station uit de dienstregeling te nemen, red.), maar vraag is of het wél rijdende materieel voldoende capaciteit bezit,” stelt directeur Freek Bos. 

Rover vraagt zich verder af of reizigers vooraf voldoende geïnformeerd zijn over deze enorme operatie. ,,Het lijkt er op alsof vooral reizigers rond Leiden op de hoogte zijn gebracht. Terwijl de impact veel breder is.” De reizigersorganisatie ziet bovendien dat er tijdelijk minder treinen rijden tussen Lelystad en Schiphol. ,,Waarom? Die reizigers hebben helemaal geen binding met Leiden.”

ProRail erkent in een reactie een deel van de problemen en belooft beterschap. ,,Het probleem is gek genoeg dat we afgelopen dagen té veel treinen hebben laten doorrijden,” zegt woordvoerder Coen van Kranenburg. Omdat er ook werktreinen met materieel moesten rijden, ontstond er te weinig lucht in het rooster. ,,Treinen vielen uit, er ontstond file op het spoor, perrons raakten vol. We zijn te ambitieus geweest.”

De oplossing is iets minder treinen op het spoor, zegt ProRail. ,,Dat geeft meer rust en meer betrouwbaarheid.” De spoorbeheerder legt uit waarom reizigers via Den Haag CS moeten rijden. ,,Leiden CS is het vijfde station van Nederland en een enorm belangrijke overstapplek.” Door de werkzaamheden moet een ander station die overstapfunctie tijdelijk overnemen. ,,Den Haag HS is daar te klein voor en kan die reizigersstroom niet aan. Den Haag CS wél.”

Volgens ProRail bleek het verder onmogelijk de werkzaamheden in de (zomer)vakantie in te plannen. ,,Wij werken met talloze aannemers en in de bouw is de werkdruk enorm. Daarnaast plannen we jaren van te voren. Vandaar dat we werkzaamheden soms ook buiten vakanties moeten plannen.” ProRail-woordvoerder Van Kranenburg beklemtoont wel degelijk rekening te houden met de buitenwereld. ,,Zo zijn de werkzaamheden een week vervroegd, zodat het bloemencorso in de Bollenstreek goed bereikbaar blijft.” 

Verder lezen na de foto

NS laat in een reactie weten de werkzaamheden uitgebreid te hebben gecommuniceerd. ,,Maar nu veel reizigers stellen niet voldoende op de hoogte te zijn, gaan we dat uiteraard evalueren,” zegt Anita Boonstra. 

De spoorwegen stellen waar mogelijk langere treinen in te zetten, maar dat niet overal te kunnen doen. ,,Het materieel is immers ook op andere routes nodig.” De toeslag op de IC Direct, die als vervangende route tussen Amsterdam en Rotterdam geldt, wordt niet tijdelijk afgeschaft. ,,De IC Direct is al zo druk en wordt zonder toeslag nog veel drukker. Dat is geen optie.”

Het vervangen van sprinters door dubbeldekkers is eveneens geen optie. Boonstra van NS: ,,Behalve dat ze elders nodig kunnen zijn, trekken sprinters veel sneller optrekken dan dubbeldekkers. Roostertechnisch lukt het vaak niet om dubbeldekkers te gebruiken.”

Al met al moeten reizigers geduld betrachten en de drie weken durende werkzaamheden uitzitten. ProRail heeft echter goed bericht. ,,Dit was de grote klapper in het tweejarige onderhoud rond Leiden, het zwaartepunt. Hierna zal er hoogstens nog enkele weekenden, of een keer drie dagen, overlast zijn.”

ProRail en NS beklemtonen dat het vaker voorkomt dat grote stations wekenlang (deels) op slot gaan. ,,Dat is eerder op station Arnhem en Zwolle ook gebeurd.”