Terreurverdenking Syrische asielzoeker: is Muhammad slachtoffer, dader of allebei?

Vier jaar woont Muhammad B. (44 jaar) al in Nederland, met vrouw en kind. Drie maanden geleden werd hij opgepakt, nadat de politie een verklaring kreeg van (waarschijnlijk) een andere Syriër. Die getuige stelt dat B., voordat hij naar Nederland kwam, in Syrië een commandant bij de jihadistische groep Ahrar al-Sham was. Hij zou in die rol betrokken zijn geweest bij een ontvoering en geld van de organisatie hebben beheerd. Als de politie verder onderzoek doet komt ze ook foto's tegen waarop B. met twee leiders van Ahrar al Sham poseert en foto's waarop hij staat afgebeeld met wapens, tot aan een raketwerper toe, zo werd vrijdag duidelijk op een eerste zitting in de rechtbank Rotterdam.

B. zelf zegt dat er niets van klopt. Trillend, ineengedoken en met tranen in de ogen hoorde hij de beschuldigingen aan. ,,Ik heb in Syrië twee jaar in een isoleercel gezeten, omdat ik kritiek had op het regime van Assad. Toen de revolutie begon, ben ik mee gaan demonstreren en werd ik weer opgepakt. Daarna heb ik besloten Syrië te verlaten.” 

B. zou ook zware verwondingen hebben opgelopen bij een bombardement op zijn voormalige woonplaats Aleppo. Poseren met wapens? ,,Overal in Syrië zijn wapens, die foto's zijn niet genomen in gevechtssituaties, maar bij mensen thuis", zegt zijn advocaat Jaap-Willem Roozemond. Op de foto met leiders van Ahrar al-Sham? ,,Dat was een toevallige ontmoeting, alsof je in Nederland een bekende zanger ontmoet en met hem op de foto gaat.” Wat B. nu in Syrië precies heeft gedaan, blijft onduidelijk tijdens de zitting. ,,Maar ik ben zeker geen extremist", zegt hij.

Muhammad is zeker ook niet de eerste Syrische asielzoeker die zich in Nederland alsnog moet verantwoorden voor zijn (mogelijke) daden in Syrië. Er zijn de afgelopen jaren al zeven andere Syriërs voor de rechtbank verschenen voor oorlogsmisdaden of het lidmaatschap aan een terroristische organisatie. Dat leverde tot nu toe twee vrijspraken en een veroordeling op. De andere zaken lopen nog. In die zaken  zijn er soms schokkende beelden als bewijs: van executies van gevangenen tot het vernederen van lijken. 

Dat de man uit Rijssen wordt verdacht van het steunen van juist Ahrar al-Sham is ook opvallend. Die Syrische groep is volgens het Openbaar Ministerie een jihadistische strijdgroep die misdaden beging en de bevolking schrik wilde aanjagen, een terreurgroep dus. Maar het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken bestempelde Ahrar al-Sham eerder juist als ‘gematigd’. Sterker nog: datzelfde ministerie van Buitenlandse Zaken gaf de afgelopen jaren twee miljoen euro subsidie aan een vredesproject in Syrië. Een prominent gezicht van die campagne was tot 2017 een woordvoerder van Ahrar al Sham.

De rechtbank oordeelde dat B. lopende het onderzoek voorlopig vast blijft zitten. Over drie maanden wordt daar opnieuw een beslissing over genomen.

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: