Unieke kinderfoto's van verzetsstrijdster Hannie Schaft opgedoken
Er is een fotoalbum opgedoken met foto’s van de baby- en jeugdjaren van verzetsstrijdster Hannie Schaft. ‘Het meisje met het rode haar’ geldt als het symbool van het Nederlandse verzet. Ze zou dit jaar 100 jaar zijn geworden.
Delen per e-mail
Het Noord-Hollands Archief had al veel materiaal over Schaft, maar nog weinig over de kinderjaren. Van een direct familielid heeft het archief nu dat album verworven, 75 jaar nadat Schaft op 24-jarige leeftijd, werd gefusilleerd wegens haar verzetswerk. ,,Dit fotodocument is in meerdere opzichten bijzonder en biedt ons een nieuw inzicht in het jonge leven van de verzetsstrijder", aldus het archief.
Op de foto’s is te zien hoe Hannie opgroeit, vanaf vlak na haar geboorte tot in de jaren 30. ,,Dus ver voordat zij toetrad en deelnam aan het georganiseerd verzet tijdens de Duitse bezetting.” Ze is veelvuldig te zien in gezinsverband. De moeder heeft kiekjes in het album geplakt van de familie in Haarlem bij het spelen thuis, bij een uitje aan zee in Zandvoort, bij familie in Den Haag, met grootouders, ooms en tantes.
Een achternicht van Hannie Schaft heeft het album naar het Noord-Hollands Archief gebracht. Zij trof het fotoalbum in 2000 aan bij het leeghalen van het huis van een overleden oom. Bijzonder waardevol is dat bijna alle foto’s zijn voorzien van dateringen en annotaties.
De meest aangrijpende foto komt uit 1926. Het is de laatste foto waarop Annie is te zien. Zij overleed een jaar later aan difterie. ,,Uit de overgeleverde familiegeschiedenis weten we dat haar dood een geestelijk diepe traumatische wond in het gezin achterliet, maar het zou nog erger worden voor het zwaar geteisterde echtpaar Schaft", aldus het archief. De uit 1926 gedateerde bladzijde vormt in het album een ‘waterscheiding’. Hierna volgen nog twee bladzijden met vakantiekiekjes uit 1935 van Hannie met haar ouders in de Ardennen. Het album sluit af met foto’s van Hannie’s herbegrafenis.
Hannie werd ontmaskerd door haar rode haar
Op 21 maart 1945 gaat het mis. Bij een routinecontrole van de Duitsers wordt Hannie opgepakt met illegale krantjes in haar fietstas. In de gevangenis komen de rode wortels van haar haar tevoorschijn en wordt ze ontmaskerd.
Dagenlang wordt ze verhoord. Ze bekent enkele liquidaties, waarmee ze het leven redt van vijf vrouwen die als vergelding gefusilleerd dreigden te worden. Op de laatste beschikbare foto staat de onverzettelijke Hannie met een behuild gezicht, krampachtig gebalde vuisten en een zakdoek tussen de rokband geklemd op de binnenplaats van de gevangenis in Amsterdam.
Hard gillen
Ondanks een afspraak tussen de Binnenlandse Strijdkrachten en de Duitsers om in de laatste oorlogsperiode geen gijzelaars te executeren, en helemaal geen vrouwen, wordt Hannie op 17 april 1945 uit haar cel gehaald. Medegevangenen horen haar heel hard gillen.
In de duinen van Overveen wordt ze van dichtbij twee keer door haar achterhoofd geschoten. Hannie wordt zo haastig in een ondiepe kuil begraven, dat een pluk rood haar boven het zand uitsteekt. Haar familie weet pas weken na de oorlog dat ze is geëxecuteerd.
Herdenking
Zondag wordt Hannie Schaft herdacht, onder andere met een - wegens corona besloten - bijeenkomst waarop minister Kajsa Ollongren de Hannie Schaft-lezing uitspreekt. De bijeenkomst, vanuit de Grote of St. Bavokerk in Haarlem, is vanaf 13.00 uur op televisie en online te volgen.
Zondagavond zendt de NOS een special uit over Hannie Schaft waarin de hoogtepunten van de viering te zien zijn. Naast beelden van de herdenking wordt een portret geschetst van ‘het meisje met het rode haar’.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Levenslang gestrafte zesvoudig moordenaar van café Koetsiertje krijgt nu toch gratie
Cevdet Yilmaz, de man die in 1983 zes mensen doodschoot in het Delftse café 't Koetsiertje, krijgt gratie. De juridische middelen om gratie tegen te gaan zijn uitgewerkt, de koning heeft het gratieverzoek inmiddels ondertekend. Yilmaz is na bijna 38 jaar vrij om te gaan en staan waar hij wil. De Tweede Kamer is per brief geïnformeerd over het besluit. -
PREMIUM
column Gehersenspoelde dwazen op Museumplein zullen oprecht gaan geloven dat ze een punt hebben
Özcan Akyol schrijft drie keer per week over wat hem bezighoudt. -
PREMIUM
Onbekende en wrede oorlogsverhalen: Bosatlas brengt ze na 75 jaar in beeld
De bril van Hannie Schaft, de vulpen van Anton de Kom, maar ook kaarten van massa-executies en verspreiding van de Joden over Amsterdam. De Bosatlas van de Tweede Wereldoorlog vertelt het verhaal van ‘75 jaar vrijheid en strijd tegen onvrijheid’. -
Zo kun je ons tips geven
Heb je een tip over een misstand? Ben je getuige van een bijzondere gebeurtenis of breaking news? Of heb je informatie waarvan je denkt dat het interessant is voor een verhaal, aarzel dan niet. Tippen kan veilig en anoniem. -
PREMIUM
75 jaar vrijheid Hoe ‘het meisje met het rode haar’ de jacht op de nazi's opende
Hannie Schaft is een icoon van het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog. ‘Het meisje met het rode haar’ was een van de weinige vrouwen die de wapens oppakte tegen de nazi’s. Dat moest ze met de dood bekopen. Ze staat symbool voor meer verzetsvrouwen, wier rol vaak onderbelicht blijft.
-
Verdriet en troost: scholieren bewijzen Lotte (14) de laatste eer
Met besloten plechtigheden hebben scholieren, vrienden en familie woensdagmiddag afscheid genomen van de door een misdrijf omgekomen 14-jarige Lotte uit Almelo. Na een herdenkingsbijeenkomst in de school van Lotte brachten genodigden haar de laatste eer bij het crematorium in Almelo. -
Burgemeester Veenendaal zegt lidmaatschap SGP op: ‘Partij en ik zijn uit elkaar gegroeid’
VEENENDAAL - Burgemeester Gert-Jan Kats van Veenendaal zegt zijn lidmaatschap van de SGP op. Hij kondigde eerder aan daarover te gaan nadenken naar aanleiding van het SGP-standpunt over een mogelijke samenwerking met Forum voor Democratie. -
PREMIUM
Ophef over keuze Benali voor 4 mei-voordracht: ‘Uitspraken over Joden in dronken bui’
Er is grote onrust ontstaan over het houden van de voordracht tijdens de herdenkingsbijeenkomst in Amsterdam door schrijver Abdelkader Benali . Dit is het gevolg van omstreden uitspraken van Benali, vijftien jaar geleden, over Joden.