Zo reageert Nederland op de versoepelingen: ‘Niet tegen te houden dat kroegen toch opengaan’

Studentenorganisaties reageren teleurgesteld op het uitblijven van versoepelingen in het hoger onderwijs. ,,Het is zo ontzettend jammer om te zien dat studenten structureel achteraan staan bij versoepelingen”, zegt voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg, Dahran Çoban. ,,Duizenden studenten zitten nu al maanden thuis en hebben geen zicht op verbetering. Wederom worden gedane beloftes op perspectief niet waargemaakt”, constateert ze.

Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) noemt het ‘bijzonder hoe studenten van hogescholen en universiteiten elke keer weer tussen wal en schip vallen’. Vicevoorzitter Freya Chiappino stelt vast dat ‘plannen voor het hoger onderwijs de prullenbak in worden gegooid’. Volgens Chiappino ‘lijkt het alsof studenten de boot uit worden geduwd’. Ze roept het kabinet op te voorkomen ‘dat ze verdrinken’.

Het Rode Kruis vindt juist dat de versoepelingen wél perspectief bieden voor jongeren. Het openen van de scholen is prettig voor de jongeren, vindt de organisatie. ,,Ze kunnen een deel van hun sociale leven weer oppakken en elkaar zien.” Rutte noemde ‘leerachterstanden, eenzaamheid en depressie onder jongeren’ ook als negatieve gevolgen van de maatregelen. ,,Het moet wel vol te houden zijn.”

Volgens het Rode Kruis hebben jongeren het zwaar tijdens de coronacrisis. ,,Jongeren voelen zich eenzaam en somber”, zegt een woordvoerder. Ze zijn volgens haar extra kwetsbaar, vanwege hun leeftijd en omdat ze nog in ontwikkeling zijn. Maar de huidige versoepelingen zijn positief ‘en positief nieuws draagt bij aan hun mentale welzijn’.

Dat middelbare scholieren weer minimaal één dag in de week naar school mogen, is helemaal in lijn met de wensen van de VO-Raad. De vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs laat weten dat de beslissing ‘tot tevredenheid stemt’. ,,Het besluit strookt met een breed levende wens, zowel in de scholen als daarbuiten,” laat een woordvoerder van de raad weten.

Voorzitter Paul Rosenmöller had eerder gezegd dat in het onderwijs grote zorgen leven ‘over het mentale welbevinden’ van de leerlingen. ,,De meeste leerlingen zitten sinds half december thuis, dat zijn twee grote vakanties. Zij krijgen uiteraard online onderwijs, maar zij kunnen niet naar school om de leraren en elkaar te ontmoeten.”

De onderwijsbonden zijn blij dat de middelbare scholen en mbo’s vanaf volgende week weer gedeeltelijk fysiek les kunnen gaan geven. Wel voorzien ze dat het nog een flinke klus wordt om dat op zo’n manier te doen dat de verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk wordt beperkt.

Bestuurder Henrik de Moel van de Algemene Onderwijsbond (AOb) noemt het belangrijk dat het kabinet leerlingen weer meer perspectief biedt. Hij vreest wel obstakels bij de uitvoering, met name als het gaat om de afstandsregels. ,,Wij maken ons wel zorgen om de situatie in de gangen en in de aula, de anderhalve meter is daar lastig te handhaven.”

CNV Onderwijs is ‘opgelucht dat het kabinet ruimte ziet’. De bond voegt daar wel aan toe dat ‘een deel van het personeel gemengde gevoelens heeft’. Toch overheerst de blijdschap. ,,Niet alleen de leerlingen willen graag terug naar school, maar ook het onderwijspersoneel kijkt ernaar uit om hen te ontmoeten op school.”

De manier waarop het kabinet winkelen op afspraak mogelijk maakt is teleurstellend, vindt Hema. Zo mogen er per verdieping van een winkel maar twee klanten naar binnen en dat maximaal zes keer per uur. ,,Als dit het is, twee mensen per tien minuten, dan hebben wij daar helemaal niets aan”, aldus een woordvoerster. ,,Ook voor klanten is dit een tegenvaller.”

Ondanks de tegenvaller gaat Hema waarschijnlijk wel gebruikmaken van de nieuwe mogelijkheden. ,,Echt in de winkel zijn, is toch prettiger.”

Blokker noemt winkelen op afspraak een stap in de goede richting, al wil de winkelketen het liefst weer normaal open voor zijn klanten. ,,We zijn blij dat we weer wat klanten mogen verwelkomen. Dit is misschien niet wat we hadden gehoopt, maar wel wat er nu kan, dus gaan we er zeker gebruik van maken”, zegt een woordvoerster van de keten van huishoudelijke winkels.

Hoe Blokker het winkelen op afspraak precies vorm gaat geven, weet de zegsvrouw nog niet. ,,We gaan daar de komende dagen mee aan de slag. Het kan ook per winkel verschillen.”

Winkeliersvereniging INretail ziet weinig in winkelen op afspraak en pleit voor het compleet openen van alle winkels. Dat kan veilig en verantwoord, zegt directeur Jan Meerman tegen deze site. De detailhandel heeft het volgens hem erg zwaar: zeker 50.000 banen staan in de sector op de tocht. Meerman heeft woensdag een gesprek met de minister waarin hij een beter alternatief voor de grotere zaken gaat eisen. ,,Dit schiet voor tuincentra en meubelzaken echt geen meter op.”

Vanaf 3 maart mag de detailhandel op afspraak weer klanten ontvangen. Klanten moeten zich onder meer vier uur van tevoren hebben aangemeld en per verdieping mogen maximaal twee klanten tegelijk in de winkel zijn. Het bezoek moet minimaal tien minuten duren. Rutte maakt hierin geen onderscheid tussen grotere en kleinere zaken, omdat dit niet te handhaven zou zijn. ,,Dat is echt een onzinnig argument”, zegt Meerman. ,,In België zijn de zaken nu ook open, en daar kan het ook veilig. Op deze manier heeft het voor de grote bedrijven gewoon geen zin. Ze kunnen net zo goed gesloten blijven.”

Directeur amateurvoetbal Jan Dirk van der Zee van de KNVB is blij dat de leeftijdsgrens voor buitensporten in teamverband is verruimd van 17 tot 27 jaar. ,,Het is een kleine maar belangrijke stap dat er nu meer ruimte voor jongvolwassenen komt”, reageert hij. 

,,Op een leeftijd dat de wereld voor hen opengaat, zitten velen al maandenlang thuis, zonder uitlaatklep en met alleen online contact. Natuurlijk levert die leeftijdsgrens praktische problemen op, maar de sport kan jongeren nu meer helpen dan ooit.”

Voor branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland lijkt het slechts een kwestie van tijd te worden voordat horecazaken tegen de regels in weer opengaan voor gasten.  ,,Het kan niet heel lang meer duren voordat mensen de deuren ondanks alles weer openen. Ik vrees dat ik dat niet kan tegenhouden”, schetst voorzitter Robèr Willemsen de situatie. ,,Wij krijgen steeds meer van dit soort signalen via apps, e-mails en social media.” Het zou onder andere gaan om ondernemers die volgende week of de week daarna hun terrassen zouden openen.

,,Wij hebben dat tot nu toe onder controle kunnen houden, want wij waren altijd tegen dit soort burgerlijke ongehoorzaamheid”, voegt de KHN-voorzitter toe. ,,Ik ga er nu niet toe oproepen, maar ik keur het ook niet af.” 

Bij de toekomstige versoepelingen van de lockdown moet een breder deel van de economie weer open kunnen dan nu het geval is, stellen werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland in een reactie op de persconferentie. ,,We hadden juist over de volle breedte die stap naar voren willen maken. Nu is er toch weer onderscheid gemaakt naar sectoren en kunnen bijvoorbeeld de sportscholen en de horeca nog steeds niets”, aldus de belangenbehartigers van het Nederlandse bedrijfsleven.

,,We snappen dat het kabinet vreest voor een verder oplopend aantal besmettingen, maar het gaat na een jaar corona óók om de mentale gezondheid van ons allemaal, én om de financiële gezondheid van ondernemers”, schrijven VNO-NCW en MKB-Nederland.

Voor autodealers of fietsenverkopers is het goed nieuws dat klanten op afspraak weer hun winkels en showrooms mogen bezoeken. Voor grotere aankopen zoals een auto, scooter of e-bike is goed persoonlijk advies namelijk belangrijk. Dat wordt door de beperkte opening van winkels weer mogelijk, aldus de branchevereniging voor de mobiliteitssector RAI Vereniging.

Door “kopen op afspraak” kunnen autodealers weer goed adviseren en voorlichting geven over voertuigen, zegt voorzitter Steven van Eijck van RAI Vereniging.

De kappers zijn blij dat ze de bevestiging hebben gekregen dat ze weer open mogen. ,,We hadden het natuurlijk al een beetje verwacht na de berichten van de afgelopen dagen, maar het is altijd fijn als het bevestigd wordt”, aldus een woordvoerster van branchevereniging ANKO.

Net als afgelopen voorjaar, toen de kappers ook een tijd dicht waren, loopt het ook nu weer storm met reserveringen. ,,We gaan iedereen knippen, maar het gaat wel iets langer duren dan vorig jaar”, zegt de woordvoerster die erop wijst dat langere openingstijden niet mogelijk zijn vanwege de avondklok.

Het is ‘gênant’ dat de sekswerkers niet aan de slag mogen, terwijl andere contactberoepen, zoals kappers en masseurs, wel weer vanaf 3 maart mogen beginnen. ,,Het is een ongefundeerd besluit”, zegt woordvoerder Yvette Luhrs van het platform SekswerkExpertise, dat ijvert voor de positieverbetering van sekswerkers. Zij vindt dat de branche ‘expliciet’ door het kabinet wordt uitgesloten. ,,Het is een vorm van discriminatie. Ik word hier best emotioneel van.”

De Museumvereniging vindt het teleurstellend dat musea nog niet open mogen. ,,Steeds meer mensen snakken naar een uitje én musea zijn er klaar voor om bezoekers weer veilig te ontvangen op 1,5 meter”, zegt directeur Mirjam Moll.

Volgens Moll zijn investeringen nodig om de sector te herstellen, op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. ,,Juist dan kunnen musea straks weer doen waarvoor ze bedoeld zijn: met een enorm cultureel kapitaal dat van ons allemaal is, actuele verhalen vertellen over onze steeds veranderende samenleving.”

De Vereniging van Evenementen Makers (VVEM) temperde de verwachtingen voor vanavond. ,,Voor evenementen geen relevante zaken. We moeten nu op weg naar een verbetering van de huidige routekaart en verdere versoepeling van de maatregelen, waarbij maatwerk en goed gebruik van de juiste vierkante meters een veilige situatie kan opleveren. Met voor evenementen de komende maanden het testen als een belangrijke hulp om veilige toegang tot evenementen te creëren”, zegt voorzitter Willem Westermann tegen deze site.

De Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) had gehoopt op meer perspectief voor de sector. ,,Dat hoeft niet gelijk, we snappen dat dat niet altijd direct mogelijk is. Maar men is ook op de middellange termijn niet duidelijk”, aldus directeur Berend Schans. ,,We weten nog steeds niet wat er wel en niet kan in de zomer. Als dat onduidelijk blijft, heeft zo’n garantiefonds op de korte termijn minder zin.” Schans pleit dan ook voor ‘meer en sneller vaccineren’.

Kijk hier onze video's over de coronacrisis: