Zo zette deze Arnhemse jihadist zijn eigen dood in scène

Het is 7 maart 2018 als de politie aan Hussein uit Arnhem vraagt of zijn jeugdvriend Marouane nog leeft. ,,Het antwoord is volmondig ‘ja’”, noteren de agenten in hun verslag van het verhoor. Bijzonder, want drie maanden eerder heeft diezelfde Hussein op dezelfde vraag nog volmondig ‘nee’ geantwoord.

Toen, in december, werd er een heel ander verhaal de wereld in geholpen: Marouane B. uit Arnhem, rapper, maar vooral jihadist, was omgekomen bij de plaats Deir ez-Zor in Syrië. Gesneuveld in de strijd ‘tegen de tiran Assad’. Het was een aangekondigde dood.

Marouane B., voordat hij in 2014 als 18-jarige naar Syrië ging beter bekend als Maru-One, een van de rappers van Team Liefde, wordt in Nederland vervolgd omdat hij zich heeft aangesloten bij IS. Vanuit Syrië heeft hij in 2017 contact met een reeks journalisten en de politie: hij ontkent bij IS te zitten en wil terugkomen naar Nederland tijdens zijn proces zijn onschuld te bewijzen. Hij is naar Syrië gegaan ‘zijn onschuldige broeders en zusters, die lijden onder het schrikbewind van Assad, te helpen’, meldt hij in een open brief aan de rechtbank.

Dat hij zegt terug te komen, is opmerkelijk. IS laat haar strijders niet gaan. Marouane heeft echter een deal gesloten met zijn ‘emir’, meldt hij in september: hij doet nog mee aan een gevecht (bij Deir ez-Zor) en mag daarna naar Nederland. Al is er een behoorlijke kans dat hij sterft op het slagveld.

Verrassend is het dus niet als in december Nederlandse vrienden van Marouane en zijn verloofde  'berichten uit Syrië'melden dat hij ‘martelaar is geworden’. Ze vertellen dat ook aan zijn moeder, die dan al maanden niets van haar zoon heeft gehoord.

Tot 3 januari. Dan krijgt ze plots via een haar onbekend social media account een foto van haar zoon opgestuurd. ,,Het geeft haar hoop dat haar zoon in leven is”, stelt het Openbaar Ministerie. Een week later spreekt en ziet ze haar zoon via WhatsApp.

Weer een maand later komt de aap uit de mouw: de schijndood van Marouane was een vooropgezet plan. De jihadrapper schrijft weer een brief aan de rechtbank: zijn vrienden zouden zijn dood melden zodat hijzelf ‘onder de radar’ via Turkije terug zou kunnen naar Nederland. ,,Als de staat dacht dat ik gestorven was, dan zouden de geheime diensten van de coalitie niet op mij jagen”, staat in de brief. Zijn jeugdvriend Hussein bevestigt in een verhoor in maart tegen de politie: hij heeft op verzoek van Marouane contact opgenomen met de media en de dood van zijn vriend gemeld.

Waarom Marouane van zijn plan om terug te komen afziet, is onduidelijk. Misschien is het hem niet gelukt weg te komen, misschien is hij het nooit van plan geweest. 

Het OM voelt zich er in ieder geval door gesterkt in haar beleid om alle Syriëgangers te vervolgen, ook degene waarvan wordt gemeld dat ze zijn omgekomen. ,,Het is niet mogelijk om daar zelf onderzoek te doen. En deze zaak bevestigt nog maar eens dat we bewust op het verkeerde spoor gezet kunnen worden”, zei de Officier van Justitie tijdens de behandeling van de zaak. Opsporingsdiensten door heel Europa waarschuwen voor het gevaar dat jihadisten hun eigen dood in scene zetten om zo ongemerkt naar Europa te komen, eventueel voor het plegen van een aanslag. 

Justitie eiste twee weken geleden, bij verstek, zes jaar cel tegen Marouane B. Vandaag doet de rechtbank uitspraak. Zijn moeder denkt dat haar zoon nooit meer terugkomt. ,,Anderen doen wel hun best om terug te keren. Hij niet. Ze vertrouwt hem niet meer”, verklaart ze tegen de politie.