Viroloog Menno de Jong van het Amsterdam UMC is bezorgd om de hogere cijfers. ,,Het lijkt meer en sneller toe te nemen dan de modellen laten zien. De modellen hebben altijd een onzekerheidsmarge, maar we lijken nu meer aan de verkeerde kant van die marge te zitten“, laat het OMT-lid aan deze site weten. ,,Als dit zo de komende weken doorgaat, ontstaat er een situatie waarbij we ons opnieuw met z’n allen achter de oren moeten krabben.”

De reguliere en inhaalzorg komen door de zorgelijke corona-ontwikkelingen in het gedrang, zegt De Jong. ,,Zeker als daar ook nog een griepepidemie bovenop komt. Je hoeft geen Nobelprijswinnaar te zijn om te zien dat het op dit moment niet jofel gaat. Het belangrijkste is dat iedereen zich bewust wordt van wat er nu gaande is, en dat ergere maatregelen voorkomen kunnen worden door rekening te houden met elkaar. Probeer thuis te werken en afstand te houden, zonder dat het een regel is. En laat je alsjeblieft vaccineren.”

Op 5 november geeft het kabinet een update over de coronamaatregelen. In de dagen daarvoor komt het Outbreak Management Team (OMT) met een nieuw advies. Sinds de versoepelingen van eind september loopt het aantal besmettingen op en neemt ook de druk op de zorg toe. Deze toename werd door het kabinet verwacht en ingecalculeerd. Het kabinet stuurt eerder op het aantal opnames in ziekenhuizen en intensive cares dan op de besmettingscijfers.

Verschillende specialisten vinden dat het kabinet moet ingrijpen. Epidemioloog Frits Rosendaal ziet graag het mondkapje terugkeren en het kabinet moet meer hameren op de basisregels, vindt onder meer onderzoeker Marino van Zelst. Hij vindt dat het kabinet het beste zo vroeg mogelijk met ‘lichte interventies‘ komt, omdat anders mogelijk zwaardere maatregelen nodig zijn. De experts verwachten ook dat de griepgolf van dit jaar zwaarder zal zijn en daardoor meer druk op de zorg zal opleveren.

Gisteren werd in het aantal besmettingen een nieuw dieptepunt bereikt: toen kwam het aantal nieuwe coronagevallen op één dag voor het eerst sinds eind juli boven de 5000 uit. Toen kregen 5223 mensen te horen dat ze corona hebben opgelopen.

Het gemiddelde per dag over de afgelopen week ligt nu op 4334. Gisteren stond dat nog op 4019.

Amsterdam is andermaal koploper als het om nieuwe besmettingen gaat. Daar kregen de afgelopen 24 uur 257 mensen te horen dat ze met corona zijn besmet. Rotterdam volgt met 185 gevallen. Den Haag komt op de derde plaats met 129 besmettingen. Utrecht telde er 102 en Nijmegen 81.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) houdt ondertussen een mutant van de deltavariant van het coronavirus goed in de gaten. Experts hadden onlangs gemeld dat deze zogenoemde subvariant zich langzaam verspreidt in het Verenigd Koninkrijk.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) laat weten dat de nieuwe mutatie in Nederland ook al een tijdje rondgaat. Sinds half augustus is het aandeel van de mutant 0,1 tot 0,2 procent van de besmettingen die worden bekeken in de zogenoemde kiemsurveillance, waarmee de verspreiding van virusvarianten in de gaten wordt gehouden. 

,,Dat percentage is sinds die tijd stabiel gebleven”, aldus een woordvoerder. Hij benadrukt dat er wel vaker mutanten van coronavarianten ontstaan. ,,En of deze mutatie besmettelijker is, of de vaccins misschien makkelijker omzeilt, is lastig om te zeggen.”

Tekst gaat verder onder deze grafiek

OMT-voorzitter Jaap van Dissel verwacht, ondanks oplopende besmettingscijfers, dat lockdown-maatregelen zoals winkel- of schoolsluiting of een avondklok komende winter niet nodig zijn. Hij wijst daarbij op de hoge vaccinatiegraad onder de Nederlandse bevolking, ruim 85 procent heeft een eerste prik gehad. ,,Dus we zitten in een principieel andere situatie dan vorig jaar. Toen hadden we geen vaccins. Dus in alle realiteit zie ik geen aanleiding om zulke ingrijpende maatregelen te adviseren”, aldus Van Dissel in een exclusief interview dat eerder deze week op deze site verscheen.

De OMT-voorzitter vindt het moeilijk aan te geven of we ons zorgen moeten maken nu zowel het aantal ziekenhuisopnames als het aantal coronabesmettingen oploopt. ,,Dat is lastiger in te schatten dan vorig jaar en het hangt van een aantal dingen af”, aldus Van Dissel tegen deze site. ,,Eerst was de relatie tussen besmettingen en ziekenhuisopnames duidelijker. Maar door de hoge vaccinatiegraad is die verhouding nu anders. Veel van de besmettingen zien we nu bijvoorbeeld onder jongeren, dus dat is relatief gunstig voor het aantal ziekenhuisopnames. Maar het hangt ook af van de snelheid van verspreiding in niet gevaccineerde groepen en regio’s waar minder mensen ingeënt zijn.”

Een grote extra vaccinatieronde met een boosterprik acht hij vooralsnog niet nodig. ,,Dat je in verpleeghuizen overgaat tot een boostervaccinatie is begrijpelijk. Daar gaat het virus makkelijker rond en kun je lastiger isolatiemaatregelen treffen. Maar als je nu kiest voor brede inzet van zo’n prik, zoals Israël doet, dan moet je dat elk half jaar gaan doen om de antistoffen op peil te houden. Maar wil je elk mild symptoom dan voorkomen? Of alleen ernstige ziekte en ziekenhuisopnames? Voor dat laatste is een massale extra prikronde vooralsnog niet nodig.”

Van Dissel denkt dat Nederland na het voorjaar in 2022 voor een belangrijk deel van het coronavirus verlost kan zijn, maar houdt nog wel slagen om de arm. ,,Dat hangt van een boel factoren af, zoals de duur van de immuniteit, de eventuele opkomst van varianten, import uit andere landen, de beschikbaarheid van vaccins en ons gedrag, de vaccinatiebereidheid. Maar als de deltavariant niet verdrongen wordt en je houdt een hoge vaccinatiegraad en immuniteit, dan zou je na het voorjaar voor een belangrijke mate van de crisis verlost kunnen zijn.”

Bekijk hier onze video’s over het coronavirus: