Zonder enige kennis van zaken ging de handvaardigheidsleraar uit San Miguel de Estella, in het noorden van Spanje aan de slag met het eeuwenoude beeld. Waar musea kunstwerken doorgaans alleen aan restaurateurs met een gedegen kunsthistorische achtergrond toevertrouwen, dacht een priester dat het waardevolle houtsnijwerk in goede handen was. Hij had er niet verder naast kunnen zitten.

Weggestopt in het Spaanse kerkje hadden de eeuwen minder invloed op de noeste drakendoder dan het broddelwerk van de onderwijzer. Het vrij onbekende beeld van de katholieke schutspatroon te paard was ‘hooguit wat vuil’, maar ziet er na de restauratie uit als een glimmende popart-creatie. Kunstkenners schreeuwen moord en brand en vinden het onbegrijpelijk dat de kerkleiding en het stadsbestuur geen deskundigen hebben geraadpleegd.

,,De restauratie had voorgelegd moeten worden aan het stadsbestuur en had hun toestemming moeten krijgen’’, zegt burgemeester Koldo Leoz van San Miguel. Met zijn knalharde nieuwe kleuren, die zo uit een doos plakkaatverf lijken te komen, hebben de schutspatroon en zijn nobele ros nu veel weg van Walt Disneykarakters. Op internet wordt de draak gestoken met het gepruts en wordt het beeld vergeleken met Playmobilpoppetjes.

Spaanse conservators en restaurateurs noemen de mislukte restauratie een ‘pijnlijk gebrek aan vereiste kundigheid’. De kunsthistorici buigen zich nu over de redding van het eeuwenoude beeld en hopen dat het Disneyeffect weg valt te poetsen. Het debacle roept slechte herinneringen op aan eerder goedbedoeld gekladder. In 2012 viel de muurschildering Ecce Homo, in het eveneens Spaanse Borja, ten prooi aan onkunde. Na de restauratie zag de Heiland er uit als een aap.

Overigens heeft die amateuristische uitschieter het stadje én de destijds 80-jarige restaurateur geen windeieren gelegd. Cecilia Giménez is door wat omschreven wordt als ’de slechtste restauratie ter wereld’ een ware beroemdheid geworden. Kunstliefhebbers kwamen van heinde en ver naar Borja om de Ecce Homo, nu in een eigen museum, te kunnen zien. De Spaanse kreeg zelf duizenden volgers op Facebook en verkocht haar eigen werk voor goed geld via veilingsite Ebay.