Derk Jansen, de laatste beul van Nederland, kwam uit de Achterhoek
Scherprechter Derk Jansen verrichtte in 1860 in Maastricht de laatste ophanging in Nederland. Hij werd geboren op de Covik in het Achterhoekse Steenderen, op een steenworp afstand van het huis waar verslaggever Henny Haggeman opgroeide. Die denkt anderhalve eeuw later even familie te zijn van de dynastie van beulen.
Aan de vooravond van een ophanging kijkt Derk Jansen wel eens te diep in het glaasje. Misschien om zo de volgende morgen de gang naar het schavot, met vlak achter zich de ter dood veroordeelde, voor zichzelf wat draaglijker te maken. Een detail dat de laatste beul van Nederland, met als standplaats Amsterdam, een menselijk trekje geeft.
Of Derk, die in zijn Amsterdamse jaren ook wel Dirk wordt genoemd, dinsdagavond 30 oktober 1860 naar de fles heeft gegrepen, vertelt de geschiedenis niet. Wel dat hij de volgende morgen rond 09.30 uur in Maastricht het plein voor het stadhuis op loopt. In zijn kielzog Joannes Nathan, de handelaar uit Broeksittard die zijn schoonmoeder, met wie hij in onmin leefde, heeft vermoord. Op het platform bidt een geestelijke met Nathan. Dan legt scherprechter Derk de moordenaar de strop om de hals en laat het valluik kantelen.
Een doorsnee ophanging, ware het niet, zo weten we nu, dat dit in Nederland de laatste terechtstelling in vredestijd was. De beschaving had zijn intrede gedaan. Er ging een streep door het voormalige volksvermaak. Na 1860 sprak een rechter nog een aantal keren de doodstraf uit, maar steeds gaf de koning gratie.
Geboren in Steenderen
Als ik anderhalve eeuw later nietsvermoedend googel op ‘Derk Jansen’ en ‘beul’ zie ik tot mijn verbazing op Wikipedia een artikel waarin staat dat Derk in 1801 is geboren in Steenderen, het dorp in de Achterhoek waar ik ook ben opgegroeid.
Het barst van de Jansens in ons dorp, maar van een beul Jansen heb ik nooit gehoord. Het verhaal is zelfs onbekend bij de Historische Vereniging Steenderen (HVS). Wel ziet HVS-lid Wim Knaake aanleiding om in de kwestie te duiken, waarover zo meer.
Mijn hart gaat sneller kloppen. Immers, mijn opa was huisslachter, zijn moeder heette Jansen. Ben ik soms familie van de beul?
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Goud altijd aangeven en geen kunst ouder dan 100 jaar: hier moet je op letten bij souvenirs
De mini Spaanse gitaar die op de Ramblas in Barcelona nog zo schattig leek, belandt een paar jaar later als made-in-Chinaprul in de container. Zonde. Aan wat voor aandenken beleef je plezier? En wat mag je eigenlijk meenemen? -
PREMIUMmet video's
Rookmelders verplicht, maar duizenden huurders hebben er nog geen een: ‘Onbegrijpelijk’
Duizenden huurders hebben nog altijd geen verplichte rookmelder. Dat komt door een tekort aan apparaten en installateurs, maar huurders zijn zelf ook niet allemaal even welwillend. Sommigen weigeren er zelfs één. Onbegrijpelijk, zeggen ze bij de brandweer. -
PREMIUM
Toldieks feest met kermis voor het eerst drie dagen, optocht op zondag: ‘Meer publiek van buiten trekken’
TOLDIJK - Het Toldieks feest wordt verlengd naar drie dagen. Voor het eerst is het volksfeest in het dorp daarmee op vrijdag, zaterdag én zondag. De optocht, traditioneel op vrijdagavond, verhuist naar zondag. -
PREMIUM4
Het CDA verliest bijna overal, maar komt toch aan de macht in de Achterhoek: ‘Gunfactor zit lokale partijen niet mee’
DOETINCHEM/ WINTERSWIJK - Het CDA is weer aan de macht in de Achterhoek. Voor het eerst in jaren zijn de christen-democraten vertegenwoordigd in álle zeven colleges. Volgens hoogleraar Michiel de Vries vaak met ‘dank’ aan lokale partijen, die elkaar de tent uitvechten. ,,Je moet elkaar wat gunnen om een coalitie te bouwen.” -
PREMIUM
Miljoenenoverschot in Bronckhorst, maar wethouder is niet blij: ‘Dit illustreert een structureel probleem’
HENGELO - Bronckhorst heeft over 2021 een bedrag van liefst 9 miljoen euro overgehouden. Ondanks dit positieve resultaat is wethouder Willem Buunk niet blij. ,,Dit is natuurlijk niet de bedoeling en illustreert een structureel probleem”, zegt hij.
-
PREMIUM10
Achterhoek heeft ruim 10.000 nieuwe woningen in de pijplijn: ‘Niet langer alle ballen op het Westen’
DOETINCHEM - De zeven Achterhoekse gemeenten hebben 10.000 à 11.000 nieuwbouwwoningen in de pijplijn. De bouwplannen maken deel uit van het voorstel dat via Provincie Gelderland later dit jaar naar bouwminister Hugo de Jonge gaat. -
Vorden krijgt er een stukje bos bij: goed voor de biodiversiteit en het vasthouden van water
Op De Horst in Vorden verandert een weiland van ruim 5 hectare de komende tijd in een stuk bos. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Bronckhorst heeft besloten mee te werken aan het initiatief van de provincie Gelderland. -
Tijd voor een nieuwe laptop? Dit is onze favoriet van het moment
We zitten aan het begin van de zomervakantie, maar voor je het weet begint een nieuw schooljaar en heb je een nieuwe laptop nodig. Na wekenlang testen hebben we onze favoriet van circa 900 euro geselecteerd.
1 reactie
Resterende karakters 500
Log in en reageeradb