Belgische zakenman vlucht met 360 miljoen euro naar Zuid-Afrika, laat geplunderde villa achter

Erez Daleyot (65) was tien jaar geleden een van de belangrijkste diamantenhandelaren in Antwerpen. Wereldwijd ging een op de drie diamanten voor verkoop langs zijn firma’s. Hij was dan ook zichthouder van De Beers, de grootste producent ter wereld van ruwe diamant. Zichthouders zijn een groepje uitverkorenen, die als eersten mogen kiezen uit het aanbod ruwe diamant van De Beers.

Daleyot heeft de Belgisch-Israëlische nationaliteit. Hij vestigt zich in 2007 in de villawijk rond park Den Brandt in Antwerpen. De woning met binnen- en buitenzwembad kost 7,5 miljoen euro. De luxueuze inrichting slokt nog eens 2,5 miljoen euro op, onder meer voor de extreme beveiliging. Is de diamantenhandelaar of zijn vrouw met twee dochters thuis, dan patrouilleren er bewakingsagenten rond het domein. Hij staat via een ondergrondse gang rechtstreeks in verbinding met de villa. Een tweede ondergrondse gang gaat van de villa naar het poolhouse.

In het Antwerpse diamantenwereldje kijkt iedereen op tegen Daleyot. De man vliegt voor zaken naar Zuid-Afrika, New York of Tel Aviv en ook dat gebeurt in stijl: in een geleasede privéjet. Daleyot toont zich een kunstkenner en bouwt een collectie op ter waarde van 26 miljoen dollar. De collectie die gedeponeerd wordt in Genève, bevat werk van Joan Miró, Andy Warhol en Jeff Koons.

Midden 2014 maakte curator Ilse Mertens haar opwachting in de kantoren van Daleyot. Gisteren, op het proces, beschreef de curator wat zij daar aantrof. ,,De luxueuze kantoren van Daleyot bestreken een volledige verdieping van het Diamond Center. De burelen waren leeg. Het personeel was afwezig, want zij werden al maandenlang niet betaald. Ik vond er enkel 350 verhuisdozen met waardeloze spullen en wat losse documenten. Er lagen ook veel brieven, vooral van de banken KBC, ABN Amro en de Britse Icici Bank, met de melding dat alle rekeningen geblokkeerd waren." 

Mertens ging vervolgens op zoek naar te verzilveren activa, maar kwam van een koude kermis thuis. De verzegelde kluizen waar diamanten in bewaard werden, waren uiteraard leeg. Ook het laatste ‘zicht’ ruwe diamanten dat Daleyot in concessie had gekregen (met een waarde van 15,7 miljoen dollar) was nergens meer te vinden. De zogenaamde voorraad van 99 miljoen dollar in de boekhouding werd afgeboekt naar 800.000 dollar.

In haar zoektocht probeerde Mertens ook de hand te leggen op de kunstschat in Genève. Tevergeefs. Verder ging ze op zoek naar vastgoed in Oost-Europa en pakketten aandelen, zoals in de boekhouding stond opgegeven. Het leverde hooguit een habbekrats op. 

Mertens kwam tot een schrikbarende afrekening. De schuldenput bedraagt 272 miljoen euro en 104 miljoen dollar, in totaal dus: 360 miljoen euro. ,,Ik heb eindeloos geprobeerd uitleg te vragen aan Erez Daleyot. Hij heeft één keer contact opgenomen, middels een dreigbrief. Die luidde als volgt ‘You and everyone involved will be held personally liable for all the damage.’ (U en alle andere betrokkenen zullen persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor alle schade.)”

De bank KBC kwam zich eveneens burgerlijke partij stellen voor 1 euro provisioneel. De bank heeft zo’n 60 miljoen dollar aan kredieten aan de diamantenhandelaar gegeven. Daarvan is ondanks internationaal speurwerk amper iets teruggekomen. De bank kreeg een peulenschil van de gerechtelijke verkoop van de leeggeplunderde villa in Wilrijk. Die verkoop bracht twee jaar geleden 1,8 miljoen euro op. ,,Ik ben goed thuis in gerechtelijke dossiers in de diamantensector. Het fraudedossier van Erez Daleyot is een van de meest schrikbarende die ik heb meegemaakt”, aldus Bob Delbaere, advocaat voor KBC. 

De openbare aanklager vervolgt Erez Daleyot voor het laattijdig indienen van het faillissement en het tegenwerken van de curator. Zo liep de man altijd rond met twee paspoorten die hij te pas en onpas gebruikte om problemen bij grenscontroles op luchthavens te omzeilen. De procureur vordert een celstraf van 15 maanden en een beroepsverbod voor het leiden van vennootschappen gedurende vijf jaar. De schuldeisers betreurden deze ‘ongelooflijk milde aanpak’ van fraudeurs als Daleyot door de Antwerpse procureur.

Voor advocaat Len Augustyns restte de taak om de afwezige Daleyot te verdedigen. De diamantenhandelaar had de afgelopen jaren al twintig andere advocaten gehad, zo sneerden de schuldeisers. 

Volgens Daleyot is de ellende begonnen toen hij in 2014 zijn statuut van zichthouder bij De Beers kwijtraakte. Zijn Belgische firma’s raakten in het slop. Hij stuurde de Zuid-Afrikaanse accountant Munroe Swirsky, een specialist in diamantzaken, naar Antwerpen om orde op zaken te stellen. Dat Swirsky er een nog grotere financiële puinhoop van maakte, heeft Daleyot maar achteraf te horen gekregen. 

Len Augustyns: ,,Die meneer Swirsky vertelde fabuleuze verhalen over de financiën in de firma’s van Daleyot. Zo zette hij zichzelf natuurlijk uit de wind. Zo zou Daleyot een onbekende man met een zak van 11.000 karaat diamanten naar Swirsky gestuurd hebben om de voorraad aan te vullen. Swirsky beweerde die man op straat in het Diamantkwartier ontmoet te hebben. Hij had de zak aangepakt en is weggegaan. Dat zijn toch totaal ongeloofwaardige verhalen voor een financieel specialist in de diamantsector.”

De Belgisch-Israëlische diamantair vond het dan ook vreemd dat alleen hij op de beklaagdenbank zat en dat Swirsky de dans ontspringt.  

,,Meneer Daleyot had geen verstand van administratie en van ‘corporate governance’ in de diamantfirma’s. Hij was bezig met zaken doen in Zuid-Afrika, Israël en Botswana. Hij vertrouwde volledig op zijn financieel manager. Daarom vraag ik voor mijn cliënt de vrijspraak”, besloot advocaat Len Augustyns.

De rechters doen uitspraak op 21 oktober.