Brussel wil alleen nog zuivere koffie, waarvoor geen oerwoud is gekapt

Daarover zijn vertegenwoordigers van het Europees Parlement en de 27 lidstaten het dinsdagmorgen vroeg eens geworden. Met het besluit komt de EU tegemoet aan de kritiek dat Europa zelf wel klimaatmaatregelen neemt, maar door consumptie bijdraagt aan milieuschade elders. ,,De wereld is tussen 1990 en 2020 een gebied dat groter is dan de EU aan bos verloren. Onze grote vraag naar koffie, soja, palmolie en dergelijke is daarvan een belangrijke oorzaak”, zei Eurocommissaris Frans Timmermans een jaar geleden bij de presentatie van wat toen nog een voorstel was.

Ontbossing, met name het kappen van tropisch regenwoud om de grond geschikt te maken voor landbouw, is volgens wetenschappers verantwoordelijk voor zo’n 11 procent van de door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen.

Bedrijven moeten straks voor een aantal producten voortaan precies kunnen aantonen waar die vandaan komen, voordat die de Europese markt op mogen. Exploitanten en handelaren zullen ook moeten bewijzen dat die ontbossingsvrij en legaal zijn geproduceerd. Dat betekent: niet op land dat na 31 december 2020 is ontbost. En in overeenstemming met alle relevante wetten in het land van productie.

Het Europees Parlement heeft tijdens de onderhandelingen nog een aantal producten aan de lijst toegevoegd: houtskool, gedrukt papier en rubber. ,,Al jaren beloven overheden wereldwijd om ontbossing een halt toe te roepen, maar daarvan is tot nu toe weinig terechtgekomen. Europa zet hier echt een grote stap”, zegt GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout.

Het Europees Parlement heeft er tevergeefs op aangedrongen dat de wet ‘andere beboste gebieden’ zoals savannes gaat beschermen bovenop land dat technisch als bos wordt beschouwd, maar dit wordt bij een herziening binnen een jaar opnieuw bekeken. Een voorstel om financiële instellingen in de nieuwe wet op te nemen heeft het ook niet gehaald.

Het parlement en de nationale regeringen zullen de wet naar verwachting begin komend jaar formeel goedkeuren. Na een overgangsperiode van 1,5 jaar zullen de nieuwe regels dan gelden.

Vorig jaar trok het wereldnatuurfonds al aan de bel over de rol van onder meer Nederland bij de ontbossing: