Durft Joe Biden Saoedische kroonprins te straffen voor moord?
In de Verenigde Staten zou vandaag een explosief CIA-rapport worden gepubliceerd over de moord op de Saoedische journalist en Washington Post-columnist Jamal Khashoggi. De opdrachtgever voor de moord was al bekend, nu moeten de Amerikanen nog een straf bedenken.
Delen per e-mail
Dat Donald Trump niet meer de lakens uitdeelt over het Amerikaanse buitenlandse beleid is bekend in Saoedi-Arabië. Maar de aanstaande publicatie van een explosief Amerikaans rapport van de CIA over de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi gaat wel een heel grote test worden voor de nieuwe verhoudingen tussen beide landen, voorspellen Amerikaanse media.
De publicatie van het rapport wordt vandaag verwacht. Eerder deze week belde de nieuwe Amerikaanse president Joe Biden voor het eerst sinds zijn aantreden met de Saoedische koning Salman bin Abdulaziz al-Saud. In dat telefoongesprek heeft Biden het belang van mensenrechten benadrukt, meldde het Witte Huis. Ondenkbaar is dat de president niet heeft gemeld dat een pijnlijk CIA-rapport eraan kwam en dat de dagen van Donald Trump - die publicatie van hetzelfde rapport verhinderde en liever de voorkeur gaf aan vriendschappelijke betrekkingen met de Saoedi’s - toch echt voorbij waren.
Publiek geheim
Feitelijk zal het CIA-onderzoek bevestigen wat al publiek geheim is. Er was al weinig twijfel dat kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) in 2018 betrokken was bij de dood van de kritische Khashoggi. VN-functionarissen concludeerden eerder onomwonden dat de prins organisator was van de moord in het Saoedische consulaat in Istanboel. Ook een aantal Democratische Congresleden meldde al niet te twijfelen aan diens betrokkenheid. Maar Donald Trump beschermde de prins, vooral uit economische en zakelijke overwegingen. Adviseurs van zijn opvolger Joe Biden willen wel doorpakken maar zijn tegelijk ook voorzichtig vanwege mogelijke politieke consequenties. De steun van de Saoedi’s is namelijk belangrijk voor de Verenigde Staten bij het voornemen van Biden de oorlog in Jemen te beëindigen, en ook voor het eventuele aanhalen van de banden met Iran.
Hoe de VS dus precies zullen reageren is volgens Bruce Riedel, een voormalige CIA-officier die gespecialiseerd was in Saoedi-Arabië, de hamvraag. ,,Ervan uitgaande dat het rapport duidelijk stelt dat MBS een moordenaar is, hoe bestraf je hem dan niet?”, zegt Riedel in The Financial Times. De regering-Trump had al sancties opgelegd aan zeventien Saoedische functionarissen, maar Trump hield de hoofdverdachte, prins Mohammed, publiekelijk de hand boven het hoofd. Tegenover de Amerikaanse onderzoeksjournalist Bob Woodward ging de president er zelfs prat op het hachie van de kroonprins te hebben gered (‘Í saved his ass’, zei Trump letterlijk) door het inlichtingenrapport over de moord niet openbaar te maken, ondanks dat hij daartoe wettelijk verplicht was. Niet lang daarna passeerde Trump ook nog eens het Congres door een omstreden wapendeal met de Saoedi’s ter waarde van slordige 8 miljard dollar (6,5 miljard euro) goed te keuren.
Maatregelen
In Democratische kringen wordt opgeroepen ondanks alle bedenkingen en strategische overwegingen toch een reeks maatregelen te nemen tegen iedereen die bij de moord betrokken was, inclusief de kroonprins. Dat zou dan gaan om financiële sancties en visumbeperkingen. Mogelijk worden Saoedische diplomaten uitgewezen. Na het gesprek tussen Biden en koning Salman meldde het Witte Huis niettemin dat Biden ‘de bilaterale relatie zo sterk en transparant mogelijk wilde maken’. Van tevoren werd verwacht dat het gesprek tussen Biden en koning Salman geen leuk onderonsje zou worden. Biden heeft zich in zijn verkiezingscampagne geregeld kritisch uitgelaten over het Saudische koningshuis. Zo zei Biden over de zaak-Khashoggi dat ‘de kroonprins opdracht tot de moord heeft gegeven en dat hij Saudi-Arabië geen wapens zal verkopen en van de Saudi’s de paria zal maken die ze zijn’.
Bekijk al onze belangrijkste nieuwsvideo's in deze playlist.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
UPDATE / VIDEO
Boskalis legt eerder stuurloos schip, Eemslift Hendrika, in haven
Het bergingsteam van Boskalis heeft het eerder stuurloos geraakt Nederlandse vrachtschip Eemslift Hendrika de Noorse haven Ålesund in weten te slepen. Het schip ligt, zo meldt een woordvoerder van Boskalis, even voor 18.30 uur afgemeerd in de haven. De Eemslift Hendrika was vanuit het Duitse Bremerhaven onderweg naar de Noorse havenplaats Kolvereid, een stuk noordelijker dan Ålesund. -
PREMIUM
Oude spanningen laaien op in Noord-Ierland
De Noord-Ierse regering is vandaag in spoedberaad bijeen gekomen na de hevigste rellen sinds jaren. Minstens 55 agenten raakten de afgelopen dagen gewond tijdens straatgeweld in Belfast, Londonderry, Newtownabbey en Carrickfergus. De spanningen hebben te maken met lokale onvrede over de brexitdeal waardoor pro-Britse en pro-Ierse extremisten weer tegenover elkaar komen te staan. -
PREMIUM
Familie maakt eigen website om Ghislaine Maxwell te verdedigen
De familie van Ghislaine Maxwell heeft een eigen website gelanceerd met de bedoeling haar onschuld aan te tonen. Realghislaine.com wil een ‘evenwichtiger beeld’ geven van de vrouw die volgens justitie in Amerika meisjes zou hebben geronseld voor de inmiddels overleden multimiljonair en zedendelinquent Jeffrey Epstein. Maxwell wordt zelf ook verdacht van mensenhandel. -
‘Van Franse wijngaarden is 80 procent getroffen door vorst’
Frankrijk schiet op grote schaal boeren te hulp na de ‘dramatische, ongekende en buitengewone’ vorst die de afgelopen dagen over het land trok. ,,Honderdduizenden hectares aan landbouwgrond zijn getroffen, vooral de fruitteelt en de wijnbouw’’, aldus minister van Landbouw Julien Denormandie. -
Rapport Europol: Georganiseerde misdaad in Europa nog nooit zó gevaarlijk
De Europese politiedienst Europol stelt dat de georganiseerde misdaad in Europa nog nooit zo gevaarlijk is geweest als nu. Zo breiden criminele netwerken hun activiteiten steeds vaker en verder uit met behulp van internet. Deze conclusie van Europol staat in een in Lissabon gepresenteerd rapport.
-
video
Gestrande diplomaten duwen zichzelf vanuit Noord-Korea naar Rusland
Russische diplomaten die door de coronamaatregelen vastzaten in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang, hebben een lastige maar succesvolle poging ondernomen om op eigen houtje te vertrekken. De acht Russen en hun gezinnen slaagden er na ruim 35 uur in hun vaderland te bereiken. De laatste kilometers moesten ze daarvoor een trolley over het spoor duwen bij gebrek aan een ander transportmiddel. -
Biden pakt vuurwapengeweld in VS aan: ‘Het is een epidemie en internationale schande’
De Amerikaanse president Joe Biden zet de eerste stap om het vuurwapengeweld in zijn land aan te pakken. Hij wil onder meer een verbod op aanvalswapens voor particulieren, zoals een kalasjnikov. Biden kondigde de maatregelen vandaag aan, nu de druk toeneemt na een reeks dodelijke schietpartijen in de Verenigde Staten. -
Update
Grapperhaus: Boete voor horecazaken die opengaan, horecabaas: Terrassen gaan naar buiten
Minister Ferd Grapperhaus stelt dat horecazaken die komende week de deuren openen beboet worden en in het uiterste geval gesloten. Dat zei hij vanochtend na afloop van de ministerraad. Actievoerder en horecabaas Johan de Vos vindt dat ‘beneden alle peil'. Ondertussen proberen Koninklijke Horeca Nederland en Grapperhaus samen een oplossing te bedenken.