'Erdogan aan kop na eerste tellingen'
videoDe Turkse president Recep Tayyip Erdogan en zijn AK-partij zijn na het tellen van de eerste stemmen in de verkiezingen van zondag favoriet voor de zege. Volgens de nationale media gaat Erdogan nadat 20 procent van de stemmen is geteld ruim aan kop met 59 procent.
Zijn grootste rivaal Muharrem Ince, van de centrumlinkse CHP, volgt met 26,5. De staatstelevisie meldde een opkomst van boven de 85 procent. Met pas een vijfde van de stembriefjes geteld is een voorspelling echter moeilijk te maken. In het verleden meldde staatspersbureau Anadolu na sluiting van de stembureau's ook steevast een ruime voorsprong van Erdogan. Naarmate de avond vorderde werd die steeds kleiner.
Erdogan heeft een absolute meerderheid nodig voor een nieuwe termijn. Haalt hij de 50 procent niet dan volgt op 8 juli een tweede ronde, met nog maar een tegenstander.
In Turkije zijn vanmiddag om 16.00 uur Nederlandse tijd de stembussen gesloten. De betrokkenheid van de kiezers bij deze vervroegde verkiezingen voor het presidentschap en het parlement is enorm. Van een eerlijke campagne met gelijke kansen voor alle partijen en kandidaten was geen sprake, maar het enthousiasme en de motivatie om te gaan stemmen is er niet minder om.
Ook Erdogan verwachtte een hoge opkomst. ,,De deelname ziet er goed uit'', verklaarde hij vlak nadat hij zelf zijn stem had uitgebracht in Istanbul. Hij onderstreepte het belang van de stembusgang. ,,Op dit moment gaat Turkije met deze verkiezingen regelrecht door een democratische revolutie'', aldus het staatshoofd.
Ondertussen meldde de grootste oppositiepartij CHP onregelmatigheden bij stemlokalen in het zuidoosten van het land. In het district Suruc in de provincie Sanliurfa zouden gewapende mannen rondlopen en kiezers bedreigen. Verder zouden waarnemers worden tegengehouden.
Andere president
Vriend en vijand van president Erdogan zijn ervan doordrongen dat er heel veel op het spel staat. Voor het eerst in meer dan 15 jaar hebben de burgers een echte kans om de toekomst van hun land te beïnvloeden.
Ze kunnen ervoor kiezen Erdogan, die volgens critici al regeert als een sultan, nog meer macht te geven in een nieuw presidentieel systeem waarin hij de alleenheerser zal zijn zonder onafhankelijke instellingen die zijn bestuur kunnen controleren. Of ze kunnen de voorkeur geven aan een andere president die rechten, vrijheden, een onpartijdige justitie en de controlerende functie van het parlement zal herstellen.
Belangrijkste rivaal
Elk gebrek aan belangstelling kan ons, God verhoede, in de problemen brengen
Zowel Erdogan (64) als zijn belangrijkste rivaal Muharrem Ince (54), van de sociaaldemocratische Republikeinse Volkspartij CHP, hebben er alles aan gedaan om hun aanhangers ervan te doordringen dat een grote opkomst hun kansen op een overwinning vergroot.
Erdogan waarschuwde gistermiddag bij zijn laatste verkiezingsmanifestatie in Istanboel dat niemand zijn overwinning als vanzelfsprekend mag beschouwen. ,,Neem je familie en vrienden mee naar de stembus. Elk gebrek aan belangstelling kan ons, God verhoede, in de problemen brengen”, bond Erdogan tienduizenden op het hart.
Presidentskandidaat Ince benadrukte gistermiddag voor een gehoor van enkele honderdduizenden in een ander deel van Istanboel opnieuw de belangrijkste zorgen van de kiezers: de economie en de rechtsstaat. ,,Als Erdogan wint zal de paniek in de markten terugkeren en zullen de rentetarieven stijgen. Ze zullen uw telefoons blijven afluisteren”, zei hij. ,,Als ik win zal de Turkse lira in waarde stijgen en de rentetarieven gaan dalen.”
Bolwerken
Een van de aanwijzingen van de enorme betrokkenheid bij de verkiezingen is dat 60 procent van de Turkse vakantiereserveringen voor eind juni begin juli, die waren gemaakt voor Erdogan op 18 april vervroegde verkiezingen uitschreef, zijn geannuleerd.
Bovendien hebben zeker drie badplaatsen, die bolwerken zijn van de belangrijkste oppositiepartij CHP, hun stranden gesloten voor ‘onderhoudswerkzaamheden’ en daarbij meteen opgeroepen om te gaan stemmen.
,,Het is tijd om terug naar huis te gaan. We vinden het een eer dat dat u voor ons heeft gekozen als vakantiebestemming en we verwelkomen u terug wanneer u maar wil. Maar zorg ervoor dat u voor onze toekomst, en voor onze democratie, thuis bent op 24 juni om te gaan stemmen”, aldus de posters in de populaire badplaats Marmaris aan de Egeïsche kust.
De motivatie om te gaan stemmen het groeiende geloof dat Erdogan, ondanks 15 jaar onafgebroken aan de macht, niet onoverwinnelijk is, steekt positief af tegen de vorige presidentsverkiezingen in de zomer van 2014. Toen was de belangrijkste tegenstander van Erdogan een brave, grijze professor met geen enkele uitstraling. Ekmeleddin Ihsanoğlu was de gezamenlijke kandidaat van 13 oppositiepartijen, inclusief de grootste twee, de linkse CHP en de ultranationalistische partij van de Grijze Wolven, MHP.
De man had geen enkele politieke ervaring en was voor de kiezers van de oppositiepartijen zo’n teleurstelling dat ze in hun vakantiehuisjes of vakantiebestemmingen aan de Turkse kusten bleven. Erdogan had al gewonnen voor de verkiezingscampagne was begonnen. De historisch lage opkomst van 74 procent sprak boekdelen en Erdogan won al fluitend met 51.7 procent van de stemmen.
Verrassende eenheid
De sfeer is nu totaal anders. Nu nemen vijf kandidaten het op tegen Erdogan. En hoewel aanvankelijk werd gedacht dat Erdogan het weer op zijn sloffen zou halen, is de president door de verrassende eenheid en de dynamiek van de oppositie in het defensief gedrongen.
De hoop bij de oppositie is dat is ze met hun populaire leuze ‘Genoeg is genoeg’ de herverkiezing van Erdogan in de eerste ronde kunnen blokkeren. Bij een eventuele tweede en beslissende ronde op 8 juli zou Erdogan kunnen worden verslagen als de oppositie met vereende krachten op de sterkste rivaal van Erdogan stemt, zo droomt de oppositie nu al hardop.
Veel linkse kiezers zeggen dat ze om tactische redenen niet op hun eigen partij CHP gaan stemmen voor het parlement, maar op de pro-Koerdische partij HDP. Als die in het parlement terugkeert door over de kiesdrempel van 10 procent te komen, dan is het vrijwel zeker dat Erdogans AK partij haar absolute meerderheid in het parlement verliest.
Geen alcohol
Om de kans op incidenten te voorkomen heeft de Kiesraad besloten dat hotels en restaurants vandaag heel de dag geen alcohol mogen schenken. Theetuinen, koffiehuizen, bars en internetcafes moeten vandaag ook dicht zijn.
Om 17.00 uur Turkse tijd (16.00 uur Nederlandse tijd) gingen de 180.000 stembureaus dicht en werd meteen overgegaan tot het tellen van de stemmen voor het parlement en het presidentschap. Er zijn bijna 520.000 waarnemers in de stembureaus aanwezig om fraude bij het stemmen en tellen te voorkomen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Poetin spaart kosten noch moeite om tv-publiek propaganda voor te schotelen
De Russische televisie is misschien wel het belangrijkste wapen van Vladimir Poetin. De uitgekiende propaganda op de ‘zombiebox’ heeft de bevolking langzaam maar zeker gekneed tot kritiekloze volgelingen van de president. -
PREMIUM
Berlijn, Barcelona en Marokko: zo gaat Femke (49) elk jaar gratis op vakantie
Je moet je huis netjes en schoon achterlaten voordat je vertrekt, maar dan kun je gratis vakantie vieren in het huis van een ander. Femke Breukels uit Utrecht is fanatiek huizenruiler: ,,We hebben al 10.000 euro bespaard.’’ -
McDonald’s was een grote hit in Rusland: ‘Personeel dat lachte én schone toiletten’
Na ruim drie decennia verdwijnen de gouden bogen van McDonald's uit het Russische straatbeeld. De Amerikaanse fastfoodketen heeft aangekondigd alle restaurants te verkopen. ‘Het is onmogelijk de crisis in Oekraïne te negeren.’ -
PREMIUMmet video
Warmtepomp wordt kleiner en minder lelijk
Nederland moet massaal aan de warmtepomp. Maar zo klein zijn ze niet, dus waar laat je zo’n ding? En waarom zien die buitenunits eruit als een koelwagen? Een kijkje op de VSK Installatiebeurs. -
Indiase jongen bevrijd uit flat waar hij leefde met 22 honden
In de Indiase stad Pune is een 11-jarige jongen bevrijd uit een appartement waar hij opgesloten zat met 22 honden. Een hulpverlener zei dat de jongen het gedrag van honden had overgenomen. Zo zou hij bijten naar mensen.
-
Dit gebeurde er vannacht
Verdedigers Marioepol mogelijk voor Russische rechter ‘wegens oorlogsmisdaden’
Russische media melden dat parlementariërs in het Russische parlement, de Doema, steun zoeken voor een wetswijziging die de ‘Oekraïense nazi’s’ zou uitsluiten van een toekomstige ruil met Russische krijgsgevangenen. -
PREMIUMMet video
Recordaantal vacatures: thuiswerken, tiny house en korte werkweek als lokkertjes
Een recordaantal vacatures staat open, waardoor werkgevers van alles uit de kast halen om personeel te werven. Maar is een scooter of een tiny house wel genoeg? -
PREMIUM
Meeliften naar Kiev: ‘Als we onderweg in handen van de Russen vallen, gaan we eraan’
Zou het deze keer dan toch lukken? Ik vraag het me serieus af, wanneer ik woensdag Konstantin – zeg maar Kosta - aan de lijn krijg, een in Lviv gestrande makelaar uit Kiev. Een week geleden verdiende hij nog grof geld met met het bouwen en verkopen van flats, maar de oorlog maakte daar abrupt een einde aan. Nu staat hij op het punt om met zijn Renault Master – bouwjaar 2016 - vanuit het westelijke Lviv met hulpgoederen naar het belegerde Kiev te vertrekken. En ik mag meerijden.