Brussel lijkt daarmee afscheid te nemen van het rigide bezuinigingsbeleid dat Griekenland in de euro hield, maar het land economisch ook bijna aan de afgrond bracht. ,,Bij de financiële crisis waren de publieke investeringen tot praktisch nul gezakt. Die crisis duurde jaren. Nu hebben we fors geïnvesteerd en veert onze economie weer op”, aldus vice-Commissievoorzitter Valdis Dombrovskis en EU-commissaris van Economische Zaken Paolo Gentiloni bij de doorstart van de discussie over een nieuw EU-economisch beleid. 

Qua werkloosheid zit Europa bijna weer op het niveau van voor de crisis, en dat geldt tegen eind dit jaar voor verreweg de meeste lidstaten ook op economisch vlak. Dat is te danken aan ongeziene bedrijfscompensaties en werkloosheidstoeslagen, die het gemiddelde schuldniveau in de eurozone opjoegen naar 100 procent. ,,En natuurlijk aan ons vaccinatiebeleid, dat aarzelend begon maar daarna een succesverhaal werd”, aldus Gentiloni.

Brussel zette vanwege de coronapandemie zowel de discussie over een aangepast stabiliteits- en groeipact als het pact zelf tijdelijk opzij. Nu wordt die discussie heropend. Iedereen die dat wil – overheden, bedrijven, ngo’s, maar ook burgers – kan tot eind dit jaar zijn mening geven. In het eerste kwartaal van 2022 volgt dan het politieke overleg. Maar voor Brussel is al duidelijk dat groei-investeringen zoals het lopende herstelplan een zwaar accent blijven houden. ,,Het gaat niet alleen om herstel, maar om groei die blijft en duurzaam is”, aldus Gentiloni. 

Tot 2030 investeert Europa 650 miljard in vergroening en digitalisering. ,,Nationale overheden spelen een sleutelrol. We moeten kijken hoe onze beleidskaders publieke investeringen kunnen helpen.” Vroeger was de schuld leidend, aldus Gentiloni, ‘ook bij een lage groei en inflatie’. Dat is dus wat Brussel betreft voorbij, al blijft schuldbeheersing ‘een essentieel onderdeel van het beleid’, al was het maar omdat landen met minder schuld schokbestendiger zijn. Waarbij het volgens Gentiloni ook om privéschulden gaat, ‘zoals (zonder Nederland te noemen) hypotheekschulden’.

Volgens Dombrovskis heeft de coronacrisis ‘uitdagingen’ zichtbaarder gemaakt: hogere tekorten en schulden, grotere verschillen en ongelijkheden en dus overall ook de noodzaak van meer investeringen. De regels waarop Brussel wil uitkomen, aldus Dombrovskis, ‘moeten onze samenlevingen duurzamer, eerlijker en concurrerender maken, en volledig toegerust op toekomstige uitdagingen’. 

Kijk onze nieuwsvideo's in onderstaande playlist: