Magere maar tegelijk hoopvolle uitkomst eerste overleg tussen Navo en Rusland
VIDEOGeen enkel inhoudelijk resultaat, wel nieuwe gesprekken: dat is de magere maar tegelijk hoopvolle uitkomst deze middag van het met spanning tegemoet geziene eerste Navo/Rusland-overleg in 2,5 jaar. De afspraak van de twee blokken om door te praten neemt mogelijk de acute dreiging weg van een nieuwe inval in Oekraïne, dat al wekenlang angstig toeziet hoe Rusland aan de oostgrens tanks, artillerie en ruim 100.000 strijdklare troepen samentrekt.
,,De grote verschillen tussen ons zijn niet eenvoudig te overbruggen, maar juist daarom is het positief dat iedereen vandaag aan tafel zat. Bijna drie jaar lang was dat niet mogelijk”, aldus Navo-topman Jens Stoltenberg na afloop. Hij noemde de bijeenkomst ‘nuttig’ en verheugde zich over het feit dat beide partijen bereid zijn de komende weken en maanden verder te praten. Maar van inwilliging van de Russische eisen, zo maakte hij meteen ook duidelijk, kan geen sprake zijn.
De Navo zal niet beloven dat ze een stop zet op uitbreiding, en evenmin zal ze troepen terugtrekken uit Midden- en Oost-Europese lidstaten. De ruimte voor gesprek zit wat haar betreft in nieuwe afspraken over meer transparantie over (grote) militaire oefeningen, risicobeperking door meer overleg vooraf en beperking van schadelijke activiteiten op het vlak van ruimtevaart en cyber.
Bekijk hieronder een interview met correspondent Frans Boogaard over het overleg. De tekst loopt door onder de video.
Ook wil de Navo de vroegere ‘civiele en militaire communicatiekanalen’ heropenen door wederzijds weer diplomatieke kantoren toe te staan. Die zijn er nu al een paar jaar niet meer. ,,We willen een oplossing, maar we gaan niet toegeven op onze kernwaarden”, zo waarschuwde Stoltenberg, die geen twijfel liet bestaan over de gespannen situatie waarin de twee blokken nu zitten. Hij repte verder van ‘nieuwe voorstellen’ en ‘gesprekken meer in detail’ die in een voortgezette dialoog ‘moeten helpen bij het zoeken naar een oplossing’.
Diep ingegraven
Beide partijen hebben zich in de aanloop naar het overleg vandaag diep ingegraven in hun eigen grote gelijk. Moskou ziet in het feit dat Oekraïne zich steeds meer op het westen oriënteert een regelrechte bedreiging van zijn eigen nationale veiligheid en eist daarom van de Navo een verklaring dat Oekraïne en ook Georgië ‘nooit, maar dan ook nooit’ Navo-lid zullen worden. Die eis botst frontaal met het ‘opendeurbeleid’ van de Navo. Die kan niet beloven dat Oekraïne en Georgië ‘nooit’ Navo-lid worden omdat voor haar elk soeverein en democratisch land zelf beslist tot welke supranationale organen het wil toetreden – waarna dat orgaan dan natuurlijk zelf over de feitelijke toetreding beslist.
Voor Oekraïne en Georgië, die vroeger allebei deel uitmaakten van de Sovjet-Unie, is de deur naar Navo-toetreding in 2008 opengezet – eerst wagenwijd, later op een kier – tot grote woede van Poetin, die in 2008 eerst het Georgische Abchazië en Zuid-Ossetië binnenviel, en zes jaar later in Oekraïne de Krim annexeerde en separatisten in Oost-Oekraïne begon te ondersteunen. De laatste weken vrezen Oekraïne en het westen in toenemende mate voor een nieuwe Russische inval, volgens Stoltenberg door een combinatie van de onaangekondigde en niet-gemotiveerde massale troepenopbouw, de harde retoriek van Rusland en agressief optreden in het verleden.
(Nieuwe) invasie
Rusland zelf zegt dat er geen plannen voor een (nieuwe) invasie zijn, en dat het enkel een militaire oefening houdt op zijn eigen grondgebied, die bovendien hoognodig is om een eventuele aanval van Oekraïne, gesteund door het westen, af te slaan. Intussen wordt de Russische bevolking opgepookt met verhalen over agressie van de Navo, die het ene na het andere Midden- en Oost-Europese land opslokt. Veel van die landen maakten vroeger deel uit van het Warschau Pakt, destijds een soort Navo van het communistische Oostblok.
De Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Wendy Sherman, die eerder deze week bilateraal al acht uur met de Russen sprak over Oekraïne, noemde de Russische eisen (geen nieuwe Navo-uitbreiding, troepen weg uit Oost-Europa) ‘non-starters’: ,,We gaan niet terug naar 1997.”
Diplomatie
Ze zei te hopen dat Rusland in afwachting van verdere gesprekken minstens een deel van zijn troepen langs de Oekraïense grens weghaalt. ,,Iedereen moet nu terug naar huis voor overleg. Ik hoop dat de Russische president begrijpt, als straks zijn onderministers hem verslag hebben uitgebracht, dat diplomatie de juiste weg is, en hij voor de-escalatie kiest. Troepen, propaganda en desinformatie helpen de diplomatie niet om een succes te bereiken.”
Dat Oekraïne als ‘kleine, opkomende democratie’ een bedreiging zou kunnen vormen voor Rusland - permanent lid van de Veiligheidsraad, met het grootste conventionele leger van Europa en samen met Amerika superkernmacht – vond ze moeilijk te begrijpen. Ook Stoltenberg herhaalde nog eens de Russische angst voor agressie van Oekraïne of de Navo volkomen misplaatst te vinden. ,,Rusland is de agressor. En Rusland moet voor de-escalatie zorgen.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
podcast
Corina: ‘Ik was blij met de diagnose, er is geen grotere hel dan onverklaarbare kinderloosheid’
Een zwangerschap leidt niet altijd tot een blakende, gezonde baby: per jaar verliezen in Nederland zo’n 25.000 vrouwen een ongeboren kindje. In de podcast Miskraammonologen, een productie van Ouders van Nu, AD en de regionale titels, hoor je de persoonlijke verhalen van deze vrouwen. -
video
Vrachtwagen met 46 dode migranten aangetroffen in Texas
In een vrachtwagen in San Antonio, in de Amerikaanse staat Texas, zijn 46 dode migranten aangetroffen. Dat heeft de gouverneur van Texas inmiddels bevestigd. Over de nationaliteit van de slachtoffers zijn nog geen mededelingen gedaan. -
Canadese pop-radiozender draait non-stop Rage Against the Machine na plots ontslag dj's
Een Canadese radiozender die normaal gesproken uitsluitend radiovriendelijke popmuziek afspeelt, verbaast vriend en vijand door al de hele dag (!) een snoeihard rockliedje te draaien. Het gaat om het iconische protestliedje Killing in the Name Of van Rage Against the Machine. Een verklaring voor de actie is er nog niet, al zou het ontslag van enkele dj’s er mee te maken hebben. -
PREMIUMKoken & Eten
Granola supergezond? Als je dit erin doet, krijg je alsnog een suikerpiek (en dip)
Granola is een van de populairste ingrediënten bij het ontbijt. Wie granola kiest, denkt ook automatisch gezond bezig te zijn, maar klopt dat wel? Alles hangt af van de mix van de ingrediënten in de granola en hoe je die klaarmaakt, vindt chef en voedingsdeskundige Sandra Bekkari. -
‘Totale oorlog met Rusland vermijden blijft Navo-topprioriteit, maar hard terugslaan kan’
Een totale oorlog met Rusland vermijden blijft de kernverantwoordelijkheid van de Navo. Tegelijkertijd heeft ze nu zoveel troepen in Oost-Europa dat er ook in Moskou geen enkel misverstand over kan bestaan dat ze hard terugslaat als Rusland Navo-grondgebied zou schenden.
-
PREMIUMVier vragen / video
Wordt Oekraïne deze week gered? En nog drie vragen beantwoord
Komende dagen kunnen verlichting brengen in de crisis rond Oekraïne. Of niet. Er moet namelijk links en rechts water bij de wijn gedaan worden. -
Navo verklaart oorlog aan klimaatverandering
De Navo, altijd defensief van aard, verklaart de komende twee dagen de oorlog aan de klimaatverandering. Die wordt één van de centrale thema’s in het nieuwe strategisch concept, het Navo-werkprogramma voor de komende tien jaar. -
Energierekening
Valentijn (38): ‘Een groot deel van mijn energiekosten wordt vergoed door mijn werkgever’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Valentijn (38) uit Leeuwarden.