De sociaaldemocraten van de centrumlinkse SPD won de verkiezingen nipt met 25,7 procent van de stemmen tegenover 24,1 procent voor de conservatieve unie van CDU en haar Beierse zusterpartij CSU. Uit deze uitslag kan geen enkele partij volgens Laschet een regeringsopdracht afleiden. ,,Wij niet maar de SPD ook niet’’, zei hij maandagmiddag in zijn eerste toespraak na de stembusgang. 

Bondskanselier wordt diegene die erin slaagt “tegenstellingen tussen tegengestelde politieke stromingen’ te overwinnen en een coalitie te vormen die een meerderheid achter zich heeft in de Bondsdag, vervolgde Laschet. Die tegengestelde stromingen spelen nu meer dan ooit aangezien CDU/CSU en SPD niet met elkaar verder willen in hun twee partijencoalitie en een meerderheid alleen haalbaar is met drie partijen.   

 ,,Daarom voeren wij gesprekken met andere partijen om te kijken hoe een nieuwe regering gevormd kan worden.’’ De vraag of de CDU/CSU als verliezer van de verkiezingen in de oppositie moet, is volgens hem nog niet beantwoord. Daarmee reageerde hij op een uitlating van SPD-kanselierskandidaat Olaf Scholz, die maandagmorgen in zijn toespraak zei dat de Union niet langer in een regering zou moeten zitten en maar beter in de oppositie kan gaan.  

Laschet gaf toe dat hij medeverantwoordelijk is voor de slechtste verkiezingsuitslag ooit voor de CDU/CSU. ,,Dit pijnlijke verlies, vooral ook in Oost-Duitsland, kent vele oorzaken waar ik ook persoonlijk een aandeel in heb.’’ Hij sprak van fouten die grondig zullen worden geanalyseerd en weggewerkt. ,,Ongeacht of we in de regering of in de oppositie zitten.’’  

De CDU-leider, momenteel ook nog minister-president van de aan Nederland grenzende deelstaat Noordrijn-Westfalen, feliciteerde de winnaars van de verkiezingen zonder partijnamen te noemen. Hij zei dat de kiezers die op CDU en CSU hebben gestemd, willen dat de Union regeert omdat dit ‘het beste is’ voor Duitsland. ,,Daarom heb ik zondag al verklaard dat wij daartoe bereid zijn’’, sprak de CDU-leider. Daarmee relativeerde hij zijn uitspraak vlak na de eerste verkiezingsresultaten waaruit volgens hem ‘een regeringsopdracht voor de Union’ bleek.     

Bij het zoeken naar regeringspartners gaat zijn voorkeur uit naar een coalitie met de liberale FDP en de Groenen. Zij eindigden als derde en vierde in de federale verkiezingen met respectievelijk 14,8 en 11,5 procent van de stemmen. Zo’n Jamaica-coalitie (vernoemd naar de kleuren zwart, geel en groen in de Jamaicaanse vlag) is volgens hem de ‘toekomstcoalitie’ die Duitsland nodig heeft. ,,Die garandeert duurzaamheid bij de klimaatbescherming en financiële politiek en meer tempo bij de digitalisering.’’  

Bekijk hieronder onze video over de Duitse verkiezingen:

SPD-kanselierskandidaat Olaf Scholz ziet de nipte verkiezingsoverwinning van zijn partij als een bevestiging van een regeringsopdracht. Hij wil vanavond al beslissen met welke partijen de regeringsonderhandelingen worden opgestart. ,,De kiezers hebben zich uitgesproken voor een sociaal-ecologisch-liberale coalitie van SPD, Groenen en FDP (liberalen)’’, zei hij maandagochtend in zijn overwinningstoespraak bij het partijhoofdkwartier in Berlijn.  

FDP-leider Christian Lindner wil een regeringsvorming ‘vanuit het midden’ en heeft een voorkeur voor een Jamaica-coalitie met CDU/CSU en de Groenen. Die laatsten willen net als de liberalen een politieke koersverandering, maar dan het liefst met de SPD. 

Co-voorzitter Annalena Baerbock van de Groenen kondigde maandag aan dat Bündnis 90/Die Grünen gesprekken gaat voeren met de liberale FDP, de SPD en CDU/CSU over mogelijke regeringssamenwerking. De andere co-voorzitter Robert Habeck sluit een Jamaica-coalitie met de christendemocraten niet uit maar volgens hem wordt er eerst gesproken met verkiezingswinnaar SPD en met de FDP met het oog op een stoplichtcoalitie (rood-geel-groen).

De liberalen en de Groenen willen maandag eerst met elkaar praten over de richting die Duitsland volgens hen uit moet, alvorens formatiegesprekken te gaan voeren.

Volgens kanselierskandidaat Olaf Scholz (SPD) zullen de partijen ‘er alles aan doen’ om voor Kerstmis een nieuwe regering te vormen.  

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: