Achter de schermen heeft Merkel alles in het werk gesteld om escalatie tegen te gaan. Onder haar druk zal Raadsvoorzitter Michel de discussie over Polen later vanmiddag zo kort mogelijk houden. Polen ligt al jaren met de rest van Europa overhoop, maar de beer is echt los sinds het Poolse grondwettelijk hof, vanuit de coulissen toegejuicht door de regering, het Europese recht ondergeschikt verklaarde aan het Poolse.

Volgens Merkel heeft de Europese Commissie tot nu toe de juiste aanpak gekozen. Zij studeert nog op wat de Poolse positie precies inhoudt. Tegelijkertijd kijkt ze naar opties om Polen weer in het gareel te krijgen. Dat kan in theorie via een procedure voor het Hof, afpakken van Europese subsidies of afpakken van het stemrecht in Brussel.

Onbekend is nog hoeveel leiders vanmiddag zich in het debat over Polen mengen. De Benelux is dat zeker wel van plan. ,,Mijn vraag aan de Poolse collega is: hoe wil je hiermee omgaan? Als je lid wil zijn van de club, moet je ook haar regels respecteren”, aldus de Belgische premier De Croo. Ook Rutte heeft al aangekondigd zich zeker in de discussie te mengen.

_{Tekst gaat verder onder de foto...}

De Poolse premier Mateusz Morawiecki lijkt vooralsnog niet in te binden in de ruzie met andere landen en EU-instellingen over de rechtsstaat in zijn land. Hij blijft bij zijn opvatting dat het Europees recht niet altijd voorrang heeft boven het nationale. Bij zijn aankomst in Brussel voor de top van de 27 EU-leiders betoogde hij uitvoerig dat Polen niet accepteert dat de Europese Commissie of het Europees Hof van Justitie altijd het laatste woord heeft in de EU.

Volgens Morawiecki heeft hij ‘geen verschil van opvatting’ met andere EU-landen als het om de principes van de rechtsorde gaat. De rechtsstaatkwestie komt aan de orde op de top.

In de zaal kan Polen op de volle steun van Hongarije rekenen, zo maakte premier Orban bij aankomst ten overvloede duidelijk: ,,Polen is het beste land van Europa, er is geen enkele reden voor strafmaatregelen.”

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: