Toestand Russische oppositieleider Navalny ‘zeer zorgwekkend’ na opname in Berlijn

Zijn toestand werd aanvankelijk door Jaka Bizilj van de Duitse organisatie Cinema for Peace als ‘stabiel’ omschreven, maar dat is later door hem veranderd in ‘zeer zorgwekkend’. ,,We hebben een duidelijke mededeling van de artsen gekregen dat als er geen noodlanding in Omsk was uitgevoerd, hij zou zijn overleden.” Volgens Bizilj is het aan de artsen en familie van Navalny om verdere mededelingen te doen over diens gezondheid.

Het vliegtuig waarmee Navalny is vervoerd, landde vanochtend op het vliegveld Berlin-Tegel in Duitsland. De oppositieleider moest naar Duitsland voor verdere medische behandeling, nadat hij afgelopen week in coma raakte. Hij arriveerde korte tijd later bij het Charité in Berlijn, dat een van de grootste universiteitsklinieken van Europa is.

Het vliegtuig met de mogelijk vergiftigde Kremlin-criticus aan boord steeg rond 04.00 uur Nederlandse tijd op van de luchthaven in de Russische stad Omsk. De oppositieleider was enkele uren eerder per ambulance van het ziekenhuis in Omsk naar het vliegveld gebracht. Het ziekenhuis waar de hij wordt behandeld, had vrijdag uiteindelijk toch toestemming gegeven om hem per vliegtuig naar Duitsland over te brengen. De artsen in Omsk hadden eerder gezegd dat zijn toestand te slecht was om hem te vervoeren.

Een team Duitse artsen was door de Duitse organisatie Cinema for Peace met een privéjet naar Rusland gestuurd om Navalny op te halen.

Navalny raakte donderdag bewusteloos aan boord van een vliegtuig. Volgens zijn woordvoerder was de thee die hij voorafgaand aan de vlucht dronk vergiftigd. Volgens de Russische artsen heeft Navalny een stofwisselingskwaal. De woordvoerster van Navalny, Kira Jarmisj, plaatste een foto op Twitter waarin te zien is hoe de patiënt liggend op een bed in het vliegtuig wordt getild. Ze meldde dat Navani’s vrouw Julia bij hem is.

Jarmisj bedankte iedereen die heeft meegeholpen. ,,Heel erg bedankt voor alle steun. De strijd om het leven van Aleksej en diens gezondheid begint nu pas echt en er is nog heel veel te doen. In ieder geval is de eerste stap nu gezet’’, aldus de woordvoerster.

Navalny ligt in coma en aan beademingsapparatuur, meldden de artsen in Omsk. De vlucht naar Berlijn duurt ongeveer zes uur.

De familie van Navalny wilde graag dat hij naar Duitsland zou worden vervoerd. Eerder vandaag liet de hoofdarts van het ziekenhuis in Omsk nog weten dat zijn toestand daar te slecht voor was. Volgens zijn behandelend arts is overigens ‘geen enkel gif aangetroffen’ in zijn bloed, maar Navalny’s omgeving bestrijdt dat.

Een team Duitse artsen dat door een Duitse organisatie naar Rusland was gevlogen om zich over Navalny te ontfermen, stelde juist dat hij prima vervoerd kon worden.

Navalny’s medestanders, zijn echtgenote Joelia en meerdere westerse leiders wilden dat hij zou worden overgebracht naar het Charité-ziekenhuis in Berlijn voor verdere behandeling. Joelia schreef daartoe vrijdag een brief aan president Poetin. De vrouw vermoedde dat de artsen pas toestemming zouden geven hem te vervoeren als er geen sporen van giftige stoffen meer vindbaar zijn in zijn lichaam.

Haar oproep werd ondersteund door de Europese Commissie, die eerder al bij de Russische autoriteiten had aangedrongen om gehoor te geven aan de wens. Ook de Duitse regering nam contact op met het Kremlin over de ‘humanitaire noodsituatie’.

De dissidente Russische oppositieleider werd in het ziekenhuis opgenomen nadat hij mogelijk werd vergiftigd. Er zou op het vliegveld in Tomsk iets in zijn thee zijn gedaan. De oppositieleider stapte vervolgens op het vliegtuig naar Moskou. Dat toestel maakte een noodlanding toen zijn toestand verslechterde.

Een politielaboratorium heeft een industriële chemische stof aangetroffen op het lichaam van Navalny. Dat hebben functionarissen gemeld Siberische stad Omsk waar de oppositieleider afgelopen donderdag buiten bewustzijn werd opgenomen. Het chemische middel zat op de handen en in het haar van Navalny, zeggen regionale gezondheidsfunctionarissen volgens persbureau Reuters. Het is onduidelijk om welke stof het precies gaat. 

Vrijdagochtend zei de behandelend arts van Navalny dat er ‘geen enkel gif’ was aangetroffen in zijn bloed en urine. ,,We gaan er niet meer van uit dat hij is vergiftigd en hebben de diagnose bijgesteld. De vrouw en broer van Navalny zijn hiervan op de hoogte gebracht”, aldus de arts Anatoli Kalinitsjenko.

De eerste diagnose wees volgens hem op een zeldzame stofwisselingsaandoening die wordt veroorzaakt door lage bloedsuikers. De hoofdarts zei verder dat op Navalny’s kleding en huid een chemische stof is gevonden, een veelvoorkomende stof die wordt gebruikt bij het maken van plastic bekers. De patiënt was volgens de arts nog erg instabiel.

Een medewerkster van Navalny had naar eigen zeggen een uur eerder juist van autoriteiten in Omsk gehoord dat de oppositieleider ‘een zeer gevaarlijk gif’ in zich had. Daardoor zou het niet mogelijk zijn dat hij wordt verplaatst. De woordvoerster van Navalny zei dat Russische artsen aanvankelijk toestemming hadden gegeven voor de verplaatsing, maar zich vervolgens bedachten. Ze denkt dat het Kremlin daarachter zit, maar de Russische autoriteiten ontkennen dat. De woordvoerster van Navalny betoogt dat het erop lijkt dat de artsen in Omsk geen idee hebben waar Navalny aan lijdt en ze blijft erbij dat hij is vergiftigd. 

Minister-president Mark Rutte is ‘zeer bezorgd’ over de toestand van Navalny en wil een ‘grondig onderzoek’ naar wat hem is overkomen. ,,Dit moet tot op de bodem worden uitgezocht”, aldus Rutte. Hij prijst Navalny als ‘een zeer moedig man die al meer dan tien jaar het lef heeft zich in het Russische systeem tegen Poetin te keren’.

Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) sprak eerder al zijn grote zorg uit over de toestand van Navalny. ,,Het is natuurlijk heel erg gewenst dat hij veilige en goede zorg krijgt”, zei de bewindsman. Volgens Blok valt niet uit te sluiten dat hij niet veilig is. Ook Blok prees de moedige rol die de Kremlincriticus en corruptiebestrijder volgens hem speelt in de Russische oppositie.

Artsen van het ziekenhuis waar de Russische Kremlincriticus Aleksej Navalny zeggen dat er geen gif is aangetroffen in het bloed van Navalny: