Top Israël afgeblazen na rel over Poolse rol tijdens WOII

Het was eigenlijk de bedoeling dat de volledige Visegrádgroep van vier Centraal-Europese landen (Hongarije, Polen, Slowakije, Tsjechië) bijeen zou komen in Israël. Het was de eerste keer dat die landengroep buiten Europa zou vergaderen. De Tsjechische premier Andrej Babis zei volgens persbureau CTK dat de topbijeenkomst later in het jaar alsnog moet plaatsvinden.

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken liet weten dat de premiers van Tsjechië, Slowakije en Hongarije nog steeds worden verwacht, maar van een ‘volledige V4-bijeenkomst’ is volgens een woordvoerder geen sprake meer. Er vinden nog wel bilaterale bijeenkomsten plaats.

Het uitstel van de top is het gevolg van een ruzie tussen Polen en gastheer Israël. Het conflict begon vorige week met uitspraken van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Die had zich uitgelaten over collaboratie in Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Later mengde ook zijn minister Yisrael Katz zich in de discussie.

De Poolse premier Mateusz Morawiecki had gisteren al medegedeeld zelf niet naar de bijeenkomst te gaan. Hij liet een dag later weten dat ook zijn minister van Buitenlandse Zaken thuisblijft. Dat laatste had te maken met de in zijn ogen ‘racistische en onacceptabele’ uitspraken van Katz, die pas net is aangetreden als waarnemend minister van Buitenlandse Zaken.

Katz merkte op dat ‘veel Polen collaboreerden met de nazi’s’. Hij noemde dat een historisch feit. De minister citeerde ook een oud-premier die zou hebben opgemerkt dat inwoners van Polen het antisemitisme ‘binnenkregen met hun moedermelk’. In een aantal tweets laat Morawiecki weten dat de Polen ‘nooit voor de samenwerking met de nazi’s zijn gegaan’. Integendeel.

De Polen hebben, zo zegt de premier, voor de Duitse agressie een ‘onvoorstelbare prijs’ betaald. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden meer dan zes miljoen Polen vermoord, waaronder drie miljoen Joden en Polen van Joodse afkomst. ,,Als de Duitsers hadden gewonnen, waren alle Polen uitgeroeid’’, aldus Morawiecki. ,,We stonden aan de kant van het goede tegen het absolute kwaad’’.