Als het spiegeltje niet meer besloeg kon het lichaam veilig de grond in
arnhem voor eeuwigIn de rubriek ‘Arnhem voor eeuwig’ beschrijft Peter Bloemendaal, oud-journalist van de Arnhemsche Courant, aan de hand van een oude foto het leven in Arnhem in vroeger dagen. Vandaag de inmiddels verdwenen dodenakkers in de stad.
Delen per e-mail
Arnhem heeft in de loop der jaren de nodige begraafplaatsen binnen de stadsgrenzen gehad die niet meer bestaan. Naast de Coehoornstraat tegenover het huidige station Arnhem Centraal lag bijvoorbeeld ooit een grote begraafplaats. Die algemene en protestantse begraafplaats werd in 1825 in gebruik genomen. Vanaf 1862 werd er niet meer begraven. Het veld was overvol geraakt. Uiteindelijk is de dodenakker in 1925 geruimd.
Naast Onder de Linden was ooit ook een grote begraafplaats. Die dodenakker bestond uit drie delen. In 1852 werd het katholieke deel in gebruik genomen. In november 1858 kwam daar een Joods gedeelte bij. En in 1862 werd het deel voor protestanten en niet-kerkelijken in gebruik genomen.
Al in 1873 dreigde ook deze begraafplaats overvol te raken en werd een begin gemaakt met de aanleg van de begraafplaats Moscowa, waar in 1876 de eerste begrafenis plaatsvond.
Bij Moscowa stond ooit een ‘lokaal voor schijndoden’. Gevoed door gruwelijke verhalen was men als de dood levenden te begraven. Na het overlijden hield men een spiegeltje of veertje voor de mond. Besloeg het spiegeltje niet, of bewoog het veertje niet, dan was de dood daadwerkelijk ingetreden en kon men veilig begraven. Een ingenieus alarmbellensysteem in de ruimte bood overlevenden een laatste kans de grafdelvers erop te wijzen dat ze te vroeg waren.
Lijkenhuis als kleedkamer, begraafplaats als speeltuin
Die dodenakker tussen de kerk en de Groote Markt werd toen geruimd en de resten verhuisden naar de Steenstraat
Na de ingebruikname van Moscowa werd naast Onder de Linden niet meer begraven en een deel van de graven werd geruimd. Rond 1909 ontstond op dat geruimde deel de Eerste Korfbal Club Arnhem (EKCA), die een tijdje het voormalige lijkenhuis op de begraafplaats als kleedkamer heeft gebruikt.
In 1930 werd op een ander deel van de voormalige begraafplaats een speeltuin geopend, op de plek waar tegenwoordig De Leuke Linde is. De graven waren daar natuurlijk toen ook al geruimd. In juni 1960 werd het fraaie toegangsgebouw gesloopt. Uiteindelijk is het Joodse deel ook geruimd, in 1985.
Aan de Steenstraat lag ooit ook een begraafplaats, op de plek waar nu de St. Martinuskerk staat. Naar deze plek week men uit toen rond 1780 de begraafplaats aan de zuidzijde van de Grote of Eusebiuskerk (waarschijnlijk de eerste en dus oudste begraafplaats binnen de stadsgrenzen) vol was geraakt. Die dodenakker tussen de kerk en de Groote Markt werd toen geruimd en de resten verhuisden naar de Steenstraat. In 1865 was de begraafplaats aan de Steenstraat ook alweer overvol.
Een heel oude begraafplaats die nog wel bestaat, is de Joodse begraafplaats op de stuwwal tussen de Utrechtseweg en Onderlangs. Deze begraafplaats draagt de naam De Zandbergen. Er werd begraven tussen 1755 en 1827.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
teruglezen
Nieuws gemist? Pakketbezorger zou Sebastiaan hebben doodgereden om een foto en het aantal coronabesmettingen loopt weer op
Is het je vandaag niet gelukt al het nieuws te volgen? Geen probleem: De Gelderlander zet elke dag de belangrijkste berichten op een rij. Dit is een selectie van het nieuws van donderdag 25 februari. -
PREMIUM
Velpenaar (28) raakt tijdens wheely auto waardoor neef been kwijtraakt
ARNHEM – De rechtszaak tegen een 28-jarige inwoner van Velp die een ongeluk veroorzaakte waarbij zijn Arnhemse neef (30) een been kwijtraakte, is vrijdag aangehouden omdat de man niet kwam opdagen. De rechtbank dwingt hem een volgende keer wel te verschijnen. -
Arnhem wil ‘boodschappenboete’ bij uitkering bliksemsnel afschaffen
ARNHEM - Een ruime gemeenteraad van Arnhem wil dat mensen met een uitkering giften van een bekende of een familielid niet meer hoeven op te geven als inkomen bij de gemeente zolang het bedrag niet meer bedraagt dan 1.200 euro per jaar. -
Column Onderlangs
In andere steden heb je ook Burgemeester Matsersingels. Die heten daar President Kennedylaan
Niemand rijdt voor zijn plezier over de Burgemeester Matsersingel. Die eindeloze weg zonder einde. Negen stoplichten maar liefst, met aan weerszijde de meest inspiratieloze architectuur die Arnhem-Zuid rijk is. -
‘Oogkleppenschilder’ Klaas Gubbels (87) weet niet van ophouden. ‘Pensioen? Ben je gek? Dit is mijn leven!’
WINTERSWIJK/ARNHEM - IJs en weder dienende opent binnenkort de expositie ‘Gereformeerde werken’ van de Arnhemse kunstenaar Klaas Gubbels in Museum Villa Mondriaan in Winterswijk. Schilderijen van Gubbels, bekend van zijn koffiepotten, en Mondriaan ‘gaan in dialoog’.
-
VIDEO
Scooterrijder zwaargewond na botsing met auto
ARNHEM - Een scooterrijder is donderdagmiddag zwaargewond geraakt op de Batavierenweg in Arnhem. Op de rotonde met de Brabantweg kwam de bestuurder in botsing met een auto. -
PREMIUM
Bijles van de barman: Arnhemse hockeyclub schiet schoolgaande jeugd te hulp
ARNHEM - Hockeyclub HCM Arnhem gaat jonge leden bijstaan bij het behalen van hun schooldiploma. Een aantal hockeyende leerkrachten wil de schoolgaande hockeyjeugd met bijlessen helpen om een moeilijk leerjaar toch goed af te sluiten. ,,Zelfs de barman helpt mee!’’ -
Danilho Doekhi voor duel Vitesse met VVV: ‘We gaan Giakoumakis nu wel anders aanpakken’
ARNHEM - Vitesse heeft geleerd van het debacle bij VVV. Topschutter Giorgos Giakoumakis krijgt strikte bewaking, stelt mandekker Danilho Doekhi. ,,Zo’n vrijheid als in Venlo kan hij vergeten.”
In samenwerking met indebuurt Arnhem
2 reacties
M. U
Wim