Diogenes met lamp in Huissen. © Erik van 't Hullenaar

Gevelsteen als herinnering aan de wederopbouw van Huissen

Buiten BeeldIn de Betuwe staan veel kunstwerken in de openbare ruimte. Je loopt er langs zonder er acht op te slaan. Wat stelt het voor en wat beoogde de kunstenaar? Deze week: Diogenes met lamp in Huissen.

Vincent Bos 09-02-21, 16:30

,,Je moet omhoog kijken om deze gevelsteen te zien. Daarom hebben de meeste voetgangers en fietsers die door Huissen komen dat niet in de gaten”, zegt Koos Meeuwsen van de Historische Kring Huessen over het kunstwerk tussen twee ramen op een karakteristieke gevel op de hoek van Tempelierstraat en Langestraat.

De gevelsteen is aangebracht als herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en de wederopbouw van het zwaar gehavende Huissen. In de annalen wordt gemeld dat een zekere mejuffrouw Elissen opdracht had gegeven het pand te herbouwen. Op de bouwtekening was aangegeven waar de gevelsteen moest komen. Het reliëf is in 1948 onthuld.

Gebroken hakenkruis

De gevelsteen wordt gezien als symbool van de overwinning op de Duitse bezetters

De gevelsteen is het bestuderen waard. Kijk naar de rechterbovenhoek. Daar vliegt een adelaar weg, met in zijn poten een gebroken hakenkruis. Het werk wordt gezien als symbool van de overwinning op de Duitse bezetters.

De gevelsteen is gemaakt in Haalderen en is het werk van Piet Kurstjens. Dat is niet zo vreemd, want de kunstenaar werkte sinds 1947 bij het Ambacht Haalderen als instructeur. Deze onderneming werd kort na de oorlog opgericht en had aanvankelijk vijf pottenbakkers in dienst. Kurstjens was er een van. Hij had een opleiding gevolgd aan de academie in Maastricht en in Milsbeek ervaring opgedaan met keramiek.

Filosoof van de cynici

De Diogenes om wie het hier gaat, was een man die in Sinope het levenslicht zag, een Griekse kolonie aan de zuidkust van de Zwarte Zee. Hij stond bekend als filosoof van de cynici. Zijn enige bezittingen waren een mantel, een kom om uit te eten en een nap om uit te drinken.

Volgens de verhalen zou hij op de markt op klaarlichte dag met een lantaarn hebben rondgelopen, luidkeels roepend dat hij op zoek was naar een mens. Er kwamen mensen op hem afgelopen, maar hij sloeg ze weg met een stok met de mededeling: ‘Ik riep om mensen, niet om ploerten’.

Lees hier eerdere afleveringen in de serie Buiten Beeld.