Geiten steeds populairder: 'ik wil nooit meer anders'

Over vijf jaar is de groei van het aantal geiten nog beter te zien. Ten opzichte van 2013 leven er nu 45 procent meer geiten in Nederland. Geitenboer Frank Brinkhaus, ook wel bekend van Boer Zoekt Vrouw (2010), heeft zelf sinds 2009 een geitenboerderij. Inmiddels heeft hij er ongeveer 3000. 

Brinkhaus snapt de groeiende populariteit rondom de geit wel. ,,Geiten hebben een veel vrijer karakter dan bijvoorbeeld een  koe. Ze zijn wat brutaler en speelser, in de goede zin van het woord. Een koe is wat meer op zichzelf." Bovendien zijn geiten veel hanteerbaarder dan koeien: ,,Een koe weegt gemiddeld 700 kilo. Een geit tussen de 80 en 85 kilo. Die kun je dus veel makkelijker aan de kant zetten als het moet."

Brinkhaus groeide niet op een boerderij op, maar voelde al heel snel dat hij daar wel op thuis hoorde. ,,Ik ben geboren en getogen in een dorp, maar ik wilde altijd al boer worden. Op mijn zeventiende ben ik in aanraking gekomen met geiten, via m'n opleiding, en ik was gelijk verliefd." 

Niet alleen vanwege de schattige kopjes van de beesten, maar ook vanwege de sector waarin hij terecht is gekomen, zou Brinkhaus nooit meer anders willen. De sector is volgens hem veel dynamischer. De regels voor geitenboeren zijn ook anders dan voor koeienboeren. Waar koeienboeren regelmatig met een melkquotum of een fosfaatplafond te maken hebben, hebben geitenboeren daar minder last van. ,,Geiten en schapen vallen onder dezelfde 'fosfaatpot'. Wij hebben ook een bepaalde hoeveelheid fosfaat die we mogen afstoten, maar dat plafond is nog lang niet in zicht, dus dat is voor ons helemaal niet aan de orde."

Onder de consumenten lijken geitenproducten ook steeds meer geaccepteerd. Geitenkaas, geitenmelk, geitenijs. Zelfs in babyvoeding wordt steeds vaker geitenmelk gebruikt. De afgelopen jaren is de productie van geitenmelk ook flink opgevoerd. Volgens de Nederlandse Geitenzuivel Organisatie (NGZO) is in 2016 300 miljoen kilo geitenmelk geproduceerd. In 2000 was dat nog 75 miljoen kilo.

Bij zijn geitenboerderij heeft Brinkhaus een winkeltje waar hij geitenproducten verkoopt. Op open dagen en in zijn winkel merkt hij dat men steeds meer openstaat voor geitenproducten. ,,Afgelopen Pasen hadden we bijvoorbeeld open dag. We lieten daar vlees proeven van een volwassen geit. Daar werd positief op gereageerd."

De meeste mensen mijden geitenvlees uit voorbaat, vanwege de sterke geur die in het vlees zit. Toch is daar ook veel variatie in te vinden. Het vlees van jonge bokjes ruikt bijvoorbeeld veel minder sterk dan het vlees van volwassen bokken. Hoe ouder geiten worden, hoe krachtiger de smaak van hun vlees wordt. Dat komt doordat ze op een bepaalde leeftijd hormonen aanmaken die de typische geur activeert. Of je wel of niet van de smaak van het vlees houdt, de bereiding ervan is het allerbelangrijkst, volgens Brinkhaus. ,,Als iets niet goed bereid is, is het nooit lekker. Je moet het gewoon goed bereiden."

Nederland telde op 1 april 2018 1,63 miljoen volwassen melkkoeien, ruim 64 duizend (4 procent) minder dan een jaar eerder. De rundveestapel groeide vooral tussen 2014 en 2016, toen de melkquota werd losgelaten. Door de sterke toename van het aantal melkkoeien werd het productieplafond voor fosfaat overschreden. 

In 2017 is het fosfaatreductieplan voor de Nederlandse melkveehouderij in werking getreden. Bedrijven moesten melkkoeien weg doen om de groei van de veestapel te stoppen. Door de verdere daling in 2018 is het aantal runderen voor het eerst sinds 2013 weer onder de 4 miljoen gekomen. In aantal winnen de koeien dus veruit van de geiten. En dat zal ook zo blijven, denkt Brinkhaus. ,,Een koe produceert acht keer zoveel melk als een geit, dus het is logisch dat die markt groter is dan de geitensector."

Ook is het voor boeren over het algemeen aantrekkelijker om in de koeienbusiness te gaan dan in de geitenhouderij. Zeker gezien de kosten die bij geiten melken komen kijken. ,,De kosten die gemaakt moeten worden voor een liter geitenmelk zijn absoluut hoger dan de kosten voor een liter koeienmelk. Geiten vragen per liter melk veel meer tijd en mankracht dan koeien en daarom ook meer geld. Bovendien hebben veel geitenbedrijven weinig eigen grond waarmee ze hun geiten kunnen voeren. Dat voer moeten ze dus aankopen. Koeienboeren hebben vaak hun eigen grond met voer."

Toch blijft Brinkhaus bij zijn keuze voor geiten. ,,Ik kom regelmatig nog bij koeienboerderijen en ik kijk er ook graag naar, het is een mooi dier. Maar nee, ik zou absoluut niet anders willen."