Prijzen stijgen, vertrouwen daalt: gaan we er wel op vooruit in 2019?
Terwijl de koopkracht van vrijwel elke Nederlander in 2019 zou groeien, vliegen de tegenvallers ons om de oren. Nu blijkt ook de energie fors duurder te worden. Het Centraal Planbureau (CPB) gaat berekenen of de voorspellingen voor de koopkracht wel correct waren.
De eerste klachten kwamen een paar weken geleden, toen de loonstrookjes van januari binnen waren. En dat gevoel werd zaterdag versterkt door nieuwe cijfers van het CBS over de energierekening. Een gemiddeld huishouden betaalt in 2019 liefst 334 euro meer aan energie dan in 2018. Bijna drie tientjes per maand dus: voor veel mensen is dat gewoon heel veel geld.
De negatieve teneur onder de bevolking is heel duidelijk terug te zien in het consumentenvertrouwen, dat maandelijks door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gemeten wordt. Dat is de afgelopen maanden keihard gekelderd. In januari was het aantal mensen dat negatief is over zijn eigen financiƫle situatie groter dan het aantal mensen dat daarover positief gestemd was. De laatste keer dat dat zo was, was in augustus 2015.
,,Wij vragen niet specifiek waarom mensen minder tevreden zijn, maar we zien het welāā, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. ,,Dat kan best te maken hebben met het feit dat de btw en de energiebelasting omhoog zijn gegaan. Als je al een baan hebt en geen promotie maakt, is het leuk dat de arbeidsmarkt goed draait, maar daar merk je dan niks van.ā
Gevoel
Dat het niet alleen maar een gevoel is, blijkt uit andere CBS-cijfers over januari. In die periode stegen de consumentenprijzen (plus 2,2 procent) harder dan het gemiddelde cao-loon (plus 2 procent). Dat wil nog niet meteen alles zeggen, zegt Van Mulligen. Veranderingen in toeslagen en belastingheffing zijn bijvoorbeeld niet meegenomen. ,,Maar de loonontwikkeling is in januari minder positief dan in december. Dat was niet helemaal de verwachting.ā
Al deze cijfers werpen de vraag op of die jubelvoorspellingen over 2019, waar we de afgelopen maanden toch een beetje mee zijn doodgegooid, dan wel kloppen. Hebben de rekenaars van het Centraal Plan Bureau (CPB) en NIBUD bijvoorbeeld rekening gehouden met een dermate forse stijging van de energieprijzen?
Een woordvoerder van het CPB zegt dat de ontwikkeling van de energieprijzen vooraf niet afzonderlijk wordt voorspeld. ,,In onze koopkrachtraming is energie onderdeel van de inflatieraming, het geheel aan prijsstijgingen over alle onderdelen. Voor 2019 zijn wij uitgegaan van een relatief forse prijsstijging van 2,4 procent. Wel wordt rekening gehouden met de effecten van beleid, zoals de verhoging van de energiebelasting en verhoging van de btw.ā
De loonontwikkeling is in januari minder positief dan in december. Dat was niet helemaal de verwachting
Ramingen
Momenteel is het CPB bezig met een raming die begin maart verschijnt. Het is volgens de woordvoerder nog te vroeg om te zeggen of de koopkrachtvoorspellingen over 2019 naar beneden moeten worden bijgesteld.
Voor 2019 werd een gemiddelde koopkrachtstijging van 1,6 procent voorspeld. De positieve effecten komen vooral van loonstijgingen en van een aanpassing van het belastingstelsel. Bij het bekendmaken van de ramingen stelde het CPB al wel dat de mensen met een kleine portemonnee er het minst op vooruit zouden gaan.
Ook worden zij het hardst geraakt door de stijging van de energieprijzen. Wanneer die prijzen nog harder stijgen dan verwacht, is de pijn bij deze groep dus het grootst.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Amsterdam Trade Bank, onderdeel van Russische Alfa Bank, failliet verklaard
De Amsterdam Trade Bank (ATB), een Nederlandse dochter van de Russische Alfa Bank, is failliet verklaard. De bank had zelf een aanvraag ingediend voor een bankroet waarna de rechtbank in Amsterdam curators heeft benoemd. -
PREMIUMInterview
Geplaagd Hema maakt na jaren weer winst: āMoeten weer gaan doen waar we goed in zijnā
Voorzichtig kruipt de Hema weer uit het dal. De winkelketen maakt weer winst nadat het bedrijf jarenlang enorme verliezen leed, vertelt topvrouw Saskia Egas Reparaz. Maar er is nog een hoop werk te doen waarschuwt ze, om van de Hema weer de winkel te maken van fraaie producten voor een betaalbare prijs. Niet alleen de financiƫn moesten beter, ook de sokken, de kaasschaaf en de verlengsnoertjes. -
PREMIUM
Lockdown in Shanghai legt zware druk op aanvoerketens in China en daarbuiten
De lockdown van Shanghai, Chinaās financiĆ«le hart en de grootste haven van het land, en de dreigende lockdown in hoofdstad Peking vergroten de al bestaande logistieke problemen. Vooral in China, maar ook daarbuiten, kan dit tot langere levertijden leiden voor het transport van spullen. -
Zo verdwijnen je WhatsAppberichten automatisch
Wil je voorkomen dat jouw berichten voorgoed terug te vinden zijn door (oud-)gesprekspartners? Of wil je wat opslagruimte vrijhouden op je smartphone? WhatsApp kan nieuwe berichten na een bepaalde tijd automatisch laten verdwijnen. -
Veel mensen teleurgesteld na ontvangen eerste loonstrook
De kater bleek voor veel mensen groot, toen ze vorige week het nieuwe loonstrookje voor 2019 ontvingen. Terwijl premier Mark Rutte meermaals bezwoer dat vrijwel iedereen er dit jaar op vooruit zou gaan, komen zij na een eigen berekening tot een heel andere conclusie. Worden ze bedonderd, rekenen ze niet goed of hebben ze nƩt pech? Het Nibud geeft opheldering.
-
CBS: energienota wel degelijk honderden euroās duurder
In tegenstelling tot wat het kabinet claimt, betalen Nederlanders dit jaar wel degelijk fors meer voor gas en licht. Een gemiddeld huishouden is bijna 2100 euro kwijt, heeft het CBS becijferd. Dat is 334 euro meer dan vorig jaar. -
PREMIUMvraag & antwoord
Alles wat je (niet) wilt weten over de hybride warmtepomp
Wie vanaf 2026 zijn cv-ketel wil vervangen, moet een hybride warmtepomp installeren, zo maakte het kabinet vandaag bekend. Maar past een warmtepomp in elk huis, wat kost-ie en zijn er wel voldoende monteurs? -
Superbespaarder
Jasmina: āDoor onze buffer hebben we het altijd gered en geen dag zonder eten gezetenā
Sommige mensen kunnen enorm goed met geld omgaan. Of ze nu veel of weinig hebben, ze zijn creatief en mƩt resultaat. Hoe doen ze dat toch? Elke week laten we hier een superbespaarder aan het woord. Deze keer Jasmina Borgeld (36), die van haar moeder leerde om creatief met geld te zijn.