Wereldwijd unicum: Shell moet uitstoot CO2 halveren
UPDATE/VideoShell moet in 2030 de CO2-uitstoot met 45 procent teruggebracht hebben ten opzichte van 2019. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald in ‘de klimaatzaak tegen Shell’ die was aangespannen door onder andere Milieudefensie en Greenpeace. Shell verwacht in hoger beroep te gaan.
Het vonnis is een wereldwijd unicum. Nooit eerder verplichtte een rechtbank een groot oliebedrijf tot meer actie tegen de uitstoot van broeikasgassen. Die uitstoot draagt bij aan de opwarming van de aarde en daar moet Shell iets tegen doen, vinden de rechters. De rechter noemt het duidelijk dat de uitspraak ‘verstrekkende gevolgen kan hebben bijvoorbeeld voor de groei van Shell en voor investeringen in fossiele brandstoffen die het nu mogelijk zal moeten nalaten’. Het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering rechtvaardigt echter dat soort offers, oordelen de rechters.
In een reactie meldt Shell miljarden te investeren in koolstofarme energie. ,,Zoals laadpunten voor het opladen van elektrische voertuigen, waterstof, duurzame energiebronnen en biobrandstoffen. We willen de vraag naar deze producten vergroten en onze nieuwe energiebedrijven nog sneller opschalen.’’
Ook het oliebedrijf onderschrijft de noodzaak om de klimaatverandering aan te pakken. ,,Daarom hebben we onze inspanningen versneld om tegen 2050 een energiebedrijf met netto nul uitstoot te worden, meebewegend met de samenleving, met korte termijn doelstellingen om onze vooruitgang te volgen.” Shell verwacht wel in beroep te gaan tegen ‘de teleurstellende uitspraak van de rechtbank.’
De zaak tegen Shell was aangespannen door Milieudefensie, gesteund door ruim 17.000 burgers. Ook andere organisaties, waaronder Greenpeace, Jongeren Milieu Actief en de Waddenvereniging, sloten zich aan als mede-eiser.
Uitzinnig
Milieudefensie is uitzinnig van vreugde. Donald Pols, directeur van Milieudefensie: ,,Dit is echt geweldig nieuws en een gigantische overwinning voor de aarde onze kinderen en voor ons allemaal. De rechter laat er geen twijfel over bestaan: Shell veroorzaakt gevaarlijke klimaatverandering en moet daar nu snel mee stoppen.”
Belangrijk in het vonnis is dat de rechter een onderscheid maakt tussen de uitstoot die Shell als bedrijf zelf veroorzaakt en de uitstoot die voortkomt uit het gebruik van de fossiele brandstoffen die het verkoopt. Als het gaat om de multinational zelf, is de vermindering van 45 procent in 2030 een resultaatverplichting. Waar het gaat om de uitstoot van leveranciers én eindgebruikers, is het een ‘zwaarwegende inspanningsverplichting'.
Omdat de kans bestaat dat Shell de reductie in 2030 niet gaat halen, legde de rechtbank de eis toch op. Het argument van Shell dat andere oliebedrijven de plaats in zullen nemen, gaat volgens de rechtbank niet op. Ook andere landen en bedrijven moeten de CO2-uitstoot verminderen.
Lange procedure
Met de uitspraak is er een voorlopig einde aan een lange procedure. De milieuorganisaties stapten in april vorig jaar naar de rechter omdat ze vinden dat het bedrijf de komende tien jaar de uitstoot van broeikasgas moet halveren. Shell behoort volgens de milieuactivisten tot de 25 meest vervuilende bedrijven ter wereld.
Wereldwijd gaan mensen nu oliemaatschappijen aanklagen
Het gaat de milieuactivisten niet zozeer om de uitstoot van het bedrijf zelf maar om de uitstoot van de producten: gas, benzine en diesel. De klanten van Shell - industrie en consumenten - zorgen voor het gros van de uitstoot.
Roger Cox, de advocaat van Milieudefensie denkt dat de uitspraak ‘de wereld gaat veranderen'. ,,Wereldwijd staan mensen in de startblokken om oliemaatschappijen in hun eigen land aan te klagen naar ons voorbeeld. En dat niet alleen. Oliemaatschappijen zullen veel terughoudender worden met investeringen in fossiele, vervuilende brandstoffen. Het klimaat heeft vandaag gewonnen.”
SchipholWatch, een actiegroep tegen de verdere groei van de luchthaven, denkt dat de uitspraak ook gevolgen heeft voor KLM. ,,Voor KLM heeft dit potentieel grote gevolgen. Veel andere afnemers van Shell kunnen overschakelen om klimaatvriendelijker energieproducten. Voor de luchtvaart zijn die nauwelijks beschikbaar. Een reductie van 45 procent van de CO2-uitstoot betekent voor vliegmaatschappijen niets minder dan een reductie van het aantal vluchten met 45 procent’’, meldt de actiegroep
De uitspraak is in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Daarin spraken wereldleiders eind 2015 af dat de opwarming van de aarde moet worden beperkt tot 2 graden en bij voorkeur tot 1,5 graad ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Dat is nodig om klimaatverandering tegen te gaan. De opgelegde reductie van het broeikasgas past daarin.
Mensenrechten
,,Samen met toeleveranciers en afnemers is Shell verantwoordelijk voor heel veel CO2-uitstoot, meer dan die van veel landen’’, stelt de rechtbank vast. De rechter stelt dat er ernstige risico's zijn verbonden aan de uitstoot, zoals overstromingen, ziektes en slechte luchtkwaliteit. En dat raakt de mensenrechten zoals ‘recht op leven en recht op ongestoord gezinsleven’.
Shell moet ‘het hare doen om bij te dragen aan het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering’, zei de rechter die de uitspraak deed. Voor de rechtbank staat vast dat de multinational bijdraagt aan de opwarming van de aarde ‘vanwege de enorme omvang van de CO2-uitstoot waar ze verantwoordelijk voor is’. De rechters verwijzen in het vonnis onder meer naar de inzichten van VN-klimaatpanel IPCC. Dat heeft scenario’s opgesteld waaraan voldaan moet worden om de uitstoot zodanig snel terug te brengen dat de opwarming van de aarde niet boven de 1,5 graad uitkomt.
Een ander cruciaal punt in de uitspraak, is dat de rechter het heeft over de netto uitstoot. Dat betekent dat het Shell is toegestaan om compenserende maatregelen te treffen. Shell wil dat bijvoorbeeld doen door bomen te planten die CO2 opnemen, en door CO2 af te vangen en ondergronds op te slaan, zodat het niet de lucht in gaat. Op dat punt had Milieudefensie meer geëist: de organisatie vindt de plannen die Shell hiervoor heeft onrealistisch.
Wat vind jij van de uitspraak van de rechtbank?
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een gesprek willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken
Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn. -
PREMIUM
Écht groen vliegen is pas op zijn vroegst in 2035 haalbaar
KLM hapt naar adem door de coronacrisis en nu het vliegverkeer weer op gang komt, doemt een andere monsterklus op. De CO2-uitstoot móét omlaag. Groener en duurzamer vliegen is de opdracht, maar hoe? De Elon Musk van de vliegtuigindustrie is nog niet opgestaan. -
Oprichter Amerikaans cryptobedrijf My Big Coin krijgt 8 jaar cel om fraude
De oprichter van het ter ziele gegane Amerikaanse cryptobedrijf My Big Coin is veroordeeld tot meer dan acht jaar gevangenisstraf. Hij krijgt de straf wegens het oplichten van investeerders en klanten voor miljoenen dollars door virtuele valuta op de markt te brengen met ‘leugens en halve waarheden’, zoals de aanklagers het verwoordden. -
PREMIUM8
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen.
-
PREMIUM
Mogelijk duizenden banen weg bij Philips: ‘Denk dat ontslagen vooral bij management zijn’
De ene reorganisatie is nog niet afgelopen of de volgende dient zich alweer aan bij Philips. Wordt het ooit nog rustig bij het bedrijf? -
-
-
Twee op de drie Nederlanders hebben geen flauw benul van energieverbruik
Energie voor het huis kost per jaar duizenden euro’s, maar twee op de drie Nederlanders weten het eigen verbruik niet. -
Klimaatdemonstranten roepen Shell met actie in Arnhem op ‘te stoppen met het vernietigen van natuur’
ARNHEM - Met enkele protestacties hoopt Klimaatcoalitie Arnhem en Nijmegen dinsdag oliemaatschappij Shell over te halen om ‘te stoppen met het vernietigen van natuur’.
2 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerThijs Boer
C Peters