Nu of nooit: Eindhoven moet serieus onderzoeken of spoor ondergronds kan

De discussie over het hoogspoor in Eindhoven kwam dinsdagavond aan de orde  bij de eerste korte behandeling van de Ontwikkelvisie Fellenoord in de gemeenteraad. Die is overwegend positief over de visie. Later volgt nog een uitgebreide bespreking als het raadsvoorstel definitief is. In het stuk staat hoe er rond Fellenoord en spoor tot 2040 zo'n 6.500 à 7.500 woningen gebouwd zouden moeten worden, in hoogtes tot 150 meter. Ook moet er ruimte zijn voor bedrijven, winkels, horeca en voorzieningen. Een verdiept busstation en een smalle, autoluwe Fellenoord zijn de belangrijkste opgaven voor de gemeente Eindhoven zelf.  De bouwopgave is aan de grondeigenaren en ontwikkelaars. 

Maar discussiepunten zijn er ook nog genoeg. ,,Deze Ontwikkelvisie Fellenoord is een gemiste kans", zei Henk Jager (Christenunie). ,,Daarin zou je eindelijk het hoogspoor aan moeten pakken, omdat dat de stad doorsnijdt. Dat spoor verdiept leggen zou een verrijking voor alle plannen zijn.” Jager kreeg steun van Geert Geerts (Leefbaar Eindhoven). ,,Het hoogspoor is altijd al een doorn in ons oog geweest. De grond in ermee.”

Natuurlijk weten de raadsleden dat de aanleg van zo'n tunnel enorme bedragen kost. ,,Maar", zegt Jager, ,,het is nu of anders nooit meer.  Daarom zou een gedegen onderzoek naar de kosten en baten en een gedegen afweging op zijn plaats zijn. Alleen zeggen dat het te duur is en dus niet haalbaar, dat is onvoldoende. Mocht het echt niet kunnen, dan wil ik dat u onderzoekt of het mogelijk is over het spoor heen te bouwen.”

Torunoglu zag ook wel de belemmeringen die het spoor met zich meebrengt. Er is ambtelijk ook onderzoek naar gedaan. Ook naar het mogelijk ondergronds brengen van alle verkeer, inclusief auto's, zoals sommige partijen willen. Nu gaan alleen de bussen onder de grond. De wethouder beloofde alsnog cijfers beschikbaar te stellen aan de raad. Ook is er gekeken naar bouwen over het spoor. ,,De geluiden zijn wisselend. Enkele jaren geleden was dat absoluut onhaalbaar, nu er veel geld zit in de bouw is dat weer veranderd.”

VVD, CDA, PvdA, 50Plus, Ouderen Appèl, Christenunie en Leefbaar Eindhoven maken zich in meer of mindere mate zorgen over de haalbaarheid van de versmalling van de Fellenoord tot twee rijstroken. De PvdA ziet dat als een hele opgave, de andere partijen vinden dat het verkeer hier alleen teruggedrongen kan worden als er elders in de stad oplossingen gezocht worden, bijvoorbeeld door verbeterde doorstroming op de Ring. Tom Meylink (VVD) concludeerde uit de stukken dat het onmogelijk is om 7.500 woningen te bouwen en tegelijkertijd het verkeer stevig terug te dringen.  

Met Rob Gordon (CDA), Jager (CU) en Geerts (Leefbaar) benadrukte hij dat ook bewoners van dit gebied straks de vrijheid moeten hebben om met de auto te kunnen reizen. Wethouder Torunoglu beaamde dat de ontwikkeling van de Fellenoord niet mogelijk is zonder verkeer naar elders te leiden, maar hij wees er ook op dat op allerlei terreinen al gewerkt wordt aan plannen daarvoor, zoals bij de rondweg. Hij benadrukte ook dat daarbij wel de hulp van provincie en rijk nodig is. 

Torunoglu gaat ook onderzoeken of het mogelijk is om cultuurhistorische elementen uit het voormalige stukje Woensel dat hier in de oorlog is platgebombardeerd terug te laten komen in de plannen. Robin Verleisdonk (D66) had gevraagd naar de oude fruitboomgaard en de - illegaal door de gemeente afgebroken - Woenselse watermolen. 

VVD-raadslid Meylink tenslotte vindt het niet kies dat deze raad de doelstelling van 20-30 procent sociale woningbouw in de nieuwbouwplannen vastlegt. Dat legt beperkingen op aan volgende colleges. Volgens Torunoglu is dat niet consistent, want de VVD wil wel de ruimte voor de auto vastleggen voor later. Maar volgens de wethouder is het plan ‘adaptief’ en dus flexibel: voortschrijdende inzicht kan altijd vastgelegd worden. Hij wees als voorbeeld op Strijp-S; daar zijn de bouwplannen, bijvoorbeeld voor woningbouw en kantoren ook veranderd, net als de opgave om parkeerplaatsen aan te leggen.