Maandelijks tien procent opzij voor gezonde buffer: ‘Veel mensen schrikken van de uitkomst’

Sparen: het is in deze tijd makkelijker gezegd dan gedaan. Vorig jaar bleek al uit onderzoek van accountants- en advieskantoor Deloitte dat één op de tien mensen die ‘financieel gezond’ zijn, geen buffer heeft waar ze meer dan een half jaar mee vooruit kunnen.

Maar hoe groot moet je spaarpot dan zijn om onvoorziene kosten op te vangen? Om een antwoord te krijgen op deze vraag heeft het Nibud een bufferberekenaar op de website staan. Hier wordt precies berekend hoe groot de spaarpot moet zijn.

Een voorbeeld: Stel je hebt een partner en jullie hebben beiden een netto inkomen van 2200 euro per maand. In totaal hebben jullie dus maandelijks 4400 euro te besteden. Een deel gaat op aan jullie 5-jarige kind en de hypotheek van jullie koophuis - ter waarde van 2,5 ton -. Samen delen jullie één auto, die al wat in waarde is gezakt. Zo is hij nu 8000 euro waard. Precies het bedrag dat jullie op de spaarrekening hebben staan. Wel voldoende toch? Helaas. Als je deze cijfers invoert bij de bufferberekenaar, blijkt dat je meer dan 10.000 euro tekort komt.

Dit bedrag is opgebouwd uit verschillende potjes. Zo moet je 8000 euro klaar hebben liggen voor je inboedel. Op het moment dat je wasmachine het begeeft, kan je uit dit potje een nieuwe kopen. Daarnaast moet je 6750 euro bewaren voor je huis en tuin. Zodat de kozijnen een keer geschilderd kunnen worden. Als je dit zelf doet, kan dit bedrag overigens wel wat naar beneden bijgesteld worden, aldus het Nibud.

Dan heb je nog ongeveer 2000 euro nodig voor het onderhoud van je auto én onverwachte rekeningen, zoals een hoge energierekening. En tot slot blijft er nog 8000 euro over voor het vervangen van je auto. In totaal komt dit, samen met je bestaande buffer, neer op 24.800 euro.

Dat is een boel geld. En het is volgens Gabriëlla Bettonville van het Nibud niet ruim berekend. ,,Veel mensen schrikken van de uitkomst. Maar wij adviseren echt om dit bedrag als richtlijn te gebruiken. Het is een gulden middenweg en komt in de buurt van wat je echt als buffer nodig hebt. Als het je lukt om dit bedrag te sparen, voorkom je dat je in de geldproblemen komt. En het scheelt een boel stress.”

De buffer is niet bedoeld om op terug te vallen bij ontslag of arbeidsongeschiktheid. ,,Het is echt alleen bedoeld voor uitgaven waarvan je al weet dat ze gaan komen, zoals het vervangen van je telefoon. Inkomstenverlies is daarentegen moeilijk op te vangen. Daar is geen getal aan te hangen’’, zegt Bettonville. ,,Gelukkig hebben we wel vangnetten, zoals het UWV, die ervoor zorgen dat een deel van je inkomsten worden gecompenseerd.”

Om zelf voor een vangnet te zorgen moet je flink sparen. Hierom adviseert het Nibud om maandelijks 10 procent van je inkomen op de spaarrekening te zetten. Op deze manier ontstaat er een buffer en wordt deze ook weer aangevuld als hij opraakt. ,,Het is belangrijk dat dit een automatisme wordt”, zegt Esther-Mirjam Sent, hoogleraar economie aan de Radboud Universiteit. ,,We weten wel dat sparen belangrijk is, maar vaak komt het er niet van.”

Sent legt uit dat mensen de korte termijn vaker belangrijker vinden dan de lange termijn. ,,We kunnen ons moeilijk verplaatsen in de toekomst. Daarnaast zijn mensen ook echte optimisten. We denken dat we bovengemiddeld goed zijn. Niemand gaat er vanuit dat ze over tien jaar gescheiden zijn en toch strandt één op de drie huwelijken.” En juist door dit soort situaties komen mensen vaak in de geldproblemen. ,,We zijn er niet op voorbereid”, zegt Sent.

Daarom ziet Sent de berekening van Nibud als een goede stok achter de deur. ,,Ze geeft ons een duwtje in de goede richting, want sparen is ingewikkeld.” Om het voor jezelf makkelijker te maken adviseert ze om kleine spaarpotjes te maken. Maak van die buffer niet één groot bedrag, maar verdeel het onder in potjes voor bijvoorbeeld de auto, het huis en onverwachte rekeningen. ,,Dan is het behapbaar en beter te overzien. En dan zie je al vrij snel dat het uiteindelijke bedrag best nodig is.”

Dit is een aangepaste versie van een artikel dat in december 2021 verscheen.

Hoogleraar Esther-Mirjam Sent gaf voor de Vrije Universiteit verschillende colleges. Zo ook hoe je andermans gedrag positief kan veranderen.

Bekijk hier al onze video's over geld: