Rekenkamer: Plan om te snoeien in zorgpakket mislukt

Oud-minister van Volksgezondheid Edith Schippers gaf in 2013 opdracht aan de nationale pakketbeheerder, het Zorginstituut Nederland, om zorg waarvan het effect niet vaststaat en die medisch niet noodzakelijk is uit het pakket te halen. Het programma Zinnige Zorg dat vervolgens werd opgestart heeft de verwachtingen echter niet waargemaakt. Waar het Zorginstituut eerder zelf nog de kostenbesparingen inschatte op ruim een kwart miljard euro, komt de Rekenkamer uit op nog geen derde van dat bedrag.

De Rekenkamer is hard in haar oordeel: ‘Stop ermee of kies voor een fundamenteel andere aanpak.’ Het programma kent te veel vrijblijvendheid en vrijwilligheid en het ontbreekt aan strategie om kostenbesparingen af te dwingen als specialisten of andere partijen uit het ‘veld’ de verbeteringen niet doorvoeren.

Doorgaan op deze voet zal er niet toe bijdragen dat het doel wordt bereikt, namelijk voorkomen dat patiënten onnodige of niet-werkende behandelingen krijgen, luidt de conclusie. Datzelfde geldt voor een nieuw programma dat inmiddels is geïntroduceerd, Zorgevaluatie en Gepast Gebruik geheten. De toenmalig minister voor Medische Zorg, Bruno Bruins, verwachtte daar veel resultaat van, maar dat is niet terecht, zegt de Rekenkamer. Dit programma lijkt te veel op het vorige en zal op dezelfde problemen gaan stuiten.

Het Zorginstituut kondigde onlangs al aan strenger te willen zijn ten aanzien van zorg die binnen de dekking van de basisverzekering valt. Inmiddels wordt voor 48 miljard euro via de basisverzekering vergoed. Zorg die niet bewezen effectief is, zal vaker uit het basispakket verdwijnen, kondigde voorzitter Sjaak Wijma aan in een interview met deze site. Onder meer slaapcentra in ziekenhuizen moeten gaan aantonen dat patiënten baat hebben bij een behandeling, anders wordt die niet langer vergoed.

Voor behandelingen waarbij de wetenschappelijke onderbouwing tekortschiet, wordt een ‘resultaatafspraak’ gemaakt. Wordt dat bewijs vervolgens niet geleverd, dan verdwijnt deze zorg ook uit het pakket. Volgens het Zorginstituut blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat voor maar liefst de helft van het pakket geen wetenschappelijke onderbouwing is. Ook de Rekenkamer verwijst naar dit onderzoek: ‘Burgers betalen verplicht premie voor hun basisverzekering en mogen verwachten dat die niet wordt gebruikt voor zorg die niet effectief of noodzakelijk is.’

 Zorg die niet bewezen effectief is, gaat verdwijnen uit het basispakket: