Studie UMC Utrecht: 1,5 meter, handen wassen en mondkapjes stoppen corona
videoAls mensen 1,5 meter afstand houden, hun handen regelmatig wassen en mondkapjes dragen is dat voldoende om de coronapandemie in Nederland en andere westerse landen te bedwingen. Dat blijkt uit een studie van het UMC Utrecht.
Delen per e-mail
Elk van deze maatregelen afzonderlijk is onvoldoende om een grote uitbraak te voorkomen
De studie verscheen dinsdag in het wetenschappelijke tijdschrift PLoS Medicine. De onderzoekers maakten een wiskundig model om de invloed van een lockdown en de persoonlijke preventiemaatregelen (social distancing, handen wassen, mondkapjes dragen in de openbare ruimte) op de virusverspreiding te voorspellen. De studie veronderstelt een verschillend effect van de preventiemaatregelen.
Mondkapjes verlagen de besmettelijkheid, handen wassen reduceert de kans om besmet te worden en iemand die aan social distancing doet, heeft minder kans om het virus op te lopen en te verspreiden. ,,Elk van deze maatregelen afzonderlijk is onvoldoende om een grote uitbraak te voorkomen”, zegt Martin Bootsma, natuur- en wiskundige van de vakgroep epidemiologie van UMC Utrecht en co-auteur van de studie.
Het model doet aannames over de daling van de transmissiekans door de combinatie van de preventiemaatregelen. Zelfs als de preventiemaatregelen de transmissiekans met slechts iets meer dan de helft verminderen, is dat genoeg om een grote corona-epidemie te voorkomen.
Maatregelen beu
De bevindingen sluiten naadloos aan bij de actualiteit, nu mensen in Nederland en elders ter wereld de preventiemaatregelen beu zijn. Als men zich niet voldoende aan de gedragsregels houdt, zal dat zonder (plaatselijke) lockdown uiteindelijk leiden tot een piek in het aantal besmettingen die het zorgsysteem overvraagt. Zolang er geen vaccin of effectief geneesmiddel bestaat, is het naleven van de coronaregels dus de enige manier om (plaatselijke) lockdownmaatregelen te voorkomen.
In tegenstelling tot andere landen heeft Nederland een losjes beleid ten opzichte van mondkapjes. Alleen in het openbaar vervoer zijn die verplicht, terwijl bijvoorbeeld Frankrijk en België ze inmiddels ook verplicht stellen bij cafébezoek. De studie is op 16 maart ingediend bij PLoS Medicine, toen het (Nederlandse) mondkapjesbeleid nog niet bekend was.
Hoewel de preventiemaatregelen in Nederland beperkter zijn dan de studie veronderstelt, denkt Bootsma dat de conclusies ook hier gelden. ,,In het model gaan we niet uit van verplicht, maar van vrijwillig gebruik van mondkapjes. De effectiviteit van mondkapjes in de huidige praktijk zal niet heel veel afwijken van onze modelaanname.”
Veelvuldig contact
Als burgers zich niet aan de preventiemaatregelen houden, grijpt de overheid in
Bootsma pleit niet voor het verplicht gebruik van mondkapjes in de openbare ruimte in Nederland. ,,Ons model toont dat de kans op virustransmissie niet tot nul hoeft te worden teruggebracht om toch effect te sorteren. Maar het staat vast dat verplicht gebruik van mondkapjes de kans op virustransmissie verkleint. Gebruik mondkapjes dus als je veelvuldig contact hebt met anderen, zou ik zeggen. Zoals in het openbaar vervoer, of bij een demonstratie.”
Uitgangspunt van de studie is dat de virusverspreiding verloopt via druppeltjes die binnen anderhalve meter vrijkomen bij niezen, hoesten, praten of zingen, zegt Bootsma. ,,Er is meer wetenschappelijk bewijs voor die manier van virusverspreiding dan voor de aerosolentheorie, die stelt dat virustransmissie verloopt via de allerkleinste druppeltjes die grotere afstanden overbruggen dan anderhalve meter.”
Het model rekent met Nederlandse gegevens over de contactintensiteit in de samenleving. Omdat andere westerse landen een soortgelijke contactstructuur hebben, zijn de studieresultaten van toepassing op veel landen, aldus Bootsma. Een beperking van het rekenmodel is dat het uitgaat van een gesloten populatie, waardoor reisgedrag bijvoorbeeld niet is meegenomen. Een andere beperking is dat het model het contact tussen een geïnfecteerde en diens huisgenoten – waarbij de kans op virusoverdracht groot is – buiten beschouwing laat.
Niet terug naar maart
Het belangrijkste element van het model is het reproductiegetal. Als die maat hoger is dan 1, groeit het virus. Als het virus lang genoeg groeit, raakt het zorgsysteem vanzelf overbelast. In Nederland is het reproductiegetal nu 1,29.
Het naleven van de coronamaatregelen kost mensen in Nederland moeite, maar Bootsma is ervan overtuigd dat de situatie niet opnieuw zo penibel wordt als in maart en april, toen er duizenden mensen overleden en het zorgsysteem bijna werd overspoeld. ,,We weten nu veel meer van de virusverspreiding. Als burgers zich niet aan de preventiemaatregelen houden, grijpt de overheid in.”
Bekijk onze video's over corona:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Bijna 1 miljoen Nederlanders kunnen ruim 100 euro besparen op hun zorgpremie
Bijna een miljoen verzekerden kunnen jaarlijks gemiddeld 103 euro op hun zorgpremie besparen. Ze hoeven alleen maar over te stappen van een collectieve verzekering naar een individuele polis. -
PREMIUM
VIDEO Hun operatie werd uitgesteld door corona: ‘Nog langer wachten kan me mijn baan kosten’
De coronacrisis raakt ook patiënten die iets anders mankeren dan Covid-19 ongenadig. Ziekenhuizen draaien op minder dan de helft van hun normale operatiecapaciteit. Er zijn patiënten die al sinds maart wachten op een behandeling. Voor duizenden mensen zal die te laat komen. -
PREMIUM
RIVM ziet meer besmette jeugd: ‘We moeten ons richten op jongeren, zodat hun gedrag verandert’
Nederlanders halen massaal familiebarbecues, eindexamenfeestjes en vakanties in. Maar steeds vaker duikt daar ook het coronavirus op, zegt Aura Timen van het RIVM. ‘We moeten ons echt op jongeren richten, blijkbaar slaat de algemene boodschap bij hen niet aan’. -
PREMIUM
Handleiding Wat mannen én vrouwen moeten weten over de penis: tien weetjes
Veel mannen zijn ontevreden over hun penis. In de net verschenen Nederlandse vertaling van De penis vertelt de Noorse uroloog Sturla Pilskog wat iedereen erover zou moeten weten. -
VIDEO Bij grote verzekeraars gaat zorgpremie omhoog, impact coronavirus beperkt
De vier grote zorgverzekeraars schroeven hun zorgpremie volgend jaar omhoog. Bij CZ, VGZ en Zilveren Kruis stijgt de maandpremie van de basispolis met respectievelijk 8,65 euro, 4,50 euro en 3 euro. De impact van het coronavirus valt mee, zeggen de verzekeraars zelf.
-
PREMIUM
We worden laks met coronaregels: ‘Social distancing past niet bij zoogdieren’
Nu de intensive cares zijn leeggelopen, lijken Nederlanders nauwelijks nog bang voor het coronavirus. Op terrassen, stranden en in winkelstraten houden steeds minder mensen zich aan de 1,5 meter afstand. Gedragspyschologen zijn niet verbaasd. ,,Zo is ons brein geprogrammeerd.” -
Onderzoek wijst uit dat e-sigaret schadelijker is dan gedacht
De e-sigaret wordt vaak gebruikt om te stoppen met roken, maar de elektronische sigaret is schadelijker dan gedacht. Dat meldt het Trimbos-instituut dat in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid (VWS) onderzoek doet naar de rookwaar. Staatssecretaris Paul Blokhuis bekijkt of nieuwe maatregelen nodig zijn om het gebruik ervan te ontmoedigen. -
PREMIUM
video Saunabranche woedend over datum heropening: ‘De overheid heeft geen idee wat we doen’
Voor de saunabranche is de uitgestelde openingsdatum van 1 september een hard gelag. Fabian Dolman van saunagigant Quality Wellnessresorts, eigenaar van onder meer Thermen Berendonck in Wijchen en Thermen Bussloo, is furieus. ,,Uitstel tot 1 september is de doodsteek voor een groot deel van de bedrijven in onze sector.”