Vervuild water zorgt voor sterfte onder vissen en andere flora en fauna. © Â© Rein Geleijnse Fotografie

Onnodig veel gevaarlijke stoffen in rivieren: lozingsvergunningen flink verouderd

De meest gevaarlijke stoffen voor mens en milieu belanden door achterstanden bij Rijkswaterstaat nog onnodig veel in onze rivieren. Veel bedrijven kunnen deze stoffen lozen op basis van verouderde vergunningen.

Judah Bolink 21-09-20, 06:00 Laatste update: 15:52

Dat blijkt uit onderzoek van Het Schone Oosten, de onderzoeksredactie van de Stentor, de Gelderlander en Tubantia.

Het gaat om zogeheten zeer zorgwekkende stoffen, zoals benzeen, lood of vinylchloride. Voor deze categorie stoffen bestaat sinds 2016 een zwarte lijst, onder meer omdat veel van deze stoffen kankerverwekkend kunnen zijn. In de praktijk betekent dat dit soort stoffen alleen geloosd mogen worden onder strenge, in 2016 aangescherpte voorwaarden.

Alternatieve stoffen

Die strengere voorwaarden gelden nog lang niet voor alle bedrijven, omdat veel vergunningen sinds de invoering van dit nieuwe beleid niet zijn aangepast. Zo hoeven bedrijven met oudere vergunningen niet verplicht op zoek naar het gebruik van alternatieve stoffen die minder schadelijk zijn, waar dit wel geldt voor bedrijven met recent afgegeven vergunningen.

Kabinetsbeleid is er juist op gericht deze categorie gevaarlijke stoffen uit het milieu te weren. Minister Stientje van Veldhoven (Milieu en Wonen) zei daarom eerder dat voor zeer zorgwekkende stoffen de kraan zoveel mogelijk moet worden dichtgedraaid.

Rijkswaterstaat geeft toe dat als alle lozingsvergunningen worden geactualiseerd, er minder van dit soort gevaarlijke stoffen in het water terecht zouden komen. Hoeveel minder dit zou zijn, is volgens Rijkswaterstaat ‘niet te zeggen’.

Drinkwater

Vewin, de branchevereniging van Nederlandse drinkwaterbedrijven, vindt dat Rijkswaterstaat desondanks zo snel mogelijk de lozingsvergunningen opnieuw moet beoordelen. ,,Industriële stoffen uit lozingen vormen een bedreiging voor de kwaliteit van het oppervlaktewater. Daar wordt drinkwater uit gewonnen. Het is daarom van belang dat Rijkswaterstaat alle vergunningen tegen het licht houdt”, zegt Vewin-woordvoerder Patricia van der Linden.

Dat de vergunningen nog niet zijn aangepast, komt omdat Rijkswaterstaat dit de afgelopen jaren ‘minder prioriteit’ heeft gegeven. ,,Het is wel wenselijk om dit beleid in alle vergunningen op te nemen”, zegt Rijkswaterstaat-woordvoerder Yvonne Fernhaut. ,,Daarom gaan we hier zo snel mogelijk mee aan de slag.”

Uit een vorig jaar opgesteld adviesrapport blijkt dat het actualiseren van de vergunningen een enorme opgave zal zijn. Het aanpassen van al deze lozingsvergunningen zou volgens het rapport, dat in bezit is van Het Schone Oosten en niet is gedeeld met de Tweede Kamer, jarenlang duren en miljoenen euro’s kosten. Hoe Rijkswaterstaat dit gaat doen, moet Rijkswaterstaat nog bekendmaken. Er zijn hier verschillende scenario’s voor uitgedacht.