‘Toegelaten pesticiden zijn veilig’, zegt het Ctgb. ‘Maar 100% veilig bestaat niet.’
Het Schone OostenDEVENTER - De gewasbeschermingsmiddelen die wij toelaten zijn veilig, zegt directeur Ingrid Becks van het Ctgb. Toch moet ook zij erkennen dat 100% veilig niet bestaat. De toelatingsinstantie zet zelf ook al jaren in op het beoordelen van stoffen met een lager risico. Producenten vragen er ook om.
Het lijkt een onmogelijke spagaat waarin het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden zit. Het Ctgb beoordeelt of pesticiden veilig zijn voor mens, dier en milieu. Directeur Becks laat niet na herhaaldelijk te benadrukken dat de pesticiden die door haar organisatie worden toegelaten, veilig zijn. Mits volgens de wettelijke regels toegepast.
Toch zijn er steeds meer aanwijzingen dat bepaalde pesticiden helemaal niet zo veilig zijn. „Dat blijkt vooral uit internationale onderzoeken naar de ziekte van Parkinson, zegt de Gezondheidsraad”, aldus Becks. „In Nederland zijn daarvoor onvoldoende gegevens. Desondanks heeft minister Schouten de Europese Commissie gevraagd de Europese goedkeuringsprocedure op dat punt te verbeteren.”
Kritiek pareert zij
Kritiek dat de beoordelingssystematiek vanwege die nieuwe, buitenlandse wetenschappelijke inzichten op de helling zou moeten, pareert zij. „De huidige wetgeving is effectief in bescherming van mens, dier en milieu, blijkt uit een recente evaluatie. Wij hebben een robuust systeem.”
In dat systeem wordt eerst op Europees niveau beoordeeld of een werkzame stof veilig is. Vervolgens kan een fabrikant een aanvraag indienen voor een bepaald middel. Dat wordt nog een keer op Europees niveau beoordeeld en vervolgens per lidstaat toegelaten. Of niet, zoals in ongeveer een kwart van de gevallen.
Dat de Europese pesticidetesten voor de bodem bijvoorbeeld op slechts 5 soorten bodemdiertjes plaatsvinden, terwijl er wel een miljoen soorten zijn, vindt Becks te verdedigen. „Je kunt niet alle bodemorganismen afzonderlijk toetsen. Dus is gekeken naar de soorten die het meest representatief zijn voor de gezondheid van de bodem.”
Je blijft verfijnen en verbeteren
Intussen heeft ook Becks te maken met nieuw Europees beleid om het gebruik van pesticiden terug te dringen. En dat gebeurt niet omdat ze zo veilig zijn. „De wetenschap ontwikkelt zich”, zegt de Ctgb-directeur. „De manier waarop wordt getest wordt steeds onder de loep genomen en aangepast. Je blijft op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten de bestaande methodieken verfijnen en verbeteren. Dat is 2 jaar geleden bijvoorbeeld gebeurd voor hormoonverstorende stoffen. Europa heeft ook de eerste stappen gezet om te beoordelen wat de effecten zijn van meerdere verschillende pesticiden in voedingsmiddelen. En het zogenoemde ‘bijenrichtsnoer’ is ook steeds in ontwikkeling.”
„Dit systeem borgt de veiligheid van mens, dier en milieu”, zegt Becks. Toch zijn er die buitenlandse onderzoeken - en dat zijn er steeds meer - over schadelijke effecten van bijvoorbeeld stoffen als mancozeb en glyfosaat. De Gezondheidsraad bepleitte daarom in juni terughoudendheid in het gebruik van deze middelen. Terwijl ze volgens de Ctgb-definitie eigenlijk gewoon veilig zijn.
„Dat er een Europese stip op de horizon staat om het gebruik van pesticiden te verminderen, wil niet zeggen dat de middelen onveilig zijn”, zegt Becks. „Bovendien heeft het Ctgb geen positie in het verminderen van het gebruik van pesticiden. Wij zijn een toelatingsautoriteit die werkt met vastgestelde regels. Maar er geldt ook: als een stof wordt goedgekeurd, is dat niet voor het leven. Een toelatingsprocedure kan nooit 100% absolute zekerheid bieden dat alles veilig is. Wij beoordelen naar de kennis die wij nu hebben. Ik kan niet uitsluiten dat in de toekomst nieuwe inzichten ontstaan waardoor we iets moeten bijstellen. Om die reden worden stoffen en middelen periodiek opnieuw beoordeeld. Maar het is niet de juiste conclusie dat de huidige systematiek niet toereikend is.”
Inzetten op laagrisicostoffen
In weerwil van haar betoog dat de huidige toegelaten middelen veilig zijn, zet het Ctgb al jaren in op de beoordeling van zogenoemde ‘laagrisicostoffen en middelen’. „Bijvoorbeeld stoffen met micro-organismen of plantenextracten”, zegt Becks. „Het Ctgb heeft daarvoor een ‘Greenteam’, dat daarmee inmiddels veel ervaring heeft. In 2019 was van zo’n beetje 70% van de stoffen die wij beoordeelden het risico potentieel laag. Daarin zit de toekomst. Er moeten meer van dit soort stoffen beschikbaar komen.”
Becks wijst er op dat de Nederland ook sterk is in het ontwikkelen van meer weerbare gewassen, waardoor ook minder pesticiden nodig zijn. „Daarmee zet de overheid op zowel Europees als nationaal niveau in op beleid om de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Maar dat vraagt wel een enorme omslag van het huidige landbouwsysteem”, aldus Becks.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMVIDEO
Duiken in een plas of beekje? Zoveel poepbacteriën zitten er in jouw zwemwater
Op warme dagen zorgt zwemmen voor verkoeling. Niet iedereen kiest dan voor een officiële recreatieplas. Sommigen duiken in een rivier, kanaal of plas dicht bij huis. Maar hoe schoon is dat water eigenlijk? Wij namen de proef op de som en lieten een laboratorium uitzoeken waar je eigenlijk in zwemt. -
Mijn bevalling
Doete is verloskundige en heeft een ‘droombevalling’: ‘Ik voelde dat ik al op 9 centimeter zat’
Bevallen: vrouwen doen het al eeuwen en raken er nooit over uitgepraat. Bevallingen zijn prachtig, loodzwaar en veranderen je leven. In deze serie bevallingsverhalen creëren ouders openheid door het eerlijke verhaal van hun bevalling te delen. Verloskundige Doete Reitsma (33) wist zeker dat ze in het ziekenhuis wilde bevallen, tot ze zwanger werd. -
Getest: dit is de beste wasdroogcombinatie
Wat is de beste wasdroogcombinatie? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
PREMIUMhet schone oosten
Waarom deze parkinsonpatiënten af willen van ‘ziekmakend’ landbouwgif
Pesticiden die mogelijk schadelijk voor de gezondheid zijn moeten met onmiddellijke ingang worden verboden. Daarvoor pleit de Parkinson Vereniging, nu er steeds meer wetenschappelijk bewijs is voor een verband tussen blootstelling aan pesticiden en de ziekte van Parkinson. ,,Waarom mag dit gif nog steeds gebruikt worden?’’ -
PREMIUMHet Schone Oosten
‘Pesticiden? Het kan echt ook zonder’, laat boer John Arink uit Lievelde zien
LIEVELDE - Het kan ook anders, vindt biologisch boer John Arink (51) uit Lievelde. Omstreeks 1991 ‘zag hij het licht’. Hij ziet true pricing als de toekomst: prijzen waarin de milieuschade al is verrekend, zodat biologisch boeren kan concurreren met traditioneel boeren. Oftewel: it’s the economy, stupid!
-
PREMIUMKoken & Eten
Zo houd je je messen het handigst scherp (met bonustip voor je kartelmes)
Met twee, hooguit drie goede koksmessen kun je een heel kokend leven voort. Maar dan moet je ze wel goed verzorgen. Hoe doe je dat? -
-
-
Het Schone Oosten
Houtstokers zijn klagen zat en komen met een petitie
-
PREMIUM
Onnodig veel gevaarlijke stoffen in rivieren: lozingsvergunningen flink verouderd
De meest gevaarlijke stoffen voor mens en milieu belanden door achterstanden bij Rijkswaterstaat nog onnodig veel in onze rivieren. Veel bedrijven kunnen deze stoffen lozen op basis van verouderde vergunningen.
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer