,,Het onrecht is groot’’, zegt Ronald Beulink uit Zelhem, een van de boeren die morgen digitaal in gesprek gaan met woordvoerders landbouw van de Tweede Kamer ,,We willen dit nog eens goed aan de nieuwe Kamerleden duidelijk maken.’’ 

Honderden melkveehouders, waarvan vele uit deze regio, kwamen in 2018 in de knel toen de overheid één datum aanwees voor het verstrekken van gratis fosfaatrechten per dier: 2 juli 2015.

Een boer die op dat moment een nieuwe stal aan het bouwen was of om een andere reden tijdelijk weinig dieren had, kwam direct in de problemen. Zij moeten dure rechten bijkopen om de stal vol te laten staan of moeten noodgedwongen werken met te weinig koeien. Wie te veel dieren heeft, krijgt jaarlijks een fikse boete. Sommige boeren zijn al noodgedwongen gestopt.

De boeren voelen zich ernstig gedupeerd en proberen al jarenlang via de rechter hulp te krijgen. Tot nu toe zonder succes. Keer op keer worden rechtszaken tegen de staat verloren.

Maar er zijn ook hoopvolle signalen voor ze. Recent zei de voorzitter van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, Bart Jan van Ettekoven, gelijkenissen te zien tussen het fosfaatrechtenstel en de toeslagenaffaire rondom de kinderopvang. Ook de rechter die onlangs uitspraak deed in een zaak tussen boeren en de Rabobank oordeelde het wrang te vinden dat er geen ‘knelgevallenregeling’ is gemaakt voor de boeren die nu in de problemen zitten.

,,Iedereen ziet dat er iets mis is, maar niemand doet iets’’, zegt Beulink. ,,Dit is een oproep om eindelijk wel iets te doen. Het voelt zo onrechtvaardig dat alles uit de kast wordt gehaald voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire, dat verdienen ze natuurlijk, maar dat er voor ons niets wordt gedaan. Elke maand dat er niets wordt gedaan, betekent het voor ons dat we weer nieuwe verplichtingen moet aangaan.’’

De Gelderlander concludeerde eerder al dat de overheid niet naar vergunningen keek bij de toewijzing van rechten. Sommige boeren die illegaal koeien hielden, kwamen hiermee weg. Minister Schouten stelde pas dat er volgens haar geen aanwijzingen zijn dat op grote schaal en bewust is gefraudeerd.