Paul Kluwer achter zijn bureau in de blokhut in het bos bij Epse. Hij bewaarde er meer dan honderd vertalingen van de Dao De Jing. © Tom van Dijke

Uitgever en auteur Paul Kluwer (87) overleden

Uitgever en auteur Paul Salim Kluwer is maandag 29 juli op 87-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Epse. Kluwer, telg van het bekende uitgeversgeslacht, was grondlegger van Ankh-Hermes, het grootste non-fictie uitgeefhuis in Nederland op het gebied van esoterische en spirituele boeken.

Judah Bolink 01-08-19, 15:35 Bron: De Gelderlander

Kluwer is overleden aan ouderdom, hij was tot aan zijn laatste dagen helder van geest.

In 1972 richtte Kluwer uitgeverij Ankh-Hermes op, waarmee hij zich loskoppelde van Uitgeverij Nico Kluwer, onderdeel van het grote Kluwer-concern. Nico Kluwer was Pauls vader en onderscheidde zich al jarenlang met de uitgave van boeken op het gebied van oosterse spiritualiteit. Met Ankh-Hermes koos Paul Kluwer voor zelfstandigheid. Tot aan de overname in 2008 was Paul Kluwer betrokken bij het bedrijf, eerst jarenlang als directeur en daarna commissaris.

Naast dat hij jarenlang uitgever was, schreef Kluwer zeven boeken voor de uitgeverij. Zijn laatste creatie was Gods Mijmeringen, waarin hij mensen bekeek vanuit het gezichtsveld van God. Komisch, vond hij dat.

Zijn

Kluwer stond bekend als een man die was ‘meegegroeid’ met al die schrijvers die in de door zijn bedrijf uitgegeven boeken steeds maar herhaalden dat er meer is dan het aardse en hetgeen we met ons ogen zien. Zo zei hij ooit dat hij door zijn werk meer was gaan relativeren. ,,Meer dan ooit weet ik nu dat het in het leven niet gaat om hebben, maar om zíjn, om echt zijn. Om jezelf te zijn, om niet toneel te spelen, om het leven in het hier en nu en vooral ook om de liefde.”

Meer dan ooit weet ik nu dat het in het leven niet gaat om hebben, maar om zíjn, om echt zijn
Paul Kluwer

Die liefde, dat was ‘zijn’ Anke. De vrouw van wie hij overtuigd was dat hij haar al langer kende, want Kluwer geloofde in reïncarnatie. In een interview met deze krant liet hij weten haar te kennen uit vorige levens. ,,Onder meer van een klooster in Frankrijk. Ik was een monnik, zij een kruidenvrouwtje. In dit leven hebben we elkaar ontmoet tijdens de studie psychologie.” De zaterdag voor zijn overlijden was het stel 65 jaar getrouwd, een briljanten huwelijk.

Laozi

Minder bekend was zijn grote voorliefde voor eeuwenoude geschriften van de Chinese wijsgeer Laozi, waarvoor hij zich terugtrok in de blokhut naast zijn woning. Daar kon hij volgens zijn vrouw Anke urenlang verblijven tussen de meer dan honderd vertalingen van de 81 wijsheden. Zelf bracht hij in 2015, hij was toen 83, een nieuwe vertaling uit van de Dao De Jing. Geen bestseller, wist hij al. ,,Een longseller, maar wijsheid blijft altijd vraag.”

De uitvaart vindt plaats in besloten kring.