‘Veenendaal en Ede infiltreerden illegaal in moskeeën’: ‘Dit voelt als een mes in je rug’
UPDATEMoskeeën in Ede en Veenendaal zijn in opdracht van de gemeenten nauwlettend in de gaten gehouden. Dat gebeurde op een illegale manier, via bezoekers die undercover de gebedshuizen bezochten. Dat meldt NRC op basis van een geheim rapport.
Ede, Veenendaal en enkele andere gemeenten in ons land, huurden onderzoekers van particulier bureau NTA in, om in kaart te brengen wat zich afspeelde in de ‘ontoegankelijke moslimgemeenschappen’. En ook om te weten te komen of er sprake was van radicalisering en inmenging van buitenlandse financiers die invloed uitoefenden op moskeebesturen en bezoekers.
Al Mouahidin en Nasser moskee
Volgens NRC gaat het in Ede om de Al Mouahidin moskee, in Veenendaal zou de Nasser Moskee undercover zijn bezocht. Veenendaal zou naar aanleiding van het NTA-rapport ook hebben ingegrepen, maar wat er precies gedaan is, wordt niet vermeld.
Dat gemeenten dit door een particulier bureau laten doen en dat geen hoor en wederhoor plaatsvindt, maakt de zaak alleen maar ernstiger
In de onderzoeksrapporten staan volgens de krant citaten van gesprekken met bezoekers. Ook zijn er verslagen van welke families ruzie met elkaar hebben en namen en opleidingen van bestuurders van moskeeën. Nevenactiviteiten van bestuurders staan opgesomd, waar ze optreden en welke websites ze beheren.
De moskeebesturen reageren woest op de onthullingen en zeggen dat deze acties het vertrouwen in de gemeenten een enorme deuk geven.
‘Ernstige zaak, mag absoluut niet’
Volgens deskundigen die NRC heeft gesproken, gaat het om illegale undercoveracties. De gemeenten beroepen zich op de Gemeentewet, maar hoogleraar staats- en bestuursrecht Ymre Schuurmans noemt die wet een ‘veel te algemene bevoegdheid om grootschalig gegevens binnen een geloofsgemeenschap te vergaren’. ,,Dat gemeenten dit door een particulier bureau laten doen en dat geen hoor en wederhoor plaatsvindt, maakt de zaak alleen maar ernstiger.”
Hoe denken ze het vertrouwen van de islamitische gemeenschap in Ede te waarborgen? Dat kan niet meer
Ook hoogleraar recht en datawetenschappen Bart Custers zegt in de krant dat de acties tegen de wet zijn. De politie en de geheime dienst AIVD mogen heimelijk observeren, „maar wel onder voorwaarden: er moet een stevige verdenking liggen. Is die er niet, dan gaat het observeren niet door. Dat gemeenten deze waarborgen nu omzeilen door via de achterdeur alsnog informatie in te winnen, mag absoluut niet.”
‘Dit voelt als een mes in je rug’
De publicatie leidt tot grote woede bij Tijani Zallali. Hij is fractievolger van de PvdA in Ede en was in het verleden als woordvoerder verbonden aan de Marokkaanse Al Mouahidin moskee. ,,Hoe denken ze het vertrouwen van de islamitische gemeenschap in Ede te waarborgen? Dat kan niet meer. Dat is erg beschadigd. Het is onfatsoenlijk wat er gebeurd is. Eigenlijk is het een mes in je rug, zo voelt dat.’’
Zijn fractie wil van het college van burgemeester en wethouders antwoord op verschillende vragen over de kwestie. ,,Hoe kwam dit onderzoek tot stand, wie heeft de opdracht gegeven? In hoeverre heeft de gemeente meegewerkt? Hebben ze alleen de afspraken gemaakt of ook mensen aangewezen die ze onderzocht willen hebben?’’, aldus Zallali.
‘Pak extremisme aan, maar wel volgens de wet’
In Arnhem heeft Yildrim Usta, fractievoorzitter van Denk Verenigd Arnhem vandaag al schriftelijke vragen aan het gemeentebestuur gesteld. ,,Laat ik duidelijk zijn, extremisme en terrorisme moet keihard aangepakt worden, daar kan geen misverstand over zijn. Maar wel binnen de kaders van de wet, dat lijkt hier niet het geval”, zegt Usta op basis van het artikel.
Usta vreest dat er ook in Arnhem sprake van infiltratie is. ,,Ik heb van verschillende moskeebesturen in Arnhem gehoord dat meneer Najib Tuzani, de oprichter van dat bureau NTA, geregeld Arnhemse moskeeën bezoekt. Ook speelt NTA in Arnhem een actieve rol als expert en adviseur van het gemeentebestuur. Dat roept vragen op.”
‘Gaf Arnhem opdracht?’
Usta wil dan ook weten of Arnhem opdracht geeft gegeven om in de plaatselijke moskeeën te infiltreren, of daar rapporten over zijn uitgebracht en of die met de gemeenteraad gedeeld kunnen worden. Ook benadrukt Usta dat infiltreren van moskeeën niet zou mogen gebeuren. ,,Het zorgt voor een vertrouwensbreuk tussen de overheid en moslims. Terwijl die overheid er voor alle inwoners van ons land moet zijn.’’
,,Dan is dit schadelijk, het voedt het idee dat de overheid voor mensen met een buitenlandse achtergrond geen betrouwbare partner is. Denk ook aan de toeslagenaffaire of aan etnisch profileren door de politie. Maar ook aan dat onderzoek dat deze week naar buiten kwam waar uit blijkt dat mensen met een buitenlandse achtergrond vaker worden verdacht van misdrijven terwijl ze er in de praktijk helemaal niets mee te maken hebben.”
Marcouch: Beslist geen infiltratie in Arnhem
De Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch heeft een duidelijk antwoord. ,,Nee, ik kan met hoofdletters nee zeggen dat we in Arnhem geen opdracht hebben gegeven tot het infiltreren van moskeeën. We besteden wel veel aandacht aan het tegengaan van radicalisering en proberen dat zo vroeg mogelijk op te sporen om jongeren juist voor dat pad te behoeden. Dat doen we met open vizier en transparant. We hebben juist een hele goede samenwerking met moskeebesturen, scholen en ouders in onze strijd tegen radicalisering”, zegt Marcouch.
,,En NTA speelt in Arnhem inderdaad een rol als adviseur, ook hebben we iemand in dienst met een verleden bij NTA maar die meneer werkt nu voor ons en strikt binnen de kaders van de wet. We kijken sowieso heel kritisch naar onze aanpak van radicalisering en laten dat ook extern monitoren, juist omdat we dat open, transparant en effectief willen doen.”
Reactie Ede
De gemeente Ede reageert als volgt op de commotie: ,,Het klopt dat we iets meer dan vijf jaar geleden aan NTA een opdracht hebben verstrekt. Maar het betrof een eenmalige onderzoeksopdracht uit 2016, waaruit in 2017 een rapportage is voortgekomen. In die tijd hadden we te maken met (het risico op) uitreizigers naar Syrië. In die context was het voor de gemeente noodzakelijk om te komen tot betere beeldvorming van het krachtenveld, de bijbehorende dynamiek en de daarin mogelijk aanwezige risico’s waardoor Edese burgers kunnen radicaliseren. Wij zijn van mening dat het onderzoek destijds voldeed aan de privacywetgeving.”
Ede ziet dat er nu veel reacties loskomen. ,,De voorbij periode, na het onderzoek, hebben we veel geïnvesteerd in het opbouwen van relaties en vertrouwensbanden binnen de islamitische gemeenschap. Dat maakt dat we nu korte lijnen hebben. We zien reacties loskomen en kunnen ons voorstellen dat de berichtgeving leden van de gemeenschap rauw op het dak is gevallen. We gaan daarover in gesprek.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Nieuwsupdate
Man (20) gewond bij steekpartij in Arnhem • Bennie Jolink leest voor bij kinderdagverblijf
-
Met samenvatting1
Nederlandse hockeymannen niet naar WK-finale in India: België wint opnieuw na shoot-outs
België staat zondag in de finale van het WK hockey tegen Duitsland. Oranje verloor in de ‘Derby der Lage Landen’ na shoot-outs met 3-2 van de regerend olympisch- en wereldkampioen. Daarmee was het voor Oranje een déjà vu van de verloren WK-finale in 2018. -
PREMIUMAnalyse3
Bij Ajax stort bijna alles in, een jaar na vertrek Marc Overmars volgt onvermijdelijk einde Alfred Schreuder
Aan het ontslag van trainer Alfred Schreuder ging bij Ajax een onnavolgbare reeks van omvallende dominosteentjes vooraf. Wat begon met een tragedie rond piemelfoto’s, eindigde in een crisis op werkelijk alle fronten. Reconstructie van een teloorgang. -
Is mijn voorschotbedrag wel of niet aangepast naar het prijsplafond?
De overheid heeft besloten consumenten op weg te helpen met de hoge energieprijzen. Begin dit jaar is daarom het prijsplafond ingegaan, waardoor je een maximaal tarief betaalt voor energie. Betekent dit dat het voorschotbedrag nu ook is aangepast? Twee experts leggen uit hoe het zit. -
Opvallende uitspraken in zaken chantage ‘pedofiel’: hoofdverdachte afpersen níet, ‘geldezels’ wél veroordeeld
De rechtbank in Arnhem heeft vrijdagmiddag twee ‘geldezels’ veroordeeld tot werkstraffen en het terugbetalen van duizenden euro’s, terwijl anderhalve maand geleden de hoofdverdachte in de zaak werd vrijgesproken.
-
PREMIUM1
Waarom het loont om toch even het eerste loonstrookje van 2023 te checken
Het eerste salaris van 2023 staat op je rekening. Waarschijnlijk zie je een hoger nettosalaris dan vorig jaar, want veel werkenden in loondienst gaan er dit jaar op vooruit. Maar dat is niet het enige wat dit jaar anders kan zijn. Experts leggen het uit. -
-
-
PREMIUMeigen tuin eerst
Dit moet je weten over snoeien: ‘Bomen en struiken hebben geen voordeel bij het afhakken van ledematen’
Snoeien, stekken, planten, verpotten, zaaien en schoffelen. Tuingoeroe Romke van de Kaa helpt een handje. -
‘Deal VS en Nederland over exportverbod; nieuwe chipmachines van ASML mogen niet naar China’
17 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerR. Van den heuvel
Niels van Hunen
Cees Hootsen
Cor Kok
Joop Manuels