1. Genieten van Beethovens fascinerende curiosa
    PREMIUM
    Luister mee

    Genieten van Beethovens fascineren­de curiosa

    Hoeveel pianoconcerten heeft Beethoven nu eigenlijk geschreven? Ik kom op acht én een 256 maten tellend handschrift uit 1814/15, bewaard in Berlijn. Het was één van de verdiensten van het Duitse label Oehms Classics dat het in de aanloop naar het afgelopen Beethovenjaar kwam aanzetten met de wereldpremière van dit door Nicholas Cook en Hermann Dechant voltooide eendelige Zesde pianoconcert in D. Daarnaast zijn er nog zeven andere: de vijf bekende, het met opusnummer 61a uitgegeven arrangement van het Vioolconcert in D, en het zogenaamde Nulde pianoconcert in Es, WoO 4. Eén concert is spoorloos. WoO 4? Dat is gewoon een afkorting voor Werke ohne Opuszahl.
  5. De Vriend laat twee genieën elkaar postuum de hand reiken
    PREMIUM
    luister mee

    De Vriend laat twee genieën elkaar postuum de hand reiken

    Wat als Mozart in 1765 Händel had kunnen ontmoeten? Was diens invloed op het negenjarige wonderkind dan net zo groot geweest als die van Johann Christian Bach? We zullen het nooit weten. Maar duidelijk is wel dat Wolfgang Amadeus Mozart in zijn Weense jaren stevig in de ban was van Georg Friedrich Händel. Daarom is deze nieuwe cd Arias and Overtures van Challenge Classics ook zo intrigerend. Die combineert heel prikkelend Mozarts Händelbewerkingen met Händels en Mozarts originele werken. Alsof twee genieën elkaar postuum de hand reiken.
  6. De Nationale Opera zuigt je intens in verhalen van jaloezie en eerwraak
    PREMIUM
    luister mee

    De Nationale Opera zuigt je intens in verhalen van jaloezie en eerwraak

    Dvd’s en Blue-rays waren ooit dé hoop van de home entertainment branche. Die tijd ligt al jaren achter ons. Maar er verschijnen nog steeds releases. Ook met operavoorstellingen; ook uit onze hoofdstad. En dat is mooi meegenomen in een tijd dat de theaters nog op slot zijn. Naxos doet ons met de Amsterdamse uitvoering van de beroemdste double bill aller tijden verlangen naar het oude normaal. Toen de Stopera nog volstroomde voor de heftige klanken van Pagliacci en Cavalleria rusticana.
  2. Venturini’s vakmanschap staat garant voor feestelijke genietmomentjes
    PREMIUM

    Venturini’s vakman­schap staat garant voor feestelij­ke genietmo­ment­jes

    Van de vele Duitse vorstenhoven was het Hannover van de Welfen rond 1700 bepaald niet het minste. In de paleizen van de Brunswijkse keurvorsten Ernst August en zijn zoon George Ludwig (die het tot koning van Groot-Brittannië schopte) verkeerden interessante figuren als de filosoof Gottfried Wilhelm Leibnitz (1646-1716) en de kapelmeester Francesco Venturini (1675-1745). De eerste is nog steeds beroemd, de tweede totaal vergeten. Maar gelukkig zet het label Audite hem dit voorjaar flink in de schijnwerpers met een fijne productie.
  3. Lucas en Arthur Jussen communiceren pure Russische magie
    PREMIUM

    Lucas en Arthur Jussen communice­ren pure Russische magie

    Pianist Lucas Jussen raakt de kern met zijn opmerking dat Russische muziek altijd een diepere laag bevat. Wat het ook is: de ziel van Rusland komt steevast bovendrijven. Mits de musicus daar voelsprieten voor heeft en de onderliggende emoties kan communiceren. Lucas (1993) en zijn jongere broer Arthur (1996) zijn ook in dat opzicht gezegend. Het bewijs wordt geleverd door hun zevende cd voor het gerenommeerde ‘gele label’ Deutsche Grammophon, getiteld The Russian Album.
  1. Weckmanns orgelmuziek spettert de speakers uit
    PREMIUM
    luister mee

    Weckmanns orgelmu­ziek spettert de speakers uit

    Hij was de meest begaafde leerling van Heinrich Schütz in Dresden en komt de laatste jaren weer terug in de belangstelling van orgelliefhebbers. Ik heb het over Matthias Weckmann (ca. 1616-1674). Zijn muziek is het onderwerp van een nieuw dubbelalbum op het Duitse label Aeolus. De Nederlandse organist Léon Berben (1970) uit Keulen - oud-leerling van Ton Koopman en ooit de vaste klavecinist van het beroemde ensemble Musica Antiqua Köln - zocht daarvoor twee bijzondere vroegbarokke historische orgels uit.
  2. Met Richard Bonynge wegdromen tussen wolken van tule en trippelende spitzen
    PREMIUM

    Met Richard Bonynge wegdromen tussen wolken van tule en trippelen­de spitzen

    Operadirigent Richard Bonynge, ooit een beetje spottend Mr. Joan Sutherland genoemd omdat hij altijd uitvoeringen van zijn beroemde zingende vrouw dirigeerde, wordt in september 91 jaar maar is allerminst vergeten. Het label Decca eert hem met de 45 cd’s tellende Richard Bonynge Complete Ballet Recordings. Daarmee onderstreept de platenmaatschappij dat Bonynge (spreek uit: Bonning) decennialang - naast zijn vele activiteiten als promotor van belcanto opera’s - ook een gedreven pionier van de romantische balletmuziek is geweest.
  4. ‘Parijs Stabat Mater’ van Haydn als kers op de taart
    PREMIUM

    ‘Parijs Stabat Mater’ van Haydn als kers op de taart

    De serie is nu compleet en wat een prachtcyclus is het geworden. Het label Aparté legt er eer mee in. Julien Chauvin (1979) en zijn Le Concert de la Loge combineren de Parijse symfonieën van Franz Joseph Haydn met werken van bijzondere collega’s uit de Franse cultuurmetropool en dat zorgt iedere keer weer voor verrassende perspectieven. Zeker ook als het gaat om de aanvullende vocale items. De musici besluiten de cyclus met een vijfde (dubbel)album waarop de Parijse versie uit 1781 van Haydns Stabat Mater van 1767 centraal staat in combinatie met de symfonieën nrs. 84 en 86.
  5. Waterlanders liggen op de loer in luisterrijke nieuwe ‘Matthäus-Passion’
    PREMIUM
    luister mee

    Waterlan­ders liggen op de loer in luisterrij­ke nieuwe ‘Mat­thäus-Passion’

    Afstand houden maakt het zingen en begeleiden van de Matthäus-Passion er niet makkelijker op. Dat onderkent ook de bekende Bachdirigent Hans-Christoph Rademann (1965). Maar hij benadrukt dat zijn solisten en de leden van de Gaechinger Cantorey in november 2020 bepaald vleugels kregen van het feit dat ze überhaupt tijdens de lockdown ‘even’ een opname in het Duitse Ludwigsburg mochten maken. Het label Accentus Music voegt vlak voor Pasen een parel toe aan de omvangrijke passiediscografie.
  2. Muzikaal dagboek van de pandemie met rustgevende rode draad
    PREMIUM

    Muzikaal dagboek van de pandemie met rustgeven­de rode draad

    Hoe reageren musici op het verstikkende korset van de coronamaatregelen? Inspireert de 1,5 meter? Prikkelt de lege zaal? Hoe ga je om met de eenzame uren in je woonkamer? Voor altvioliste Hiyoli Togawa - opgegroeid in het Rijnland en met roots in Japan en Australië - zijn yoga, schilderen en het spelen van Bach vaste prik in het doorkomen van moeilijke tijden. Ze vindt thuis in Berlijn een vredig toevluchtsoord in de brede melodieën van de sarabandes uit de cellosuites. Die geven haar houvast en bemoediging.
  2. Eerbetoon voor hyperactieve spring in het veld met een lach en een traan
    PREMIUM
    luister mee

    Eerbetoon voor hyperactie­ve spring in het veld met een lach en een traan

    Is ze overleden? Heeft ze de handdoek in de ring gegooid? Heb ik iets gemist? Nee, gelukkig niet. Coloratuursopraan Natalie Dessay (1965) - een van de kleurrijkste zangeressen uit de afgelopen jaren - treedt nog steeds op. Alleen sinds 2013 niet meer in opera’s. Hoog tijd voor Erato (Warner Classics) om met 33 cd’s en 19 dvd’s (recitals en complete operaopnamen uit de periode 1993-2013) een eerbetoon The Opera Singer te leveren voor deze dijk van een stem en samen met dit podiumdier haar theaterglorietijd te vieren. Een indrukwekkende loopbaan die begin deze eeuw overigens gedwarsboomd dreigde te worden door ernstige stemproblemen.
  3. Grote vervoering en liefdesprikkels bij Zweedse componiste
    PREMIUM
    Luister mee

    Grote vervoering en liefdes­prik­kels bij Zweedse componiste

    Vrouwen en componeren: die combinatie is lang onderbelicht gebleven of zelfs weggemoffeld. Maar er valt wel degelijk veel te ontdekken, dat is de afgelopen jaren wel gebleken. Een vrouwelijke evenknie van Bach is nog niet gevonden maar in de hoek van de romantici wordt het steeds meer dringen. We hadden al boegbeelden als Clara Schumann (1819-1896) en Cécile Chaminade (1857-1944) en nu zoemt het Zweedse label BIS in op ‘zijn’ Helena Munktell (1852-1919). Zij was in 1918 als enige vrouw medeoprichter van de Zweedse Componistenbond. Van haar muziek verschijnt dezer dagen de tweede cd ooit.
  4. Devotie en sensuele klanken tussen de Brabantse kloostermuren
    PREMIUM
    Luister mee

    Devotie en sensuele klanken tussen de Brabantse kloostermu­ren

    Volgens mij is dit de eerste keer dat ik in deze rubriek twee keer achter elkaar hetzelfde ensemble bespreek. Maar het kan bijna niet anders: Holland Baroque komt in deze coronaperiode met een tweetal topproducties op PentaTone en dat verdient ieders aandacht. Na de cd Polonoise (besproken op 20 februari) staat nu Brabant 1653 centraal. Een album dat luister wil bijzetten aan 2021, het Jaar van het Brabantse Kloosterleven, dat in februari van start is gegaan.
  3. Holland Baroque maakt er een vurige polonaise van
    PREMIUM
    Luister mee

    Holland Baroque maakt er een vurige polonaise van

    Violiste Judith en klaveciniste Tineke Steenbrink uit Oeffelt winden er nooit doekjes om: ‘barok is nu’. En die gevleugelde uitspraak maken de zussen keer op keer waar met hun ensemble Holland Baroque. Als geen ander gezelschap uit de Oude Muziek scene weten ze door allerlei onverwachte samenwerkingsverbanden bruggen te slaan tussen heden en verleden. Ook de insteek van de vorige maand internationaal uitgebrachte cd Polonoise, waarmee het ensemble debuteert op het label PentaTone, is origineel. De opname kwam tot stand in het Arnhemse Musis Sacrum, ons welbekend.
  4. Slordige presentatie ontsiert fijne muziek van Händels muzikale maatje
    PREMIUM

    Slordige presenta­tie ontsiert fijne muziek van Händels muzikale maatje

    Bij oudere cd’s kwam het geregeld voor: te weinig tracks, waardoor het zoeken naar muzikale onderdelen van het programma behoorlijk bemoeilijkt werd. Onbegrijpelijk dat het nieuwe album van Challenge Classics met meerdelige werken van Willem de Fesch (1687-1761) slechts zeven tracks telt. Best onhandig. Nu ben je niet alleen ‘gedwongen’ alle Concerti Grossi en het Vioolconcert in c in hun geheel af te luisteren maar worden je ook de onderliggende tempoaanduidingen onthouden. Foei. Mag eigenlijk niet voorkomen.
  2. Vergeten Britse muziek wakker gekust door nieuwsgierige klarinettist
    PREMIUM
    Luister mee

    Vergeten Britse muziek wakker gekust door nieuwsgie­ri­ge klarinet­tist

    Eén van de zegeningen van de doorbraak van de cd in de jaren tachtig is wat mij betreft de grote uitbreiding van het repertoire. Je zou kunnen stellen dat sindsdien alle hoeken en gaten van de klassieke muziek tegen het licht zijn gehouden. Maar dat lijkt maar zo. De koek is nog lang niet op. Het avontuur lonkt zelfs als nooit tevoren. Luister maar naar de nieuwe release Reawakened van de klarinettist Robert Plane op Champs Hill Records.