3. Intieme Bach door András Schiff parmantig belicht
    PREMIUM
    luister mee

    Intieme Bach door András Schiff parmantig belicht

    De Hongaarse, in het Verenigd Koninkrijk wonende pianist Sir András Schiff (1953) staat bekend als een alom geprezen Bach- en Beethovenspecialist. Meestal neemt hij plaats achter de moderne concertvleugel. Voor zijn nieuwste ECM-dubbelalbum met Bachwerken kiest de klavierspeler echter voor het clavichord, een instrument waaraan Bach als toetsenist de voorkeur zou hebben gegeven. Schiff leeft zich er ondanks alle beperkingen heerlijk op uit. En dat is niet verwonderlijk. Voor de Hongaarse meester geldt het motto geen dag zonder Bach.
  5. Een exuberante hymne aan de vrouwelijke schoonheid
    PREMIUM
    2

    Een exuberante hymne aan de vrouwelij­ke schoonheid

    Zoals veel van zijn collega’s is dirigent Christophe Rousset na de pandemie als vanouds een bezige bij. Afgelopen maand toerde hij nog met zijn orkest Les Talens Lyriques en het Nederlands Kamerkoor door ons land om Bachs Weihnachtsoratorium uit te voeren en nu ligt zijn nieuwste dubbelalbum op de schappen. Als gelauwerd expert in Franse hofmuziek leidt Rousset voor het prestigieuze label Château de Versailles Spectacles een prima cast in Lully’s tragédie lyrique Psyché uit 1678, het jaar van de Vrede van Nijmegen. Een exuberante hymne aan de vrouwelijke schoonheid, waaraan ze in het koninklijk slot van Versailles destijds geen gebrek hadden.
  7. Van een oude liefde verroest ook de erfenis niet
    PREMIUM
    Luister mee

    Van een oude liefde verroest ook de erfenis niet

    Vanaf het eerste moment dat ik haar op musicassette (ja, ja) hoorde, werd ik fan. Live hield ze mij in haar ban toen ze een keertje in de Nijmeegse Vereeniging bij Het Gelders Orkest een pianoconcert van Mozart speelde. Misschien was ik ook wel een beetje verliefd op haar. Wie zal het zeggen? Huldigingen bleven niet uit. In 1966 werd er in de Keukenhof een tulp naar haar vernoemd - I love tulips - en vanaf 1969 doceerde de pianiste als professor aan het befaamde Mozarteum in Salzburg.
  1. Deze vierhandige Mozart is prima voor je korte termijn geheugen en IQ
    PREMIUM
    Luister mee

    Deze vierhandi­ge Mozart is prima voor je korte termijn geheugen en IQ

    Corona en muziek: dan denk je in eerste instantie aan de relaxte, verstrooiende, amusante en vooral bemoedigende televisiebijdragen van Danny Vera, Orgel Joke en Trijntje Oosterhuis (de volgorde is willekeurig). Nu de pandemie geluwd is, stapt het Piano Duo Scholtes en Janssens in hun voetsporen. Dat ontdekte ik 13 januari op LinkedIn. Sinds afgelopen maandag doen de pianisten tien Nederlandse ziekenhuizen aan met hun Hart onder de Riem concerttournee. 23 Januari is het Catharina Ziekenhuis Eindhoven aan de beurt met dat dankjewel voor de zorgmedewerkers in de coronajaren. Fijn toch?
  2. Brava voor klankschoonheid en loepzuivere toptonen
    PREMIUM
    luister mee

    Brava voor klank­schoon­heid en loepzuive­re toptonen

    Wie haar live wil horen jubelen hoeft alleen maar bij Maastricht de grens over te wippen. Jodie Devos (1988) zingt immers vaak in de uitstekend aangeschreven Koninklijke Waalse Opera van Luik. Voor de thuisblijvers ligt ondertussen al weer een nieuw album van deze flink aan de weg timmerende Belgische coloratuursopraan gereed. Met dank aan het label Alpha en de onvolprezen experts op het gebied van de romantische Franse opera van Palazzetto BruZane die onder meer een deel van de muziekuitgave verzorgden.
  3. Schetteren, schallen en het gemoed strelen
    PREMIUM
    luister mee

    Schetteren, schallen en het gemoed strelen

    Essentieel? Dat is een zaak van persoonlijke smaak. Ik vind Essentials! als titel van dit album behoorlijk vergezocht, ja zelfs een tikkeltje overdreven. De samenstellers noemen de opgenomen stukken van het grootste belang voor de ontwikkeling van de negentiende-eeuwse muziek(instrumenten). Of dat zo is? Daar valt zeker over te twisten. Duidelijk is wel dat de piano en de hoorn tegen het einde van die eeuw technisch en interpretatief veel meer te bieden hebben voor hun ambitieuze spelers.
  1. Van een ‘afschuwelijk’ duistere afgrond naar hemelse sferen
    PREMIUM
    luister mee

    Van een ‘afschuwe­lijk’ duistere afgrond naar hemelse sferen

    Sommige releases hebben een wel heel bijzondere voorgeschiedenis. Neem nou deze Sarcuni uitgave van Etcetera van eind vorig jaar. Via haar nieuwe leerling Filomena Sarcuni komt de Belgische musicoloog en violiste Ann Cnop op het spoor van een muzikale voorouder van haar pupil en raakt in de ban van deze Napolitaan. De dames duiken in de materie, ontdekken door heel Europa manuscripten, en dan laat een opname door het door Cnop geleide Mechelse ensemble Le Pavillon de Musique niet lang op zich wachten.
  2. Alexandre Tharaud laat je zwijmelen maar presenteert ook de koele kick van minimal music
    PREMIUM

    Alexandre Tharaud laat je zwijmelen maar presen­teert ook de koele kick van minimal music

    De Parijse pianist Alexandre Tharaud (1968) heeft zich de afgelopen jaren doen kennen als een musicus van vele stijlen en genres. Op dit dubbelalbum Cinema van het label Erato maakt hij een onverwacht uitstapje en belijdt zijn liefde voor de (Franse) filmmuziek. Een flirt? Nee, echte liefde en een schot in de roos. Met dank aan de arrangeurs, Tharauds muzikale partners en dirigent Antonio Pappano (1959) met zijn Romeinse orkest.
  3. Funky verleden van het Nederlands Blazers Ensemble eindelijk weer beschikbaar
    PREMIUM
    Luister mee

    Funky verleden van het Nederlands Blazers Ensemble eindelijk weer beschik­baar

    Tegenwoordig zijn met name hun nieuwjaarsconcerten mateloos populair. Op NPO2 is op 1 januari de nieuwste editie Ode aan de smartlap te zien. Maar zo’n vijftig jaar geleden waren hun elpees bijna niet aan te slepen. In 1967 verscheen de allereerste grammofoonplaat van het zes jaar eerder voor de eerste keer optredende Nederlands Blazers Ensemble (NBE) bij Philips. Die opname met Dvoráks Serenade opus 44 en muziek van Gounod en Schubert was meteen een voltreffer.
  4. Op wereldavontuur met een operettecomponist
    PREMIUM
    Luister mee

    Op wereldavon­tuur met een operette­com­po­nist

    Feestdagen, kerstvakantie: dan is het ook lekker om eens met een goed boek op de bank te duiken. Zeker wanneer je de mogelijkheid hebt om tegelijkertijd te luisteren naar muziek die door zo’n literair hoogstandje is geïnspireerd. Naxos helpt een handje. Bij dit label verscheen onlangs de toneelmuziek Die Reise um die Erde in 80 Tagen van niemand minder dan Franz von Suppé (1819-1895). Opnieuw een wereldpremière.
  5. Ideale combi van engelachtige zang en lieftallige orgelklanken
    PREMIUM

    Ideale combi van engelachti­ge zang en lieftalli­ge orgelklan­ken

    Kerst kan op vele manieren gevierd worden. Dat is al eeuwen zo. Ook in de kloosters. Het label Château de Versailles Spectacles neemt ons met Vêpres de la Nativité pour les dames réligieuses mee naar de Parijse damesconventen uit de late zeventiende eeuw. De kloosterlijke soberheid stond een luisterrijke viering van het hoogfeest van de geboorte niet in de weg, zo bewijzen organist Nicolas Bucher, sopraan Maïlys de Villoutreys, en de vier leden van de vrouwelijke schola.
  1. Knap in elkaar geknutseld oratorium met ‘wurstfagot’
    PREMIUM
    Luister mee

    Knap in elkaar geknutseld oratorium met ‘wurstfagot’

    Een echt groot kerstoratorium heeft de vroege baroktijd, ondanks de inmiddels weer regelmatig uitgevoerde Weihnachtshistorie van de 350 jaar geleden overleden Heinrich Schütz, niet opgeleverd. Dat kwam er pas in 1734, met dank aan Bach. Maar wat niet is, kan nog komen. Dat blijkt wel uit de nieuwste uitgave van het Belgische Ricercar. Daar is door Jérôme Lejeune, met muziek van twaalf componisten uit de zeventiende eeuw - waaronder Schütz - op een knappe wijze een denkbeeldig oratorium in twee delen in elkaar geknutseld.
  2. Monsterbox biedt totaaloverzicht om van te watertanden
    PREMIUM
    Luister mee

    Monsterbox biedt totaalover­zicht om van te watertan­den

    Inmiddels is hij al tien jaar niet meer onder ons. Maar de live en studioregistraties van de legendarische Duitse bariton Dietrich Fischer-Dieskau (1925-2012) blijven nog steeds referentieopnamen als het gaat om het zingen van het kunstlied en in mindere mate het opera-vak en de oratoriumcultuur. Deutsche Grammophon wrijft die constatering er nog eens extra in met het uitbrengen van een doos met 107 cd’s en een dik boekwerk. Dietrich Fischer-Dieskau, Complete Lieder Recordings on Deutsche Grammophon: vriend en vijand kunnen er niet om heen. Aflevering 600 doet verslag.
  3. ‘O dennenboom’ als strijdlied van opstandige kerstbomen
    PREMIUM
    luister mee

    ‘O dennenboom’ als strijdlied van opstandige kerstbomen

    Zin in een zoetsappig sentimenteel kerstsprookje met een tranentrekkend happy end? Dan is Das Christ-Elflein (‘Het kerstelfje’) van Hans Pfitzner (1869-1949) een prima optie. Het Duitse label Orfeo brengt deze Spieloper opnieuw uit als dubbelalbum in de Orfeo d’Or serie. Het betreft een radio-opname van 30 november 1979 die pas in 1999 voor het eerst op schijf verscheen om vervolgens weer langere tijd te verdwijnen uit de catalogus. Zangteksten zijn helaas niet bijgeleverd.
  1. Meisjesachtige Diana Damrau tekent voor een schitterend flonkerend barok kerstfeest
    PREMIUM
    Luister mee

    Meisjesach­ti­ge Diana Damrau tekent voor een schitte­rend flonkerend barok kerstfeest

    Veel operasterren zien het aan hun stand verplicht. Rond de feestdagen komen ze met hun eigen kerstalbum op de proppen. Bij Erato trakteert de fameuze diva Diana Damrau ons zelfs op een zeer persoonlijk dubbelalbum, My Christmas getiteld. Want kerst, daar heeft deze zangeres iets mee. Op de ene cd bekende Christmas Songs in nieuwe jasjes en op de andere highlights uit qua sfeer en inhoud geschikt werk van Mozart, Händel en Bach. Heerlijke bonus daarbij: eindelijk horen we de sopraan eens in barokmuziek.
  1. Sprookjesachtige natuurgeluiden van een Afro-Amerikaanse kanjer
    PREMIUM
    Luister mee

    Sprookjes­ach­ti­ge natuurge­lui­den van een Af­ro-Amerikaan­se kanjer

    Haar ster stijgt nu haar oeuvre geleidelijk bekender wordt. Florence Beatrice Price (1887-1953) was de eerste Afro-Amerikaanse componiste van wie een compositie op de lessenaars van een ‘wit’ orkest kwam te liggen. We schrijven 1933. Maar veel van haar muziek heeft ze zelf nooit horen uitvoeren. Op het label Naxos wordt die ereschuld in de serie American Classics met verve ingelost.
  2. Dit is Mozart zoals we hem het liefste horen
    PREMIUM
    luister mee

    Dit is Mozart zoals we hem het liefste horen

    Natuurlijk kent Nederland meer pianospelende duo’s dan alleen de gebroeders Jussen. Iets ouder van leeftijd is de formatie Thomas Beijer (1988) - begin dit jaar winnaar van de Nederlandse Muziekprijs - en Nicolas van Poucke (1992). Waar de twee Jussens op de glamourtoer gaan en uit hun kindertijd nog steeds het aura van troetelfiguren om zich heen dragen (positief bedoeld trouwens), zijn hun collega’s duidelijk twee verschillende individuen die zich vinden in een gemeenschappelijk levensdoel: vanuit je diepste innerlijk muziek maken.
  4. Een operarecital om smoorverliefd op te worden
    PREMIUM
    Luister mee

    Een operareci­tal om smoorver­liefd op te worden

    Op 2 juni 2021 noemde ik haar in deze rubriek al een wereldstem. Nu PentaTone Music haar tweede soloalbum uitbrengt, kan ik alleen maar verder jubelen. Van Mozarts concertaria’s is Lisette Oropesa overgestapt op het puur belcanto uit de opera’s van Rossini en Donizetti en gelukkig zijn de coaching en de samenwerking met de dirigent dit keer helemaal tiptop. Op eigen verzoek mag de 39-jarige Cubaans-Amerikaanse sopraan zich uitleven in Franse aria’s van Italiaanse componisten.
  1. Heerlijk wegdromen bij Humperdincks ‘Blauwe Vogel’
    PREMIUM
    Met video

    Heerlijk wegdromen bij Humperdin­cks ‘Blauwe Vogel’

    Als kind ook zo in de ban geweest van de muzikale sprookjes Peter en de Wolf en De Notenkraker? Dan is Der Blaue Vogel van Engelbert Humperdinck (1854-1921) een aanrader. Het label Capriccio uit Wenen laat Berlijnse musici dit Belgische kerstverhaal van Maurice Maeterlinck (1862-1949) op een innemende wijze uit zijn Doornroosjeslaap wakker kussen. En wat blijkt? Deze merkwaardige en soms best heftige vertelling, die 110 jaar geleden in première ging, houdt kinderen zonder meer bij de les en bezorgt met haar flinke portie symboliek en mystiek volwassenen af en toe nog rode oortjes ook.
  2. Bij Carl Loewe is de opwinding nooit ver
    PREMIUM

    Bij Carl Loewe is de opwinding nooit ver

    Tweehonderd jaar geleden maakt de klassieke vierdelige symfonie een enorme opkomst door. Burgers bezoeken in groten getale symfonische uitvoeringen in nieuwe concertzalen en steeds meer componisten leveren repertoire aan. Eén van hen is Carl Loewe (1796-1869), jarenlang muziekmeester in Stettin (tegenwoordig Szcezcin in Polen) en beter bekend van zijn vele ballades die de Romantiek inluiden. CPO breekt terecht een lans voor zijn twee symfonieën.
  3. Franse jongeheren vormen een prima match
    PREMIUM
    met video

    Franse jongeheren vormen een prima match

    Tijd om hem uit het oog te verliezen krijgen we niet. Violist Théotime Langlois de Swarte is nog maar net het land uit of zijn nieuwste cd ligt al in de verkoop. Samen met de klavecinist Justin Taylor stort de barokspecialist zich voor het label Alpha op de kamermuziek van de familie Francœur. De twee jonge sterren van de Oude Muziek grossieren daarbij in de wereldpremières en nemen en passant ook nog delicatessen van Rebel, Anet en Durocher mee.
  4. Luisterrijke uitvaartmissen voor koorlijken
    PREMIUM
    luister mee

    Luisterrij­ke uitvaart­mis­sen voor koorlijken

    Zo’n halve eeuw na de beruchte Spaanse Furie (1576) en de Val van Antwerpen (1585) komt de geterroriseerde en vervolgens behoorlijk leeggelopen Scheldestad weer bij bloed. In de tijd van de contrareformatie floreren de schilderkunst én de kerkmuziek. Ook in de Sint-Jacob, de grafkerk van Rubens. Pentatone presenteert met het interessante album Antwerp Requiem c. 1650 twee barokke treurmissen van Van Steelant: zoals nu duidelijk wordt de muzikale evenknie van de grote Peter Paul.
  5. In de ban van een zingende dirigent
    PREMIUM
    luister mee

    In de ban van een zingende dirigent

    In mijn bewustzijn is Michel Corboz (1934-2021) een beetje weggezakt. Zeker wanneer ik hem vergelijk met de grote pioniers van de Oude Muziek als Leonhardt, Harnoncourt, Koopman, Savall en Gardiner. Maar de Zwitserse dirigent heeft wel degelijk baanbrekend werk verricht. Met name met zijn Ensemble Vocal de Lausanne en zijn musici en zangers uit Lissabon. Erato brengt Corboz’ opnamen van renaissance- en barokmuziek nu uit in The Complete Erato Recordings.
  2. Mozartcuriositeiten op bijzondere instrumenten
    PREMIUM
    Luister mee

    Mozartcuri­o­si­tei­ten op bijzondere instrumen­ten

    Dat Mozart een van de veelzijdigste componisten ooit is, zal niemand ontkennen. Maar weten we eigenlijk wel waarmee hij zich zo in de marge bezighield? De Franse toetsenist en dirigent Louis-Noël Bestion de Camboulas (1989) stapte onder meer het muziekinstrumentenmuseum van de Philharmonie de Paris binnen en zet in zijn dubbelalbum An Unexpected Mozart voor Harmonia Mundi en Stradivari Musée de la Musique wat opvallende juweeltjes achter elkaar.