Het water komt, maar geen sprake van paniek in Land van Maas en Waal

Freek Jochems van Waterschap Rivierenland heeft er vertrouwen in dat ze de verwachte waterstroom aankunnen: ,,In februari hebben we er ook mee te maken gehad, en vorig jaar. Het hoge water in de zomer is wel uitzonderlijk, maar we zijn zeker niet in paniek.” Toch zijn er wel degelijk maatregelen nodig, volgens Jochems. ,,Zaterdag starten we met dijkbewaking in het Land van Maas en Waal. Een aantal dijken pakken we ook in.” Bij Heerewaarden gaat een coupure in de Maasdijk dicht.

De Veiligheidsregio Gelderland-Zuid maakt zich wat betreft de Rijn en Waal geen grote zorgen over het oprukkende water. Volgens voorzitter Hubert Bruls volstaat voor de Maas actief toezicht op de dijk. Hij verwacht dat de golf afzwakt naarmate deze verder oprukt over de Maas.

Het vertrouwen op een goede afloop in deze regio komt mede door de aanpassingen in het landschap en de dijken die sinds de overstromingen van 1993 en 1995 in het gebied zijn doorgevoerd. ,,Dijkversterkingen en Ruimte-voor-de-rivierprojecten.” In dit gebied konden bijvoorbeeld nevengeulen worden gegraven.

Zo kwam er de langste meestromende nevengeul van Nederland in de Afferdense en Deestse Waarden langs de Waal (4,5 kilometer), een grote nevengeul bij Batenburg aan de Maas en een kleinere bij Maasbommel. Aan de Brabantse kant van de Maas werd ook veel extra waterberging gemaakt.  Een enorme dijkversterkingsoperatie zorgde na 1995 voor veiliger dijken langs zowel de Waal als de Gelderse Maasoever. 

De focus van het waterschap ligt nu op de Maas, minder op de Rijn en Waal. De coupure in Dreumel is daarom nog niet dicht. De Maasstuw tussen Alphen en Lith staat wel open. Staatsbosbeheer sloot de toegangshekken naar de uiterwaarden van Weurt en Beuningen, die in een rap tempo vollopen, vertelt Daan Meeuwissen.

Met name de kleine dieren hebben nu alle rust nodig om een droge plek te vinden. ,,Het gaat snel met het water. Kleine dieren moeten nu vechten voor hun leven. De klaphekken zijn gesloten en we hebben gebodsbordjes geplaatst. Wij hebben gelukkig de tijd om ons goed voor te bereiden.”

De familie Van Zoelen, melkveehouders in Druten, gebruikte die tijd om een knoop door te hakken. Gaat ze wel of niet alvast de maïs en voederbieten op haar land in de uiterwaarden oogsten en het gras maaien? Ze besloot dat niet te doen. Jannie van Zoelen: ,,De bieten doen we normaal pas in oktober, november. Ze zijn nu nog zacht. Ze inkuipen en bewaren kost uiteindelijk meer dan ze verliezen door het water.”

Komen de gewassen onder water te staan, dan zijn ze verloren. Ze wachten het weekend af. ,,Maandag gaan we pas weer kijken. Je kunt wel de hele dag aan de dijk gaan staan stressen, maar dat gaan we niet doen.” Ze bekijkt op Teletekst wel regelmatig de waterstanden. ,,We denken dat we pech gaan hebben.”

Toen er op de laatste dag van 1925 voor het laatst een dijk doorbrak in Maas en Waal, was dat de Maasdijk. Het leidde tot een enorme watersnoodramp die begin 1926 het hele Land van Maas en Waal onder water zette. Enorme schade aan woningen en landerijen was het gevolg. Mede door evacuaties viel er geen dodelijk slachtoffer.