Stromingen botsen rond Varikse nevengeul

Het gesprek over een hoogwatergeul in de Waal bij Varik duurt al jaren en is nog niet afgelopen, blijkt deze week tijdens het bezoek van een Kamercommissie aan het dorp. In het overvolle Atelier Varik, waar diverse vertegenwoordigers hun standpunt uiteen zetten, slaat de balans duidelijk door naar een traditionele dijkversterking, zonder nevengeul. 

Belangrijke speler daarin is voormalig topambtenaar Frank Spaargaren. De man die onder meer verantwoordelijk was voor de bouw van de Oosterscheldekering ziet niets in de geul. Als het gaat om bescherming tegen hoogwater, stellen de plannen voor rivierverruiming niets voor, stelt hij. ,,In de eindevaluatie van het programma Ruimte voor de rivier staat dat aan de doelstellingen is voldaan. Het was de bedoeling om tussen Nijmegen en Gorinchem een daling van 30 centimeter te realiseren. Daarvan is 10 centimeter gerealiseerd en de rest is rekenkundig opgelost. Het is te hopen dat de rivier dat ook begrijpt."

Volgens Spaargaren maken de decimeters verlaging van de waterstand, ook de 40 centimeter die de geul ter plaatse bij Varik op zou leveren, sowieso niets uit voor de veiligheid. ,,Even verderop bij Tiel gaat het dan nog om 20 centimeter. Als je 7 meter water moet keren maakt dat geen bal uit. Het heeft nul effect op de veiligheid." Dat geldt ook voor al uitgevoerde werken zoals bij Lent, stelt Spaargaren: ,,Ter plaatse is er een daling van 20 centimeter, maar even verderop bij de spoorbrug is het effect 0. Je moet niet denken dat de rivier dom is. Als zij wil overstromen, gebeurt dat daar. De zwakste schakel is het probleem."

De provincie Gelderland blijft een fervent voorstander van de geul. Volgens gedeputeerde Josan Meijers, is rivierverruiming wel degelijk een groot succes. Varik zou een van de voorlopers worden in een programma dat langs de hele rivier voor een substantiële daling moet zorgen. De plannen hiervoor zijn echter nog niet klaar. Ondertussen is Waterschap Rivierenland er aan gehouden om snel voor sterkere dijken te zorgen. Er is nog zoveel onduidelijk over de Varikse geul, dat het waterschap de plannen zonder geul uitwerkt. Voor de dijkversterking maakt het niet zoveel verschil. Met de geul moet er een ringdijk om Varik en Heesselt komen.

Meijers stelt dat beide opties veilig zijn. Maar de nevengeul biedt volgens haar veel extra kansen voor de ontwikkeling van het gebied, bijvoorbeeld wat betreft recreatie en toerisme. Er zijn geen concrete plannen maar de provincie stelt wel tientallen miljoenen in het vooruitzicht. Meijers: ,,Het is lastig te zien wat er nog niet is. In Lent had je vijftien jaar geleden precies hetzelfde protest, maar daar is het enorm succesvol gebleken. We gaan voor veiligheid en hebben ook de toekomstbestendigheid van het hele gebied voor ogen. We zien een hele hoop mogelijkheden door onze oogharen, maar gaan dit pas samen met het gebied uitwerken als er een keuze is gemaakt."