Vorig weekend was het raak op het Nijmeegse industrieterrein Kerkenbos: In een bedrijfsverzamelpand bleek een heus drugslab verstopt te zitten. Bedoeld voor de productie van chemische drugs als xtc en speed.Drugsafval werd, zo liet de politie weten, via het riool weggewerkt.

Een trend, zo lijkt het. Zo meldde de politie van Brabant onlangs dat liefs 60 procent van het drugsafval tegenwoordig verdwijnt via het riool. Ook de Gelderse Waterschappen zien een toename. Niet heel gek: dumpen in de riolering is immers snel en relatief anoniem. Waarom zou je als crimineel nog met vaten drugsafval naar de bossen zeulen? 

Afval lozen in het riool is echter minstens zo schadelijk, ziet Thomas ter Laak. Als onderzoeker bij wateronderzoeksinstituut KWR analyseerde hij de gevolgen van drugs en drugsafval in het afvalwater. Stoffen die nodig zijn voor de productie van chemische drugs - zoals bijvoorbeeld mierenzuur, zoutzuur, zwavelzuur, natronloog en aceton - kunnen rioolbuizen aanvreten of bacteriën doden die door waterschappen juist worden ingezet om rioolwater te zuiveren in de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Gevolg: het afvalwater lekt in het grondwater of komt ongezuiverd in het oppervlaktewater terecht, wat schadelijk is voor de natuur en amfibieën.

,,Daarbij is het goed om te beseffen dat de productie van één kilo amfetamine zo’n 20 kilo aan afval oplevert", zegt Ter Laak. Drugsafval in het riool wordt nauwelijks gemonitord. Dat moet vaker gebeuren, betoogt hij: ,,Waarschijnlijk wordt er meer afval geloosd dan we nu weten.”

Als bij een zuiveringsinstallatie afwijkende waarden worden geconstateerd, gaan bij de Waterschappen meteen alarmbellen rinkelen. ,,Dan nemen we meteen contact op met onze handhavingsafdeling", zegt een woordvoerster. ,,Maar het is vaak lastig om de exacte herkomst te traceren.” 

Vooralsnog heeft de toename van drugsafval in het riool géén consequenties voor drinkwater, besluit Ter Laak. Water uit de kraan is veilig: ,,Voor de productie van drinkwater worden immers geavanceerde zuiveringstechnieken ingezet.”