‘Een poepvlek’ en ‘de enige goede neger die ik ken’: dit is wat Fay (12), Tony (23), Nina (22) en Suus (36) de afgelopen jaren te horen kregen

NIJMEGEN/ ARNHEM - Na Arnhem, Nijmegen en andere grote steden volgt dit weekend een Black Lives Matter protest in Wageningen. Als er in de geschiedenis een moment is geweest dat er een kentering kan komen in hoe we over discriminatie denken, dan is het misschien wel nu. ,,Wat nu gebeurt, zet zoden aan de dijk.’’ Vier aangrijpende getuigenissen.

Eric Reijnen Rutten, Suzanne de Winter en Berendien Tetelepta 14-06-20, 10:00 Laatste update: 14-06-20, 13:07

Een kwart van de Nederlanders voelt zich wel eens gediscrimineerd. Waarvan een vijfde zegt op basis van etniciteit ongelijk te worden behandeld of onheus te worden bejegend.

Mannen overseksualiseren een zwarte vrouw soms. Onlangs werd me zelfs geld geboden, nadat ik al ‘nee’ had gezegd tegen een seksueel voorstel
Nina Nyarko

Het zijn de kille cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau, die bij antidiscriminatiebureau Vizier deze week nog een menselijk gezicht kregen. ,,In een week tijd kregen wij twee meldingen over een grote supermarkt die mensen met een andere, niet witte huidskleur er uitpikte om de tassen te controleren. Kan toeval zijn, maar dit soort klachten krijgen wij zeer regelmatig.’’

Huidskleur

Dit zegt Ralph Sluijs, klachtenconsulent bij Vizier, de organisatie die jaarlijks zo'n duizend gevallen van discriminatie in Gelderland en Overijssel onderzoekt. Vaak gaat het om discriminatie op basis van leeftijd, zo blijkt uit de SCP-cijfers.

En ook uit vrijdag gepubliceerd onderzoek van de provincie Gelderland blijkt leeftijdsdiscriminatie het meest voor te komen. Maar ook huidskleur en etnische afkomst worden veelvuldig genoemd.

‘Ze zeiden dat ik een poepvlek ben’

Haar zenuwen trotserend stapte Fay Janzen (12) uit Arnhem vorige week op het podium tijdens de Black Lives Matter-demonstratie in haar woonplaats. Zonder spiekbriefje durfde ze aan honderden mensen te vertellen hoe ze in groep 5 genoemd werd. Een heel jaar lang.

,,Omdat ik een jaartje bij mijn oma ging wonen, moest ik in groep 5 naar een andere school. En daar ben ik heel erg gepest met mijn huidskleur. De eerste paar weken ging het wel goed, maar daarna begon een groepje kinderen opmerkingen te maken.

Ze zeiden heel gemene dingen tegen me. Bijvoorbeeld dat ik een poepvlek ben. Ik werd ook buitengesloten. Als iedereen ging voetballen, moest ik langs de kant staan. Ik mocht ze niet aanraken want dan hadden zij ook poep op hun armen, zeiden ze. De rest van de klas zei dan niks.

Toen ik het echt niet meer kon aanhoren, heb ik het tegen mijn oma en mijn vader gezegd. Ik had zelf al een paar keer ‘stop’ gezegd, maar dat hielp niets. Eerst ging mijn oma met de juf praten en later mijn vader. De juf zei: Ze pesten je alleen maar omdat ze verliefd op je zijn.

Het waren gewoon echt racistische opmerken, maar dat besefte mijn juf niet. Een van mijn vriendinnen, ook met een kleurtje, werd ook heel erg gepest. Met haar had ik het er wel eens over. Negeer het, zei ze. Maar dat is heel moeilijk. Ik voelde me eenzaam en onzeker. Het gepest met mijn kleur was er élke dag.

Waarom ze dat doen? Ik denk dat kinderen die pesten zelf heel onzeker zijn. Als je racisme van je ouders meekrijgt en op school zeggen ze niet: Stop ermee, dan ga je denken dat het goed is zo.

Maar het gebeurt gelukkig niet op alle scholen. Na groep 5 ging ik gelukkig terug naar mijn oude school. Daar was ik heel blij mee, maar ik merkte wel dat ik heel onzeker was geworden over mijn huidskleur. Dat wat niet nodig. Er gebeurde niets naars op mijn oude school. Daar zaten ook zwarte kinderen in de klas, maar niemand maakte daar stomme opmerkingen over.

Ik zit nu op de middelbare school en daar gebeurt het ook niet. Op straat wel. Dan fiets ik met mijn vriendinnen ergens en wordt er ineens geroepen: k-neger. Door jongens én meisjes.

Tegen andere kinderen die hetzelfde meemaken zou ik zeggen: schaam je niet. Zoek een andere school. Je moet niet in een klas blijven zitten die je onzeker maakt. Zoek een school waar ze je trots maken op jezelf.’’