Dierenwelzijn, waar begint het nu écht?

Stichting Aap zocht deze maand de publiciteit met een alarmerende melding over het aanbod van exotische dieren via Facebook, Marktplaats, speciale dierenwinkels en dierenbeurzen. Uit het onderzoek Alive and kicking, The exotic mammal trade in the Netherlands van de dierenwelzijnsorganisatie blijkt dat er in drie maanden 53 verschillende exotische diersoorten werden aangeboden.

Volgens Stichting Aap moet er een positieflijst komen met toegestane huisdieren op basis van hun geschiktheid. Dan wordt de handel in deze dieren een halt toegeroepen, zo is de redenering.

Hoewel ik zeker vind dat Aap goed werk verricht, denk ik niet dat een positieflijst de beste weg is om het welzijn van dieren te verbeteren. Als een dier niet op die lijst staat, dan geldt dat als een houdverbod. Bedenk daarbij dat een cavia net zo'n exoot is als de degoe en de dwerghamster, dieren die Aap zou willen verbieden. Trouwens, mensen die op zoek zijn naar een bijzonder dier laten zich niet weerhouden door een verbod. Als het niet bovengronds kan, dan maar ondergronds.

Misstanden bij exotische dieren beginnen vaak bij verkoopkanalen als Marktplaats. Dibevo is nooit een voorstander geweest van dierverkoop via deze kanalen en vindt dat dieren alleen verkocht mogen worden door gediplomeerde specialisten. Zij kunnen de koper adviseren en behoeden voor een impulsaankoop als ze zien dat de koper te weinig kennis of geen geschikte huisvesting heeft. Het mooie is dat Stichting Aap dat ook zelf heeft geconstateerd in haar onderzoek. Daarin staat dat impulsieve aankoop van dieren in de twee bezochte dierenspeciaalzaken werd ontmoedigd. De winkels namen de tijd om de behoeften en verzorgingseisen uit te leggen, gaven tips en vroegen naar de motivatie van de klant en de huisvestingsomstandigheden die de potentiële koper aan de dieren zou kunnen bieden, zo staat in het onderzoek.

Dibevo is wel voor een positieflijst waar álle gehouden diersoorten op staan met daarbij de minimumeisen voor huisvesting en verzorging. Op die manier wordt het welzijn van het gehouden dier gediend en worden gespecialiseerde en deskundige houders niet het slachtoffer van het feit dat de diersoort die zij houden op de lijst van 'niet te houden dieren' belandt.

Het standpunt van Dibevo is dat je een dier kan houden als je ruimte, faciliteiten en de kennis hebt voor een goede verzorging. Heb je dat niet, dan kun je een dier niet houden. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor de verkooppunten. Daarom vind ik dat ook alle dierenwinkels en tuincentra met een dierenafdeling aantoonbare vakbekwaamheid moeten hebben om de consument goed te kunnen voorlichten en te adviseren.

Dierenwelzijn moet altijd voorop staan, maar waar ik moeite mee heb is dat Aap doet voorkomen alsof Nederland wordt overspoeld door exotische dieren die met massa's tegelijk in de opvang terechtkomen.

In 2018 heeft Aap niet meer dan 95 dieren opgevangen in de centra in Almere en Spanje. Goed werk en ik begrijp ook wel dat Aap niet de enige instantie is die exotische dieren opvangt.

Maar als je dat nu afzet tegen het feit dat er in Nederland 25 miljoen huisdieren leven, waar hebben we het dan nog over? Moeten we voortaan ook maar honden en katten gaan verbieden omdat een zeer kleine groep mensen niet de juiste verzorging biedt? Een verbod is daarom geen oplossing. Professionele voorlichting wel.

Het lijkt erop dat Stichting Aap erop uit is om in komkommertijd zijn bestaansrecht te rechtvaardigen. Problemen zijn logischerwijs de motor achter dierenwelzijnsorganisaties, maar het maakt Aap kennelijk niet uit of ze nu echt bestaan of niet.

Het is prima dat Aap zich richt op de opvang van verwaarloosde dieren in Europa, maar de stichting moet stoppen om olifanten te maken van Nederlandse muggen. Dat past naar mijn mening niet.

Joost de Jongh is voorzitter van Dibevo, de landelijke brancheorganisatie voor ondernemers in de gezelschapsdierenbranche.